بررسی اقتصادی صنایع روستایی استان مازندران

تحقیق حاضر به محاسبه بهره وری نهائی نیروی کار- سرمایه، کل عوامل تولید و تجزیه و تحلیل روند اشتغال، سرمایه گذاری و ایجاد واحد برای زیر بخشهای صنایع روستایی استان مازندران در طول سالهای ۱۳۷۳-۱۳۷۷ اختصاص دارد. بهره وری نهایی از روش تابع تولید و بهره وری کل عوامل از نسبت تولید به شاخص نهاده ها محاسبه شده و از روش تغییر سهم، نرخ رشد منطقه ای و ملی و نهایتاً تغییرات کلی بدست آمده و با استفاده از ضریب مکانی پایا بودن اشتغال، تولید و سرمایه گذاری زیر بخش های صنایع روستایی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاصله نشان می دهد که:
۱) بطور متوسط بهره وری نهایی نیروی کار زیر بخش های کانی، نساجی و فلزی استان پایین تر از سایر زیر بخشها است.
۲) بهره وری نیروی کار صنایع فلزی نسبت به سایر زیر بخش ها در بین استانهای کشور از وضعیت پائین تری برخوردار بوده و روند بهره وری نهایی نیروی کار در زیر بخش صنایع غذایی و فلزی نسبت به سایر صنایع کمتر می باشد.
۳) به طور متوسط میزان بهره وری کل عوامل تولید (سرمایه- نیروی کار) در صنایع شیمیایی و سلولزی نسبت به سایر زیر بخشهای صنایع روستایی استان بیشتر بوده و نرخ رشد آن منفی و تقریباً روند آن نزولی می باشد.
۴) نرخ رشد صنایع روستایی استان از نرخ رشد صنایع روستایی کشور در کلیه ابعاد پائین تر بوده است. ۵) نرخ رشد منطقه ایی در زیربخش صنایع غذایی در ابعاد مختلف (اشتغال- تعداد واحد- موجودی سرمایه- ارزش تولیدات) از نرخ رشد ملی کمتر بوده و نرخ رشد از بعد اشتغال و تعداد واحد تنها در صنایع شیمیایی و سلولزی بیشتر از نرخ رشد ملی است. نرخ رشد منطقه ای از بعد سرمایه گذاری در صنایع کانی، نساجی و شیمیایی و سلولزی بیشتر از نرخ رشد ملی، و نرخ رشد استان از بعد ارزش تولیدات در صنایع نساجی و کانی بیشتر از نرخ رشد ملی است.
۶) با استفاده از ضریب مکانی، مشاهده شده است که صنایع کانی در ابعاد اشتغال، تعداد واحد، موجودی سرمایه و ارزش تولیدات در مقطع های مورد بررسی پایا و شکوفا نبوده و صنایع غذایی در کلیه ابعاد فوق شکوفا و پایا می باشد. زیر بخش صنایع فلزی تنها از بعد ارزش تولیدات پایا نبوده و زیربخش صنایع نساجی تنها از بعد ارزش تولیدات در انتهای دوره پایا است. صنایع شیمیایی و سلولزی تنها از بعد ارزش تولیدات در پایان دوره شکوفا بوده و در تمامی ابعاد در ابتدا و انتهای دوره پایا و شکوفا نبوده است.

نویسنده: صادقی احمد

منبع : پژوهشهای اقتصادی مدرس