زندگی نامه استاد گرانمایه محمدرضا صیاد

پدرم ، نورالله صیاد ، گروهبان ارتش بود و سواد در حد خواندن و نوشتن داشت. مادرم ، محترم صالح ، خانه دار بود و سواد نداشت. پدرم به علت اشتغال در ارتش ، محل خدمتش از این شهر به شهر دیگر تغییر میكرد. از این رو تحصیلات دوره ابتدایی و متوسطه را در شهرهای اهواز ، كرمان ، تهران و شیراز خواندم. سرانجام در ماه خرداد ۱۳۴۷ به دریافت دیپلم متوسطه در رشته ریاضی از دبیرستان دولتی حاج قوام شیراز نایل شدم. جالب ترین رویداد دوران دانش آموزی من این است كه در مهر ۱۳۳۹ برای خواندن كلاس ششم ابتدایی وارد دبستان دولتی مشكان طبسی تهران شدم اما طولی نكشید كه به این فكر افتادم كه نقاشی بزرگ بشوم! از این رو به درس و مشق بی علاقه گی نشان دادم و در عوض روز و شب و وقت و بی وقت به كشیدن تابوهای نقاشی و سیاه قلم پرداختم. البته قریب یك سال بعد بهای سنگینی از بابت همین بلند پروازی پرداختم و آن این بود كه در ماه خرداد ۱۳۴۰ در درس ریاضی تجدید ، و متعاقب آن در ماه شهریور همان سال ، متاسفانه رفوزه شدم!. در اوایل ماه مهر ۱۳۴۷ برای انجام خدمت مقدس سربازی به طور داوطلبانه خودم را به حوزه ی نظام وظیفه تهران معرفی كردم. در تاریخ ۱۷ مهر ۱۳۴۷ برای طی دوره آموزشی به واحد سپاه دانش مستقر در لشگر ۲ تبریز اعزام شدم. دوره آموزشی من تا پایان همین سال به طول انجامید و سرانجام به درجه گروهبان یكمی نایل شدم در اوایل ماه فروردین ۱۳۴۸ برای انجام هجده ماه بقیه خدمتم ، به شهر آستارا در استان گیلان اعزام شدم و این مدت از خدمتم را در دبستان روستای باش محله در بخش لوندویل شهر آستارا به تربیت و تعلیم نوباوگان روستایی همت گماشتم. در تاریخ ۱۷ مهر ۱۳۴۹ خدمت سربازی را به انجام رساندم و به تهران برگشتم. مدتی بعد تصمیم گرفتم كه خودم را برای ورود به دانشگاه آماده كنم. در اوایل تابستان ۱۳۵۰ در كنكور سراسری دانشگاهها شركت كردم و در رشته ریاضی ( محض ) دانشكده علوم دانشگاه تهران پذیرفته شدم. از اوایل مهر ۱۳۵۰ تحصیلاتم را در این رشته و در دانشگاه آغاز كردم. در تابستان سال ۱۳۵۱ به روشهای محاسبه عددی برای محاسبه تقویم علاقمند شدم. طولی نكشید كه از طریق پژوهش در این زمینه ، با روش ذبیح الله بهروز (۱۲۷۰-۱۳۵۰) كاملا" آشنا شدم. متعاقب آن بلافاصله تصمیم گرفتم كه بر پایه همین روش ، اولین حسابگر تقویم ( ماشین حساب تقویم ) را در ایران اختراع كنم. از این رو تقریبا" به مدت نه ماه ( پنج ماه برای مدل سازی ریاضی و چهار ماه برای طراحی مدارهای آن ) به این كار پرداختم و سرانجام در زمستان این سال موفق به اختراع حسابگر تقویم مدل ۱۳۵۱-۷ شدم. روش كار با این حسابگر تقویم را طی سخنرانی كوتاهی تحت عنوان " شرح ماشین حساب تقویم " به اطلاع شركت كنندگان در چهارمین كنفرانس ریاضی كشور (دانشگاه تهران ۸-۱۱ فورودین ۱۳۵۲) رساندم. این اولین سخنرانی علمی من در جمع ریاضی دانان ایران و جهان بود. درس نجوم ۲ را در نیمسال اول سال تحصیلی ۱۳۵۲-۱۳۵۳ گذراندم. در تابستان ۱۳۵۳ حسابگر تقویم مدل ۱۳۵۳-۷ را اختراع كردم كه در مقایسه با حسابگر تقویم مدل قبلی ، دارای امكانات و توانایی های محاسباتی بیشتری بود. بعد از كشف رصدخانه ی مراغه توسط باستان شناسان ایرانی ، به مناسبت بررسی علل عقب افتادگی ، چاره جویی در جهت پیشرفت و تصمیم گیری در باره آینده ی دانش ستاره شناسی در ایران ، و احیاء و بازسازی مجموعه رصدخانه مراغه و چگونگی اجرای این امر مهم از لحاظ حفظ این میراث علمی و فرهنگی ارزشمند ، نخستین سمینار ستاره شناسی ایران (۱۵-۱۹ آبان ۱۳۵۳) در دانشگاه تبریز ( آذرابادگان سابق) برگزار شد. من در ۱۸ آبان ۱۳۵۳ در این سمینار ، تحت عنوان " چند تقویم ایرانی " سخنرانی كردم. این اولین سخنرانی علمی من در جمع ستاره شناسان ایرانی بود. در تابستان ۱۳۵۴ حسابگر تقویم مدل ۱۳۵۴-۷ را اختراع كردم كه در مقایسه با مدلهای قبلی به مراتب كاملتر بود. در پاییز ۱۳۵۴ بر پایه ی روش بهروز ، جدولی برای محاسبات تقویم هجری شمسی ابداع كردم و نتیجه كارم را در مقاله ای تحت عنوان " جدول صلیبی تقویم خورشیدی در تعدیل جلالی " ارائه كردم كه در بولتن علمی انجمن ملی ستاره شناسی ایران ، دفتر همكاریهای علمی و پژوهشی وزارت علوم و آموزش عالی به چاپ رسید. این اولین مقاله من در یك نشریه علمی بود. درس نجوم ۱ را در نیمسال اول سال تحصیلی ۱۳۵۴-۱۳۵۵ گذراندم. در ۳ مهر ۱۳۵۵ با عنوان آموزشگر داده ورزی در گروه ریاضی و علوم رایانه دانشكده علوم به استخدام دانشگاه تهران درآمدم. این رویداد شیرین ترین رویداد زندگی من است. در ۱ آبان ۱۳۵۵ به دریافت دانشنامه دوره كارشناسی ریاضی ( رایانه ) از دانشگاه تهران نایل آمدم. از بدو تاسیس مركز تقویم دانشگاه تهران در اردیبهشت ۱۳۵۶ همكاری خود را بااین مركز شروع كردم. از بدو شروع طرح پژوهشی " بررسی تقویم شمسی وقمری " با استفاده از اعتبارت شورای پژوهشهای علمی دانشگاه تهران در ماه مهر ۱۳۵۶ ، همكاری خود را با این طرح آغاز كردم. بعد از چهار سال خدمتگزاری علمی در دانشگاه تهران در تاریخ ۱ مهر ۱۳۵۹ بر اساس ماده ۶۴ قانون استخدام كشوری ، از خدمت در دانشگاه تهران استعفاء كردم. از این تاریخ به بعد بیشتر وقتم را در منزل به انجام كارهای پژوهشی و نگارش مقالات در زمینه های تقویم ، علوم رایانه و تاریخ ریاضیات و نجوم صرف كردم و در كنار این كارها ، به عنوان پژوهشگر آزاد در طرح یاد شده و همچنین از شهریور ۱۳۶۰ در طرح پژوهشی " استفاده از انرژی تشعشعی خورشید و باد در روستاهای ایران " با موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران نیز همكاری داشتم. تنها برادر از خود بزرگترم ، نورمحمد صیاد (۱۳۲۵-۱۳۶۰) كه افسر ارتش بود ، در ۳۰ شهریور ۱۳۶۰ در حوالی روستای دهلاویه ( بین سوسنگرد و بستان) در نبرد با متجاوزین عراقی و در راه دفاع از سرزمین عزیزمان ایران به شهادت رسید. هر چند مرگ حماسه آفرین او برای خانواده ما افتخار و سربلندی جاودانه را به ارمغان آورد ، اما در هر حال ، از دست دادن او ، تلخ ترین حادثه زندگی من است. همكاری من در طرح پژوهشی " بررسی تقویم شمسی و قمری " تا ۳۰ آبان ۱۳۶۰ و در طرح پژوهشی " استفاده از انرژی تشعشعی خورشید و باد در روستاهای ایران " تا ۲۳ آذر ۱۳۶۰ ادامه داشت. در مهر ۱۳۶۱ به عنوان كارشناس در بخش تحقیقات فیزیك خورشیدی و ستاره شناسی موسسه ژئوفیزیك ، به استخدام مجدد درآمدم. در ۲۸ تیر ۱۳۶۵ با شیفته بدری نوده ، ازدواج كردم.او خانه دار است و دیپلم متوسطه دارد. ثمره این ازدواج ، سه فرزند به نامهای زروان ، یزدان و فریناز است كه هر سه دانش آموز هستند. در طی مدت خدمتگزاری علمی در بخش تحقیقات فیزیك خورشیدی و ستاره شناسی موسسه ژئوفیزیك تا تاریخ ۹ دی ۱۳۷۲ ، در زمینه های تقویم ، اوقات شرعی ، زاویه انحراف قبله ، رویت هلال ماه ، نجوم محاسباتی ، و علوم رایانه به پژوهش پرداختم و برنامه های رایانه ای فراوانی را در این زمینه برای مركز تقویم موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران نوشتم و خدمات رایانه ای لازم را نیز ارائه كردم. در ۱۰ دی ۱۳۷۲ بنا به درخواست خودم از این بخش ، به بخش تحقیقات زمین لرزه شناسی موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران منتقل شدم و به عنوان كارشناس ، خدمتگزاری خود را در این بخش آغاز كردم. لازم به ذكر است كه از تاریخ انتقال به بخش تحقیقات زمین لرزه شناسی تا ۱۵ آبان ۱۳۷۵ ، فقط در حد ارائه خدمات رایانه ای در زمینه اوقات شرعی با مركز تقویم موسسه ژئوفیزیك همكاری كردم. در اوایل سال ۱۳۷۳ ، من ، مهندس باقری و مهندس حسن طارمی راد ، بر اساس قراردادی كه بین بنیاد دایرهٔ المعارف اسلامی و مركز پژوهشهای بنیادی معاونت پژوهشی و آموزش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منعقد شده بود، به عنوان مجریان علمی " طرح سراسری رویت هلال ماههای قمری برای ایران " انتخاب شدیم و بلافاصله كار خود را آغاز كردیم. از بدو اجرای این طرح ، سید محسن قاضی میر سعید ، ركورد دار برجسته و كارآزموده رویت هلال ماه در جهان ، بطور داوطلبانه و با شركت منظم در برنامه های رصدی رویت هلال ماه ، مجریان علمی طرح یاد شده را در رسیدن به اهداف طرح ، یاری داد. بعد از طی مدت چهار سال ، سرانجام در اواخر سال ۱۳۷۶ ، طرح یاد شده را با موفقیت به انجام رساندیم. این طرح در تاریخ ۲۱ آذر ۱۳۷۷ در " سومین دوره معرفی پژوهش فرهنگی برگزیده سال " از سوی معاونت پژوهشی و آموزشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، به عنوان پژوهش فرهنگی برگزیده سال انتخاب شد. در ۲۸ تیر ۱۳۷۷ ، من ، سید محسن قاضی میر سعید و محمد زاهد آرام ، به عنوان اعضای هیات موسس ، " گروه غیر حرفه ای رویت هلال ماههای قمری جوان در ایران " را تاسیس كردیم. از این تاریخ تا زمان حاضر ، همچون پرنده ای سبكبال و سبكبار ، در آسمان نجوم غیر حرفه ای ایران در حال پروازم. در طی این مدت تحول بسیار عظیمی در طرز تفكر و عملكرد علمی من در جهت پیشبرد و ترویج دانش نجوم غیر حرفه ای در كشور عزیزمان ایران به وجود آمد كه همیشه از آن به عنوان دوران شكوفایی و طلایی زندگی علمیم یاد میكنم.
خدمات علمی و فرهنگی
بخشی از خدمات علمی و فرهنگی من به شرح زیر است :
- كتاب
۱) تطبیق تقاویم ( با دكتر محمد قلی جوانشیر خویی و دكتر ایرج ملك پور) ، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ، شماره ۱۸۲۲ ، تهران ، ۱۳۶۰ ، ۳۳۲ صفحه
۲) تقویم تطبیقی ۱۰ ساله ( با دكتر ایرج ملك پور ) ، چاپ و انتشارات اقبال ، تهران ، ۱۳۶۳ ، ۶۵ صفحه
۳) رویت هلال ماه طی سالهای ۱۴۱۸- ۱۴۱۵ هجری قمری ، گزارش جامع طرح سراسری رویت هلال ماههای قمری برای ایران ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، مركز پژوهشهای بنیادی معاونت پژوهشی و آموزشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، دفتر نشر بلاغ ( خانه كودك ) ، تهران ، تابستان ۱۳۷۸ ، ۵۱۹ صفحه
- مقاله
۱) جدول صلیبی تقویم خورشیدی در تعدیل جلالی ، بولتن علمی انجمن ملی ستاره شناسی ایران ، دفتر همكاریهای علمی و پژوهشی وزارت علوم و آموزش عالی ، جلد ۱ ، نشریه ۷ ، تهران ، ۱۳۵۴
۲) جدول تقاویم ( هجری شمسی - رصد نیمروز ) در تعدیل جلالی ، بولتن انچمن ریاضی ایران ، جلد ۸ ، شماره ۲ ، تهران ، ۱۳۶۰
۳) جدول تقاویم ( ژولین - گریگوری ) بولتن انجمن ریاضی ایران ، جلد ۹ ، شماره ۱ ، تهران ، ۱۳۶۰
۴) جدولهای تطبیق تقاویم ، بولتن انجمن ریاضی ایران ، جلد ۹ ، شماره ۲ ، تهران ، ۱۳۶۱
۵) كبیسه های ۵۰۰ ساله تقویم شمسی ( با دكتر ایرج ملك پور ) ، نشریه تحقیقاتی فیزیك زمین و فضا ، موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران ، سال ۱۱ ، شماره ۱ و ۲ ، تهران ، ۱۳۶۱
۶) معادله های تقویم هجری شمسی بر پایه توابع كامپیوتری FIX و MOD ، نشریه تحقیقاتی فیزیك زمین و فضا ، موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران ، سال ۱۸ و ۱۹ ، شماره ۱ و ۲ ، تهران ، ۱۳۶۸ و ۱۳۶۹
۷) تعیین نام سال شمسی در دوره ۱۲ ساله حیوانی تقویم تركی - مغولی ، ماهنامه علمی و فنی دانشمند ، سال ۲۹ ، شماره ۸ ، تهران ، آبان ۱۳۷۰
۸) برنامه تقویم هجری شمسی ، ماهنامه نجوم ، سال ۲ ، شماره ۴ ، تهران ، دی ۱۳۷۱
۹) اعلام نوروز ایرانی بعنوان روز جهانی كره زمین ، ماهنامه علمی و فنی دانشمند ، سال ۳۱ ، شماره ۳ ، تهران ، خرداد ۱۳۷۲
۱۰) جدول تقویم هجری شمسی ، مجله رشد آموزشی ریاضی ، سال ۱۰ ، شماره پیاپی ۳۸ ، تهران ، تابستان ۱۳۷۲
۱۱) خواجه عبدالرحمان خازنی مروزی پیشاهنگ اصلاح تقویم در ایران ، نشریه تحقیقات اسلامی ، نشریه بنیاد دایرهٔ المعارف اسلامی ، سال ۸ ، شاره ۱ و ۲ ، تهران ، ۱۳۷۲
۱۲) تقویم هجری شمسی ، ماهنامه نجوم ، سال ۳ ، شماره ۱۱ ، تهران ، امرداد ۱۳۷۳
۱۳) تقویم هجری قمری ، ماهنامه نجوم ، سال ۴ ، شماره ۱ ، تهران ، مهر ۱۳۷۳
۱۴) تقویم میلادی ، ماهنامه نجوم ، سال ۴ ، شماره ۴ ، تهران ، دی ۱۳۷۳
۱۵) تقویم روم باستان ، ماهنامه نجوم ، شمال ۴ ، شماره ۸ و ۹ ، تهران ، اردیبهشت و خرداد ۱۳۷۴
۱۶) گاهشماری دوره هخامنشی ، نشریه تحقیقات اسلامی ، بنیاد دایرهٔ المعارف اسلامی ، سال ۱۰ ، شماره ۱ و ۲ ، تهران ، ۱۳۷۴
۱۷) بررسی نقش مشخصه " سن هلال ماه " در پیش بینی رویت هلال ماههای قمری ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، برگرفته از دومین گزارش علمی طرح سراسری رویت ماههای قمری برای ایران ، ماهنامه نجوم ، سال ۶ ، شماره ۳ ، تهران ، آدر ۱۳۷۵
۱۸) بررسی رویت هلال ماه مبارك رمضان ۱۴۱۷ در ایران ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، روزنامه ایران ، سال ۲ ، شماره ۵۶۶ ، تهران ، ۱۸ دی ۱۳۷۵
۱۹) بررسی رویت هلال ماه شوال ۱۴۱۷ در ایران ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، روزنامه ایران ، سال ۳ ، شماره ۵۹۲ ، ۱۸ بهمن ۱۳۷۵
۲۰) پیدایش و سیر تحول تقویم هجری شمسی ، وقف - میراث جاویدان ، ویژه تاریخ علم در اسلام و ایران ، سال ۴ ، شماره ۳ و ۴ ، شماره پیاپی ۱۵ و ۱۶ ، تهران ، پاییز و زمستان ۱۳۷۵۲۱) ركورد را شكستند! ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، ماهنامه نجوم ، سال ۶ ، شماره ۱۰ ، تهران ، تیر ۱۳۷۶
۲۲) دوره تغییرات طول ماه هلالی حقیقی ، فصلنامه علمی - پژوهشی فرهنگ ، ویژه تاریخ علم در ایران و اسلام ، سال ۹ و ۱۰ ، شماره پیاپی ۲۰ و ۲۱ ، تهران ، زمستان ۱۳۷۵/ بهار ۱۳۷۶
۲۳) در سراسر ایران هلال ماه مبارك رمضان در شامگاه سه شنبه قابل رویت است ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، روزنامه ایران ، سال ۳ ، شماره ۸۷۴ ، تهران ، ۸ دی ۱۳۷۶
۲۴) دستاوردهای نو در مطالعه نقش مشخصه نجومی سن هلال ماه ، ركوردهای تازه ی استهلال ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، ماهنامه نجوم ، سال ۷ ، شماره ۴ و ۵ ، تهران ، دی و بهمن ۱۳۷۶
۲۵) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۱۸ در ایران ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، روزنامه ایران ، سال ۴ ، شماره ۸۷۱ ، تهران ، ۷ بهمن ۱۳۷۶
۲۶ بررسی علمی رویت هلال ماه رمضان ۱۴۱۹ درایران ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، روزنامه ایران ، سال ۴ ، شماره ۱۱۲۰ ، تهران ، ۲۵ آذر ۱۳۷۷
۲۷) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۱۹ در ایران ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، روزنامه ایران ، سال ۴ ، شماره ۱۱۴۴ ، تهران ، ۲۴ دی ۱۳۷۷
۲۸) ابعاد علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۱۹ ( گزارش رویت هلال ماه ، گردهمایی طرح سراسری رویت هلال ماههای قمری برای ایران ) ، ماهنامه كتاب ماه ، سال ۱ ، شماره ۱۰ ، تهران ، ۳۰ بهمن ۱۳۷۷
۲۹) هلال رمضان در پیش است ، بررسی علمی گزارشهای رویت هلال ماه رمضان ۱۴۱۹ در ایران و پیش بینی های امسال ، ماهنامه نجوم ، سال ۹ ، شماره ۲ و ۳ ، تهران ، آبان و آذر ۱۳۷۸
۳۰) بررسی علمی رویت هلال ماه رمضان ۱۴۲۰ ، روزنامه ایران ، سال ۵ ، شماره ۱۴۰۱ ، تهران ، ۱۸ آذر ۱۳۷۸
۳۱) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۲۰ ، روزنامه اطلاعات ، سال ۷۴ ، شماره ۲۱۸۱۱ ، تهران ، ۱۲ دی ۱۳۷۸
۳۲) دستاوردهای بررسی روش محاسبات تقویم نیمروزی و جدول خیامی ، فصلنامه علمی - پژوهشی فرهنگ ، ویژه بزرگداشت خیام ، سال ۱۲ ، شماره پیاپی ۲۹-۳۲ ، تهران ، بهار - زمستان ۱۳۷۸
۳۳) رقابتهای مسالمت آمیز برای رویت هلال ماه ، ماهنامه نجوم ، سال ۹ ، شماره ۸ و ۹ ، تهران ، اردیبهشت و خرداد ۱۳۷۹
۳۴) بررسی علمی رویت هلال ماه رمضان ۱۴۲۱ در ایران ، ماهنامه نجوم ، سال ۱۰ ، شماره ۲ و ۳ ، تهران ، آبان و آذر ۱۳۷۹
۳۵) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۲۱ ، روزنامه اطلاعات ، سال ۷۵ ، شماره ۲۲۰۹۱ ، تهران ، ۳ دی ۱۳۷۹
۳۶) كارگاه آموزشی و رصدی رویت هلال ماه ( با مهدی دانشیار ، حسن سلطانی و سید محسن قاضی میر سعید ) ماهنامه نجوم ، سال ۱۰ ، شماه ۸ و ۹ ، تهران ، تیر و امرداد ۱۳۸۰
۳۷) رقابت در رویت هلال ماههای قمری جوان در ایران ، ماهنامه نجوم ، سال ۱۰ ، شماره ۱۱ ، تهران ، مهر ۱۳۸۰
۳۸) بررسی علمی رویت هلال ماه رمضان در ایران ، روزنامه اطلاعات ، سال ۷۶ ، شماره ۲۲۳۴۴ ، تهران ، ۲۳ ابان ۱۳۸۰
۳۹) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۲۲ در ایران ، روزنامه ازاطلاعات ، سال ۷۶ ، شماره ۲۲۳۶۷ ، تهران ، ۲۰ آذر ۱۳۸۰
۴۰) بررسی علمی رویت هلال رمضان ۱۴۲۳ در ایران ، روزنامه اطلاعات ، سال ۷۷ ، شماره ۲۲۶۲۲ ، تهران ، ۱۳ آبان ۱۳۸۱
۴۱) بررسی علمی رویت هلال رمضان ۱۴۲۴ در ایران ( با علیرضا بوژمهرانی و سید محسن قاضی میر سعید ) ، ضمیمه روزنامه اطلاعات ، سال ۷۸ ، شماره ۲۲۹۰۱ ، تهران ، ۳۰ مهر ۱۳۸۲
- گزارش علمی
۱) تقویم تطبیقی ۱۵۰۰ ساله هجری شمسی و هجری قمری قراردادی ( با دكتر ایرج ملك پور ) ، گزارش علمی شماره ۷۴ ، موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران ، ۱۳۷۰
۲) گزارش رویت هلال ماههای ۱۴۱۵ هجری قمری ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، گزارش علمی شماره ۱ ، بنیاد دایرهٔ المعارف اسلامی ، تهران ، ۱۳۷۴
۳) قبله در ایران ( با دكتر ایرج ملك پور ) گزارش علمی شماره ۷۹ ، موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران ، ۱۳۷۵
۴) گزارش رویت هلال ماههای ۱۴۱۶ هجری قمری ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، گزارش علمی شماره ۲ ، بنیاد دایرهٔ المعارف اسلامی ، تهران ، ۱۳۷۵
۵) گزارش رویت هلال ماههای ۱۴۱۷ هجری قمری ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، گزارش علمی شماره ۳ ، بنیاد دایرهٔ المعارف اسلامی ، تهران ، ۱۳۷۶
۶) گزارش رویت هلال ماههای ۱۴۱۸ هجری قمری ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، گزارش علمی شماره ۴ ، بنیاد دایرهٔ المعارف اسلامی ، تهران ، ۱۳۷۷
۷) تقویم هجری شمسی ، گزارش علمی شماره ۱ ، انجمن اختروش ایران ، اصفهان ، ۱۳۸۱
۸) بررسی تغییرات لحظه غروب خورشید در پهنه ایران ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، ۱۳۸۲- سخنرانی
۱) آشتی با تقویم هجری شمسی ، انجمن آماتوری ستاره شناسی دانشجویان تهران ، فرهنگسرای بهمن ، تهران ، ۱۲ امرداد ۱۳۷۳
۲) سیر تحول گاهشماری در ایران از دوره پیشدادی تا دوره اشكانی ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، پژوهشكده تاریخ و فلسفه علم ، تهران ، ۶ خرداد ۱۳۷۴
۳) مروری بر تاریخ هجری شمسی ، دفتر نشر تاریخ ایران ، تهران ، ۲۰ شهریور ۱۳۷۴
۴) آشنایی با تقویم ایران ، دبیرستان فضیلت ، آموزش و پرورش منطقه۳ ، تهران ، ۲۱ بهمن ۱۳۷۶
۵) روش علمی برای استخراج تقویم هجری قمری ، تماشاگه زمان ، تهران ، ۱۶ آذر ۱۳۷۸
۶) روش علمی برای پیش بینی رویت هلال ماه ، دبیرستان فضیلت ، آموزش و پرورش منطقه ۳ ، تهران ، ۱۶ بهمن ۱۳۷۸
۷) تاریخچه پیدایی و سیر تحول تقویم هجری شمسی در ایران ، تماشاگه زمان ، تهران ، ۲۴ فروردین ۱۳۷۹
۸) بررسی علمی رویت هلال ماه رمضان و شوال ۱۴۲۱ در ایران ، تماشاگه زمان ، تهران ، ۲ آذر ۱۳۷۹
۹) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۲۱ ، امور انجمنهای علمی - دانشجوئی ، دانشگاه الزهراء (س) ، تهران ، ۵ دی ۱۳۷۹
۱۰) آشنائی با معادلات و جداول تقویم هجری شمسی ، مركز علوم و ستاره شناسی تهران ، ۱۴ دی ۱۳۷۹
۱۱) پیدایش و سیر تحول تقویم هجری شمسی در ایران و آشنائی با معادلات تقویم هجری شمسی ، دبیرستان امیدوارن ، تهران ، ۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۰
۱۲) معادلات و جدول تقویم هجری قراردادی ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۰
۱۳) پیدایی و سیر تحول تقویم هجری شمسی در ایران ، انجمن علمی - دانشجویی تاریخ تمدن دانشگاه الزهراء ، تهران ، ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۰
۱۴) مدل سازی ریاضی برای طراحی معادلات و جداول تقویم هجری شمسی ، گروه نجوم كانون علمی فرهنگسری ورزش ، تهران ، ۲۱ شهوریور ۱۳۸۰
۱۵) روش علمی برای پیش بینی رویت هلال ماه ، كانون نجوم كانونهای علمی فرهنگسرای دانشجو ، تهران ، ۲۰ آذر ۱۳۸۰
۱۶) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۲۲ ، گروه نجوم كانون علمی فرهنگسرای ورزش ، تهران ، ۲۱ آذر ۱۳۸۰
۱۷) مدل سازی ریاضی تقویم هجری قمری قراردادی ، پژوهشكده تاریخ علم دانشگاه تهران ، ۲۴ دی ۱۳۸۰
۱۸) تقویم هجری شمسی دقیقترین تقویم جهان ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری- تهران ، ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۱
۱۹) پیدایی و سیر تحول تقویم هجری شمسی در ایران ، كانون نجوم كانونهای علمی فرهنگسرای مدرسه ، تهران ، ۲۹ اردیبهشت ۱۳۸۱
۲۰) بررسی علمی رویت هلال ماه رمضان و شوال ۱۴۲۳ در ایران ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری- تهران ، ۱۲ آبان ۱۳۸۱
۲۱) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۲۳ در جهان ، دانشگاه مذاهب اسلامی ، تهران ، ۹ آذر ۱۳۸۱
۲۲) بررسی علمی رویت هلال ماه شوال ۱۴۲۳ در جهان ، مركز آموزشی ممتاز حنّان ، تهران ، ۱۱ آذر ۱۳۸۱
۲۳) پیدایی و سیر تحول تقویم هجری شمسی در ایران ، دبیرستان فضیلت ، آموزش و پرورش منطقه ۳ ، تهران ، ۱۶ بهمن ۱۳۸۱
۲۴) پیدایی و سیر تحول تقویم هجری شمسی در ایران و محاسبه لحظه تحویل سال ۱۳۸۲ هجری شمسی ، انجمن علمی - دانشجویی فیزیك دانشگاه الزهراء (س) ، تهران ، ۲۰ اسفند ۱۳۸۱
- تدریس در دوره آموزشی
۱) روش علمی برای استخراج تقویم هجری قمری ، اولین دوره آموزشی رویت هلال ماه ، انجمن نجوم ایران با همكاری دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی ، تهران ، بهمن ۱۳۷۹
۲) روش علمی برای پیش بینی رویت هلال ماه ، نكات ایمنی برای رصدگران ، انتخاب رصدگاه مناسب و تجربیات رصدی برای رویت هلال ماه ، دومین دوره آموزشی - تخصصی رویت هلال ماه در ایران ، كانون فارغ التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد ، امرداد ۱۳۸۰
۳) روش علمی برای پیش بینی رویت هلال ماه ، سومین دوره آموزشی - تخصصی رویت هلال ماه در ایران ، انجمن نجوم ثاقب با همكاری دانشگاه گیلان ، رشت ، آبان ۱۳۸۰
۴) روش علمی برای پیش بینی رویت هلال ماه و كارگاههای علمی و عملی رویت هلال ماه رجب ۱۴۲۳ ، چهارمین دوره آموزشی - تخصصی رویت هلال ماه در ایران ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، امرداد ۱۳۸۱
۵) روش علمی برای پیش بینی رویت هلال ماه در ایران ، پنجمین دوره آموزشی - تخصصی رویت هلال ماه در ایران ، انجمن نجوم آماتوری دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز ، امرداد ۱۳۸۲
- تدریس در كارگاه آموزشی
۱) روش علمی برای پیش بینی رویت هلال ماه و روش عملی برای رویت هلال ماه ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، ۱ تیر ۱۳۸۰
۲) مدل سازی ریاضی برای استخراج تقویم هجری شمسی ، شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران ، تهران ، ۱ اسفند ۱۳۸۰
۳) نكات ایمنی برای رصدگران رویت هلال ماههای قمری جوان ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، ۲۰ تیر ۱۳۸۱
۴) استخراج تقویمهای هجری شمسی ، هجری قمری و میلادی ، مركز نجوم شباهنگ ، كانون فارغ التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد ، ۱۶ امرداد ۱۳۸۱
۵) استخراج تقویمهای هجری شمسی ، هجری قمری و میلادی ، كانون نجوم فرهنگسرای جوان ، تهران ، ۱۸ شهریور ۱۳۸۱
۶) استخراج تقویمهای هجری شمسی ، هجری قمری و میلادی ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، ۲۸ شهریور ۱۳۸۱
۷) استخراج تقویمهای هجری شمسی ، هجری قمری و میلادی ، مركز مطالعات و پژوهشهای فلكی - نجومی ، قم ، ۳ آبان ۱۳۸۱
۸) استخراج تقویمهای هجری شمسی ، هجری قمری و میلادی ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، ۹ اسفند ۱۳۸۱
۹) استخراج تقویمهای هجری شمسی ، هجری قمری و میلادی ، گروه فیزیك دانشگاه زنجان با همكاری انجمن نجوم ایران ، زنجان ، ۴ اردیبهشت ۱۳۸۲
۱۰) محاسبه لحظه های طلوع و غروب خورشید ، ظهر حقیقی و نیمه شب در پهنه ی ایران ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۲
۱۱) پیدایی و سیر تحول تقویم هجری شمسی در ایران ، شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران ، تهران ، ۲۵ تیر ۱۳۸۲
۱۲) تبدیل تقویم هجری قمری قراردادی به تقویم هجری شمسی ، مركز نجوم آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) ، شهر ری - تهران ، ۱۷ امرداد ۱۳۸۲
۱۳) آشنایی با تقویمهای هجری قمری قراردادی و هجری شمسی - تبدیل تقویم هجری قمری قراردادی به تقویم هجری شمسی ، مركز نجوم شباهنگ ، كانون فارغ التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد ، ۲۲ امرداد ۱۳۸۲
۱۴) آشنایی با تقویم هجری شمسی ، شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران ، تهران ، ۲۹ امرداد ۱۳۸۲
۱۵) معادلات تقویم هجری شمسی ، شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران ، تهران ، ۲۶ شهریور ۱۳۸۲