پرورش ماکادمیا (۱)

در سالهای اخیر این خشكبار مغذی و پر خاصیت از محبوبیت خاصی در بازارهای جهانی برخوردار شده است و بسیاری از كشورهای مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری كه آب و هوای مناسبی برای پرورش آن دارند به تولید ماكادمیا اقدام كرده‌اند. در ایران نیز چند سالی است كه ماكادمیا در مناطق شمالی كشورمان كاشته شده است.

آب و هوا
ماكادمیا در مناطق پرورش آووكادو، انبه، خربزه درختی و موز رشد موفقیت آمیزی دارد. درخت ماكادمیا در فصل بهار و در ماه‌های مرداد تا شهریور به گلدهی می‌نشیند. میوه‌ها پس از ۳۱ هفته می‌رسند.

نكات لازم در كاشت
درختی كه از خزانه تهیه می‌كنید از جنبه‌های زیر قابل اهمیت است:
گلدان گیاه و طرز قرار گرفتن ریشه در آن، بافت خاك، برگها، میان گره‌ها، پایه مناسب، شكل درخت.
اندازه‌ی گلدانی كه گیاه در آن قرار گرفته بسیار مهم می‌باشد. اگر گلدان خیلی كوچك باشد، رشد ریشه درون گلدان محدود شده، ریشه‌ی بالایی صدمه می‌بیند. درخت ممكن است در گلخانه سر حال به نظر آید اما شانس كمی برای رشد كامل در باغ دارد زیرا سیستم ریشه ضعیف شده نمی‌تواند آب و تغذیه كافی برای درخت پرورش یافته را فراهم كند.

اكولوژی
ماكادمیا در ارتفاعات صفر تا ۱۵۰۰ متر از سطح دریا رشد می‌كند اما عملكرد آن در ارتفاعات بالای ۶۰۰ متر به شدت كاهش می‌یابد. در ارتفاعات بالای ۶۴۰ متر درخت در مدت زمان طولانی‌تر محصول تولید می‌كند. دمای ایده‌آل برای پرورش ماكادمیا بین ۱۶ تا ۲۵ درجه سیلسیوس می‌باشد. اگر چه گیاه در دمای زیر ۳ درجه سیلسیوس نیز زنده می‌ماند اما نسبت به یخبندان مقاوم نمی‌باشد.
ماكادمیا در هر نوع خاكی رشد می‌كند، اما خاك مناسب برای پرورش ماكادمیا باید زهكشی خوبی داشته باشد و تا یك متر از سطح خاك لایه‌های سخت نداشته باشد. خاك‌های رسی كه زهكشی خوبی ندارند برای پرورش ماكادمیا مناسب نیستند.

آماده سازی خاك
برای آماده سازی خاك باید تا عمق ممكن خاك سست و نرم گردد. زیرا اگر خاك كف چاله‌ها متراكم و فشرده باشد ریشه گیاه محدود می‌شود.

فاصله‌ی كشت
ارقام مختلف ماكادمیا از نظر ظاهری دارای فرم‌های مختلفی می‌باشند. بعضی از آنها رشدی پهن شونده و بعضی دیگر رشدی عمودی دارند. همچنین فاصله كاشت برای هر رقم از مكانی به مكان دیگر متفاوت می‌باشد، اما در هر صورت باید توجه داشت كه به محض شروع رقابت برای جذب نور عملكرد كاهش می‌یابد. بنابراین كشت متراكم در سطوح تجاری توصیه نمی‌شود.
درختانی كه رشد عمودی دارند به فاصله ۵/۳ متر از هم در دریف هایی به فاصله ۷ متر و ارقامی كه رشدی پهن شونده دارند به فاصله ۱۰ متر از هم در ردیف‌هایی به فاصله ۶ متر كاشته می‌شوند.

كشت مخلوط
گاهی اوقات محصولات دیگری در بین درخنتان جوان ماكادمیا كاشته می‌شود. قبل از كشت محصولات خاص در بین درختان ماكادمیا باید به ۳ نكته اساسی توجه كرد:

ـ از كاشت محصولی كه می‌تواند به درخت ماكادمیا صدمه بزند یا بر روی رشد آن تاثیر نامطلوبی داشته باشد باید اجتناب كرد.
ـ درختان بلندی كه شلوغی و سایه سرتاسری برای درختان ماكادمیا ایجاد می‌كنند نباید كاشته شود.
ـ در بین درختان بارور نباید گیاه دیگری كاشته شود زیرا در این مرحله درختان ماكادمیا نیاز به مراقبت های ویژه دارند تا از حداكثر رشد و عملكرد اطمینان حاصل شود.

تجزیه برگ
نمونه برگ‌های ماكادمیا باید در طول ماه‌های مهر و آبان تهیه شود. زمان نمونه‌گیری بسیار حساس و مهم می‌باشد. برای نمونه‌گیری باید برگ‌های سالم انتخاب شوند. زمانی كه برای اولین بار از یك باغ خصوصی نمونه‌گیری می‌شود، باید همراه با نمونه برگ، نمونه خاك نیز اضافه شود. از آن پس سالی یكبار فرستادن نمونه خاك به آزمایشگاه كفایت می‌كند. ضروری است هنگام تنظیم كودهای اصلاحی به نتایج حاصل از نمونه خاك و برگ توجه كنید. تنها برگ های گیاهان سالم باید نمونه‌گیری شوند. این برگ‌ها نباید آفتاب سوخته، حشره زده و یا دارای نشانه‌هایی از كمبود و بیماری باشند.

كوددهی
پس از كاشت حداقل تا یكسال نباید درخت جوان را كود داد، تا كاملا محكم و استوار شود. وقتی درخت محكم شد و شروع به رشد كرد كوددهی منظم باید انجام گیرد:
كود را نباید با خاك مخلوط كرد. همچنین هرگز نباید كود با ساقه درختان جوان در تماس باشد. به همین دلیل كود باید به طور یكسان در فاصله ۲۰ سانتی متری ساقه تا حدود ۵۰ سانتی متری محل آبریز درخت پخش شود. از آنجا كه درخت ماكادمیا نسبت به صدمه ریشه بسار حساس است بنابراین پس از هر نوع كوددهی یك آبیاری سبك مورد نیاز است. به دلیل اینكه اغلب خاك‌ها به طور طبیعی كمبود روی دارند یا اصلا روی ندارند، این عنصر هر ساله باید برای گیاه فراهم شود. بدین ترتیب استفاده از كودهای زیر با غلظت های ذكر شده توصیه می‌شود:
ـ اكسید روی به غلظت ۲۰۰ گرم در ۱۰۰ لیتر آب
ـ نیترات روی به غلظت ۱۵۰ میلی لیتر در ۱۰۰ لیتر آب
همچنین از آنجا كه بسیاری از باغ‌های ماكادمیا كمبود بر دارند، از ابتدا باید به فاصله دو سال یكبار ۱۰۰ گرم بوراكس و یا ۷۵ گرم سولوبر در ۱۰۰ لیتر آب روی هر درخت پاشید.

آبیاری
در مناطقی كه بارندگی كافی دارند ماكادمیا به صورت دیم پرورش می‌یابد اما اگر در محل كاشت ماكادمیا بارندگی نباشد زمان آبیاری و مقدار آبی كه به درخت باید داده شود بسیار مهم می‌باشد. كمبود آب سبب كند شدن رشد درخت و همچنین كاهش كیفیت و كمیت خشكبارها می‌گردد.