صدمات شانه در هنگام شنا

شنا یکی از محبوب‌ترین ورزش‌ها است. مردم به دلایل زیادی از جمله تفریح، آسایش و تناسب قلبی ـ عروقی و برای رقابت، شنا می‌کنند.
شنا در مقایسه با دیگر رشته‌های پر شرکت‌کننده، مثل راگبی و فوتبال، ایمن‌تر است و نیز خطرات آسیب‌دیدگی عضلانی استخوانی در رقابت‌های سطح بالا کم است.
بر طبق آمار در میان ۶۹۴۲ نفر شناگر رقابتی، تنها حدود ۱۱ درصد شکایت ارتوپدی داشتند.
با این‌که تمرین‌های آبی به نسبت ایمن‌تر می‌باشد، تمرین‌کنندگان حرفه‌ای، نسبت به برخی صدمات، آسیب‌پذیر هستند. صدمات عضلانی استخوانی در میان شناگران، براثر تمرین مفرط، ممکن است جراحتی یا ثانویه باشد. آسیب‌های جراحتی وخیم، اندک است و در ورزش‌های آبی هم‌چون واترپلو یا اسکی روی آب دیده می‌شود. آسیب‌هائی که براثر تمرین زیاد در میان شناگران برجسته دیده می‌شود، اغلب در شانه‌ها اتفاق می‌افتد. اگرچه بسیاری از این آسیب‌ها در زانو، آرنج و قوزک پا نیز دیده می‌شود.
در شنای رقابتی چهار حرکت شناخته شده است: شنای آزاد یا کرال سینه، شنای قورباغه، کرال پشت و شنای پروانه.
مشکلات شانه، ناشی از شناهای آزاد و پروانه است اما ممکن است گه‌گاه با شنای قورباغه هم مرتبط گردد. بیشتر مشکلات زانوی شناگران، ناشی از شنای قورباغه می‌باشد. البته این مشکلات ممکن است در تمامی انواع شنا به وقوع بپیوندد.
▪ آسیب‌های شانه
”ریچارد سون“ تخمین زده است که هر بازوی یک شناگر رقابتی در هر سال ۲۳/۱ میلیون بار حرکت می‌کند. این آسیب‌ها ناشی از آمادگی آنها برای درد شانه است که به تمرین زیاد مرتبط می‌شود. بهنا به قاعده ”شانهٔ شناگر“ به سندروم کمانی دردناک، مربوط می‌شود که ناشی از برخورد تاندون‌های دو سر بازوئی و سوپراسپیناتوس با قوس کوراکو آکرومینال است. اگرچه این درد، معمولاً به تاندون درمانی مربوط می‌شود اما مدارک اخیر از سوی ”ولون“ و ”ریچارد سون“ نشان می‌دهد که درد شانه، نتیجهٔ تزلزل است که مرتباً به مقتضیات خاص ورزش، مربوط می‌شود، از جمله:
ـ دامنهٔ حرکتی افزوده‌ شدهٔ شانه.
ـ چرخش درونی افزوده شده و توان نزدیکی.
ـ آموزش‌های فشردهٔ شانه که ممتد است.
”نیر“ و ”ولش“ برای ورم‌های شانه‌ای، یک سیستم طبقه‌بندی شرح داده‌اند.
ـ مرحلهٔ اول: غالباً قبل از سن ۲۵ سالگی دیده می‌شود و شامل ورم و خون‌ریزی تاندون‌های دو سر بازوئی و سوپراسپیناتوس بر تمرین زیاد است.
ـ مرحلهٔ دوم: شامل ورم زانو و تصلب بافت‌هاست که معمولاً در میان افراد بالاتر از ۲۵ سال اتفاق می‌افتد.
ـ مرحلهٔ سوم: که غالباً پس از ۴۰ سالگی است، تباهی و از هم گسیختگی تاندون‌ها دیده می‌شود، به‌علاوه این‌که، در ساختار استخوانی، تغییراتی به وجود می‌آید.
تاندینوپاتی ضربه براثر تمرین زیاد، بارگذاری، زیر نوک شانه و تزریق عروقی حاصل شود. شانه، کمابیش، یک مفصل ناثابت است که به آن، درجهٔ بالائی از تحرک می‌بخشد و برای ثابت ماندن، وابسته به عضلات مچ چرخشی است.
وقتی شناگر رقابتی، حرکات بالای سر مکرری، انجام می‌دهد، یعنی خستگی ماهیچه‌ها، در رفتگی بالائی سرشانه به وقوع می‌پیوندد و بارگذاری زیر شانه افزایش می‌یابد که این در تاندونوپاتی مؤثر است. وقتی بازو در نزدیکی و چرخش درونی ثابت می‌ماند، دو تاندون، بر روی سرشانه کشیده می‌شود و نزدیک مفصل تاندونی ماهیچه‌ای، حرکت خون کم می‌شود؛ که این تاندونوپاتی را ایجاد می‌کند.
در نهایت، مسیر تاندون‌ها در زیر قوس کوراکو اکرومینال، آنها را آسیب‌پذیر می‌کند. وقتی بازو از مرکز دور می‌شود، خم می‌شود و به‌طور داخلی، در طول ورود و آغاز، مرحلهٔ کامل می‌چرخد. تاندون‌ها همان‌طوری که سرشانه‌ها از بالا تحت فشار قرار می‌گیرند، تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این به‌طور مرتب به تغییرات و تاندونوپاتی انحطاطی منجر می‌شود.

زهره طالبی
Z.Talebi
(عضو کلوپ نویسندگان آبی)

منبع : مجله دنیای ورزشهای آبی