اقدامات قبل از وقوع زلزله

كشور ما ایران كه روی كمربند لرزه خیز فعال آلپ ـ هیمالیا قرار گرفته است. از مناطق لرزه خیز دنیا محسوب می شود. تجربه های بین المللی نشان می دهند كه علاوه بر رعایت اصول صحیح شهرسازی و ساختمان سازی در مناطق لرزه خیز، می توان با یادگیری و رعایت نكات ایمنی، آسیب های ناشی از زلزله را تا حد زیادی كاهش داد. دستورالعمل های ایمنی به طور كلی به سه دسته تقسیم می شوند: نكات ایمنی ساختمانی - نكات ایمنی غیرساختمانی - آمادگی افراد جامعه و تهیه كیف تداركاتی
●نكات ایمنی ساختمان
مقاوم بودن محل سكونت در برابر زلزله از مهم ترین اصول آمادگی و پیشگیری خطرات ناشی از وقوع زلزله است. لذا به منظور پایدار بودن سرمایه گذاری تان موارد زیر توصیه می گردد.
- هنگام ساخت خانه، كلیه ضوابط مهندسی و آیی نامه های ساختمانی را رعایت نموده و از مهندس ناظر خواستار طراحی ساختمان مقاوم و نظارت دقیق بر اجرای آن باشید.
- چنان چه قصد خرید خانه دارید، با مهندس متخصص در مورد میزان استحكام و این كه آیا بنا مطابق با آیین نامه ساخته شده است یا خیر مشورت كنید.
- اگر محل سكونت شما مطابق آیین نامه ساخته نشده است. حتی الامكان سعی كنید با مهندس متخصص مشورت نموده و نسبت به تقویت ساختمان محل سكونت اقدام نمایید.
- به خاطر داشته باشید كه انتخاب محل مناسب (دور بودن از سنگهای فعال و زمینهای شیبدار) طراحی ساختمان، كیفیت مصالح، ساخت و اجرای ساختمان از مهم ترین اصول مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله هستند.
- قبل از هرگونه تغییر ظاهری در داخل ساختمان، حذف و جابه جایی اعضایی نظیر دیوار، ستون در و پنجره ها ضروری دست با مهندسی مشورت كنید.
●نكات ایمنی غیرساختمانی
بخشی از خطرات زلزله، ناشی از تخریب تاسیسات، تجهیزات و وسایل خانه می باشد. نكات زیر در جهت كاهش این خطرات ارائه می گردد.
- كپسولهای آتش نشانی را نزدیك درهای خروجی منزل نصب كنید و چگونگی استفاده از آنها را یاد گرفته و به دیگران نیز آموزش دهید.
- مواد سوختنی، آتش زا مواد شیمیایی را از ساختمان خارج كرده و در فضای باز به دور از در خروجی ساختمان و یا اتومبیل گذاشته و آنها را در مكان خود محكم كنید.
- در صورتی كه از گاز شهری استفاده می كنید چگونگی باز و بسته كردن شیرهای آن (شیر اصلی كنتور، اجاق گاز، آبگرمكن، بخاری دیواری، شومینه، چراغهای دیواری گازی و غیره) را یاد گرفته و به دیگر اعضای بالغ خانواده آموزش دهید. فراموش نكنید كه در زمان وقوع زلزله تا وقتی كه از نشت گاز مطمئن نشدید احتیاجی به بستن آنها نیست.
- در مورد دیگر تاسیسات ساختمان مانند شیر آب، كلیدها و فیوزهای برق، اقدامات مشابه را انجام دهید.
- در صورتی كه از كپسولهای گاز جهت اجاق گاز و آبگرمكن استفاده می كنید. آنها را از پایین و بالا به دیوار محكم كنید. هم چنین آبگرمكن، اجاق گاز، یخچال و ماشین لباسشویی را به دیوار محكم كنید.
- دستگاههای صوتی و تصویری و كامپیوتر را برروی میزهای لبه دار قرار دهید یا به قفسه های مربوطه محكم كنید.
- قفسه ها و كتابخانه را به دیوار پیچ كنید، اشیا" سنگین، شكستنی و پرتاب شونده را در قسمت پایین قفسه ها بگذارید. قاب عكسها را به دیوار محكم كنید.
- قلابهای اشیا" آویزان مانند چراغهای سقفی و گلدانهای آویزان را از نوع محكم انتخاب نمایید.
- تختخوابها را از كنار پنجره ها، درهای شیشه ای و یا كنار كمك ها و قفسه های بلند نخوابید و ننشینید.
- راههای خروجی را از موانعی مثل كارتن، ظروف و غیره تخلیه نمایید.
● آمادگی افراد جامعه و تهیه كیف تداركاتی
شاگردان باید از ساعت ۵:۳۰ صبح از خواب بیدار شوند تا ساعت ۵:۴۵ آگاهی افراد از پدیده زلزله و میزان خطر زلزله در محل زندگی و برنامه ریزی های صحیح ایمنی به طور گروهی و در اقشار مختلف جامعه و بالاخره آگاهی فردی، میزان آسیب ها را تا حد زیادی كاهش می دهد. نكات ایمنی ذكر شده باعث ارتقا" سطح آگاهی افراد جامعه خواهد شد. وسایل و مدارك زیر را پس از قرار دادن در ساك معمولی، كوله پشتی و یا سطلهای پلاستیكی در دار، در مكانی نزدیك در ورودی ساختمان و چنانچه ساختمان شمالی می باشد، در مكانی مناسب در قسمت جنوبی حیاط قرار دهید تا بعد از زلزله به آسانی قابل دسترسی باشد.
- فهرستی از افراد خانواده (بدین منظور دفتر یادداشتی تهیه كرده و هر صفحه را به یك فرد اختصاص دهید و اطلاعات ضروری هر شخص مانند شماره شناسنامه، محل صدور، تاریخ و محل تولد، گروه خون، موارد بیماری و یا حساسیت و... را در صفحه مربوط بنوسید) یك قطعه عكس (كه در بالای صفحه مربوط به هر فرد چسبانیده می شود) نشانی و تلفن منزل، محل كار پدر و مادر و یكی از اقوام درجه یك پدر و مادربزرگ و غیره)
- كیف كمكهای اولیه: شامل (كتابچه راهنمای كمكهای اولیه، چسب و گاز زخم بندی، باند نواری استریل و چسب نواری ویژه اتصال باندها، قیچی، موچین (پنس) و سنجاق قفلی، تیغ ریش تراشی یك بار مصرف، سرنگ یك بار مصرف، درجه تب منبع، وازلین ضدعفونی شده، دستكش یك بار مصرف پزشكی، داروهای ضدعفونی كننده زخم (ساولن یا بتادین) و وسایل دتول و پركلرین خشك، داروهای ضدتب، ضددرد، آرام بخش اعصاب، شستشوی چشم ضد اسهال و ملین، چند بسته پودر درمان اسهال (او آر اس) و در صورت عدم دسترسی مقداری شكر و نمك جهت تهیه پودر (۸ قاشق چای خوری شكر ۱ + قاشق چایخوری نمك در یك لیتر آب تمیز)، آیینه جهت كنترل تنفس، سیرثان بند جهت كنترل خونریزی، الكل سفید، داروهای ویژه افراد بیمار خانواده و كودكان و سالخوردگان، تعدادی قطعات مسطح چوب به طول تقریبی ۵۰-۳۰ سانتیمتر و عرض ۱۰ سانتیمتر برای شكستگی احتمالی و آتل بندی.
- كروكی مسیر تخلیه ساختمان، محل كنتور، آب، برق، گاز و شیرهای تاسیساتی
- شماره تلفن های مراكز امدادرساسی
- آب آشامیدنی برای هر نفر ۱۰ لیتر برای حداقل ۷۲ ساعت جهت آشامیدن و بهداشت شخصی در ظرف پلاستیكی در دار (این آب هر ۳ ماه یك بار تعویض گردد) در صورت كمبود آب در موقع زلزله می توان از آب موجود در شبكه آب گرم شوفاژ ساختمان و یا سیفون توالت فرنگی هم می توان استفاده كرد.
- قرصهای ویژه ضدعفونی كردن آب و یا محلول كلرین معمولی (۱۰ قطره برای ۱۰ لیتر آب شفاف، ۲۰ قطره برای ۱۰ لیتر آب كدر) سه دقیقه جوشاندن شدید و مداوم آب نیز آن را ضدعفونی خواهد كرد.

منبع : مجله خانواده سبز