ODF: گزینه انتخابی دولتها

● سیاستهای به کارگیری ODF توسط دولتها
سابقاً کسی به ارائه راه‌حلی برای پیاده‌سازی ODF اهمیتی نمی‌داد. امروزه، این فعالیتها، سیاستها، شکل قوانین، تصمیمات اجرایی یا چارچوبهای کاری خاصی به خود گرفته است. دولتهایی که از همان ابتدا ODF را اتخاذ کردند یا نهادهای دولتی شرایط متفاوت و گوناگونی از نظر پیاده‌سازی آن دارند. سیاستگذاری برخی از آنها محدود به اعلان و آگهی بوده، درحالیکه برخی دیگر مرحله فرآیند انتقال آژانسهای دولتی به ODF را در کنشهای الکترونیکی خود با بخش عمومی و سایرین طی می‌کنند. گارتنر (Gartner) مشاوره تحلیلگر و کارشناس IT، معتقد است که به احتمال ۷۰ درصد تا سال ۲۰۱۰، از سوی ۵۰ درصد دولتها و ۲۰ درصد شرکتهای تجاری تبادل مستندات با ODF انجام خواهد گرفت.
▪ دولتهای ملّی
ـ بلژیک: در ۲۳ ژوئن ۲۰۰۶، شورای وزیران بلژیک طرحی را تصویب کردند که در آن ODF را به عنوان یک استاندارد ارجح در بین آژانسهای دولتی برای تولید و تبادل متن، صفحه گسترده و ارائه‌ها معرفی می‌نمود. این راهبرد تعیین می‌کند که کلیه تبادلات مستندات در بین دولت فدرال باید در قالبی باز و استاندارد، بر مبنای XML بوده و توسط بیش از یک فروشنده پیاده‌سازی شده باشد. این شورا موظف ساخته است که یک رویکرد چند مرحله‌ای وضع شود تا مطالعه و خواندن در بخشهای عمومی بلژیک تا ۱ سپتامبر ۲۰۰۷، سبک نوشتاری تا ۱ سپتامبر ۲۰۰۸ و تبادل سند با استفاده از ODF تا ۱ اکتبر ۲۰۰۸ عملی گردد.
ـ کرواسی: به عنوان بخشی از طرح عملیاتی پیاده‌سازی برنامه e-croatia در سال ۲۰۰۷، تصویب شد که نهادهای دولتی در هر سطحی، به عنوان بخشی از طرح e-croatia محتویات و مستندات دیجیتالی را با استفاده از قالبهای باز تولید و بایگانی نمایند.
ـ دانمارک: مجلس دانمارک در ۲ ژوئن ۲۰۰۶ تصمیم گرفت که کلیه اطلاعات دیجیتالی مبادله شده بین شهروندان، شرکتها و موسسات، تا ژانویه ۲۰۰۸ باید قالبی بر اساس استانداردهای باز داشته باشد. همچنین باید توسعه و سرمایه‌گذاری بر روی نرم‌افزار برای استفاده در بخش عمومی، تا این تاریخ بر اساس استانداردهای باز باشد. کلیات پیاده‌سازی این تصمیم‌گیری در سال جاری (۲۰۰۷) تعیین خواهد شد.
ـ فرانسه: دولت فرانسه (DGME۱) در پیش‌نویس RGI۲ خود به طور اختصاصی به ODF اشاره نموده است. بر طبق RGI که عموماً توسط بخش عمومی پیگیری می‌شود، الزامی است که کلیه مستندات به صورت ODF پذیرفته شوند. تاکید شده است که در برنامه‌های کاربردی آفیس (متن، نمودارها، ارائه‌ها) ODF به کارگرفته شده و از مهاجرت به قالبی که در حال حاضر فقط توسط یک سازمان استفاده می‌شود، منع شده است.
ـ مالزی: مرجع استانداردسازی مالزی پیشنهاد به کارگیری ODF (استانداردی بین‌المللی) را به عنوان یک استاندارد کشوری در ماه می ۲۰۰۶ تصویب نمود. بعد از یک دوره جلسات عمومی در سپتامبر، وزارت علوم فناوری و نوآوری- که انتظار می‌رفت به طور رسمی تا آخر سال بر استفاده از ODF صحه گذارد- بر به کارگیری این قالب توسط بخش عمومی تاکید بسیاری نموده است.
ـ نروژ: مقاله سیاستگذاری ژوئن ۲۰۰۵ِ، »نروژ الکترونیکی ۲۰۰۹- بخش دیجیتالی« بیان می‌کند که تا سال ۲۰۰۹ کلیه سامانه‌های اطلاعاتی و IT باید بر مبنای استانداردهای باز باشند و بدین منظور تا سال ۲۰۰۶ مجموعه‌ای از استانداردهای اجرایی برای تبادل داده‌ها و مستندات گردآوری شد. وزارت اصلاحات و اجرایی دولت قالبی ایجاد کرده است که بر طبق آن استانداردها را برای اطلاعات الکترونیکی در بخش عمومی بنا می‌نهد.
▪ نواحی، ایالات و شهرداریها
ـ اکسترامادورا، اسپانیا: تا ۲۵ ژولای ۲۰۰۷، دولت طرحی را به تصویب رساند که در آن همه راهبریهای عمومی باید برای تبادل مستندات، ODF را به کار گیرند. اکسترامادورا در سال ۲۰۰۲ تصمیم گرفت که ۷۰۰۰۰ رایانه رومیزی را به نسخه بومی نرم‌افزار متن‌باز دبیان، به نام gnuLinEx مهاجرت دهد.
ـ ماساچوست، آمریکا: ETRM۳ ایالت ماساچوست در سپتامبر ۲۰۰۵، بیان می‌دارد که برای مستنداتی همچون متون، ارائه‌ها و صفحات گسترده باید از ODF استفاده نمود. این طرح تا ۱ ژانویه ۲۰۰۷ ODF را در یک گروه اولیه شامل Office on Disability ماساچوست اجرایی نمود. پس از آن تا ژوئن ۲۰۰۷ کلیه نهادهای اجرایی را طی مراحلی به ODF مهاجرت خواهد داد.
ـ وئود۴، سوئیس: بخش اجرایی وئود سوئیس در حال مهاجرت به ODF می‌باشد. شهردار همچنین گزارش می‌دهد که التزام استفاده از استانداردهای باز در سراسر سوئیس در حال گسترش است.
▪ نمایندگیهای دولتی و دیگر نهادهای عمومی
بسیاری از نهادهای بزرگ دولتی ODF را برای تبادل مستندات خود به صورت داخلی و عمومی برگزیده‌اند.
ـ استرالیا: بخش بایگانی ملی استرالیا از یک برنامه متن‌باز استفاده می‌کند که قالب فایلهای آفیس را برای اهداف بایگانی، به ODF تبدیل می‌کند.
ـ هند: کمیسیون رای‌گیری هند، ODF را به صورت ملی به کارگرفته است. دیگر نهادهای دولتی مربوط در هند نیز عبارتند از: دادگاه‌های الله‌آباد۵، دولت دهلی، اداره مالیات دهلی، شرکت بیمه Life (یک نهاد دولتی) و ارتش هند.
● پشتیبانی از تولید و تهیه نرم‌افزار دولتی برای ODF
تاثیر دولتها بر روی بازار، نه تنها از طریق سیاستگذاری، بلکه از طریق تعهدات سرمایه‌گذاری و هزینه کردن در حوزه مزبور نیز می‌باشد. بیش از ۵۰ نهاد دولتی، محلی و ملی در دنیا، از برنامه‌های Office که از ODF پشتیبانی می‌کنند، استفاده می‌نمایند. بزرگترین این مهاجرتها، شامل برنامه‌هایی است که از ODF به عنوان یک قالب ذخیره پیش فرض۶ پشتیبانی می‌کند، در حالیکه قالب ذخیره پیش فرض بسیاری از برنامه‌ها » بسته « بوده و برای اینکه فایل به صورت » باز « ذخیره شود، نیاز به مداخله کاربر دارد.
ـ اتریش: شهر وین در حدود ۱۸۰۰۰ رایانه رومیزی خود را به OpenOffice.org و StarOffice مهاجرت داده است که از ODF نیز به عنوان قالب پیش فرض برای ذخیره پشتیبانی می‌کند.
ـ برزیل: دولت برزیل ۳۰۰۰۰۰ رایانه رومیزی خود را به لینوکس و OpenOffice.org مهاجرت داده است که از ODF نیز به عنوان قالب پیش فرض برای ذخیره پشتیبانی می‌کند. خدمات پست برزیل OpenOffice.org را بر روی ۱۴۰۰۰ رایانه نصب نموده و قصد دارد ۳۲۰۰۰ رایانه دیگر را در سایر نقاط کشور نیز مهاجرت دهد.
ـ فرانسه: بیش از ۳۰۰۰۰۰ رایانه رومیزی در بخشهای گوناگون دولتی به OpenOffice.org مهاجرت داده شده‌اند. این نهادها عبارتند از: Gendarmerie Nacionale ،Direction General des Impots و وزارتخانه‌های اقتصاد، داخلی، تجهیزات، دادگستری، کشاورزی و فرهنگ.
ـ آلمان: بیش از ۵۰۰۰۰ رایانه رومیزی در دولت آلمان و در سطوح مختلف راهبری عمومی به OpenOffice.org یا StarOffice مهاجرت داده شده‌اند. این نهادها عبارتند از: ادارات مالیات ناحیه‌ای و Baden-Wurttemberg و شهرهای مونیخ، ترخلینگن۷، سوابیش هال۸، لئونبرگ۹ و ایسرنهاگن۱۰. کمیسیون انحصاری آلمان نیز به StarOffice مهاجرت نموده است.
ـ سنگاپور: وزارت دفاع، ۵۰۰۰ رایانه رومیزی را به OpenOffice.org مهاجرت داده است که از استاندارد ODF پشتیبانی می‌کند و طرحهایی نیز برای مهاجرت بیش از ۱۵۰۰۰ رایانه دیگر دارد.

منبع:
بخشهایی از مستند http://www.upgrade-cepis.org/issues/۲۰۰۶/۶/upgrade-vol-VII-۶.html
ترجمه: زهرا احمدی
۱Direction Générale de la Modernisation de l’État
۲Référentiel Général d’Interopérabilité
۳Enterprise Technical Reference Model
۴Vaud
۵Allahabad
۶default-save format
۷Treuchtlingen
۸Swaebisch Hall
۹Leonberg
۱۰Isernhagen

منبع : طرح ملی نرم‌افزارهای آزاد