هشت نکته در انشانویسی

با حضور فراگیر اینترنت و ماهواره در دنیای امروز باید نگاه دانش آموزان در انشاهایشان نسبت به جهان تغییر كند. دیگر كسی حوصله شنیدن قصه قدیمی «علم بهتر است یا ثروت» را ندارد. به قول سعدی كه گفت: «اگر هر شب را قدری بودی، شب قدر، بی قدری بودی» این روزها توصیف فصل بهار و تابستان و پاییز و زمستان بی قدر شده است. بیایید به جای توصیف فصل بهار و تابستان كنار جوی آب زندگی بنشینید و گذر عمر را توصیف كنید.
برای شروع لازم است با همت و قدرت تصویر مبهم و پرغبار كلاس های انشا، كه فقط در آن فصل ها توصیف می شود و فایده حیوانات نوشته می شود، كاملاً محو شود و طومار كهنه و رنگ و رو رفته «علم بهتر است یا ثروت» را بدریم و طرحی نو دراندازیم. طرحی كه برای دانش آموز ایرانی قرن بیست و یكم شایسته باشد. از این رو چند عملكرد ارائه می شود:
۱) ابتدا لازم است یك یا دو جلسه دانش آموزان با اصول اولیه نگارش از قبیل؛ حاشیه گذاری، رعایت فاصله خطوط، رعایت علامت های دستوری و غلط های املایی و موارد ساده اما، مهم آشنا شوند تا نوشته آنها شلوغ نباشد و معلم باید بداند اهمیت ندادن به ظاهر نوشته سبب می شود دانش آموزان به محتوای نوشته خود هم بها ندهند.
۲) دانش آموزان به علت عدم آموزش معمولاً از نوشتن دلهره دارند در نتیجه از آن طرفه می روند، پس باید آن قدر آزاد باشند تا هرگونه مطلبی، كه خودشان می خواهند بنویسند.
۳) معلمان در ابتدای سال تحصیلی، حداقل ۲۰ موضوع انشا در اختیار دانش آموزان قرار دهند تا آن ها دیدی وسیع نسبت به موضوع پیدا كنند و در هر هفته درباره یك موضوع بنویسند.
۴) در یك یا چند جلسه داستان های كوتاه، جذاب و آموزنده و یا حتی طنز در اختیار دانش آموزان گذاشته شود، یا برای آنها خوانده شود، تا برداشت خود را از آن ها بنویسند.
۵) از بعضی حكایت ها فقط برای «بازگویی» استفاده كنند تا دانش آموزان صحبت كردن در جمع و چگونگی ادای مطالب را یاد بگیرند. یا برخی از داستان های نیمه تمام را به كمك قوه تخیل خود تكمیل نمایند و سپس بازگو كنند.
۶) به دانش آموزان اجازه دهیم در گروه های دو یا سه نفری با هم مشورت كنند، قطعاً، بهتر گفتن باعث بهتر نوشتن است، البته حكایت یا موضوع اگر كمی پیچیده یا نیمه تمام باشد، برای مشورت بهتر است.
۷) لازم است در هر نوبت حداقل، یك شعر كوتاه و جذاب طنز در اختیار دانش آموزان قرار گیرد تا حكایت شیرین آن را استخراج و بازنویسی نمایند.
۸) چه خوب است به دانش آموزان در هر ترم حداقل، یك كار تحقیقی ساده و در عین حال بسیار مهم و مؤثر واگذار شود تا در موردش بنویسند.

سیدحسن داور

منبع : روزنامه کیهان