سهم ایران از بازار جهانی گل یک‌هزارم است

فرهنگ محاط بر انسان‌دوستی، تقدیر از اعضاء خانواده و فامیل، قدردانی از همکاران، تبریک گفتن به نزدیکان، دوستان و همکاران، تسلیت گفتن به همنوع و دلگرمی دادن به کسانی که عزیزی را از دست داده‌اند و باید با صبر و حوصله زندگی را ادامه دهند جزء مجموعه آداب و رسوم و ویژگی‌های مثبت جامعه ایرانی بوده و هست و مردم ایران و اعضاء خانواده‌ها در گوشه و کنار کشور به مناسبت‌های مختلف در یادبود و گرامیداشت بزرگ فامیل و خانواده، روز تولد نزدیکان، به دنیا آمدن فرزندان و نوزادان تازه به دنیا آمده، روز مادر و روز پدر و با دادن چند شاخه گل به دوستان و نزدیکان احترام می‌گذارند و خاطرنشان می‌کند که محیط خانواده نیازمند مهر، گرمی، محبت، تلاش اعضاء خانواده و حرمت گذاشتن به جایگاه تک‌تک اعضاء آن است.همانطور که جایگاه مادر، پدر، پدربزرگ، مادربزرگ و بزرگان و وابستگان فامیل مورد قدردانی و احترام اعضاء کوچکتر قرار می‌گیرد. در تولد هر نوزاد تازه رسیده روز تولد سایر فرزندان، مراسم ازدواج، فارغ‌التحصیلی، موفقیت اعضاء خانواده در قبولی دانشگاه، گرفتن گواهینامه از آموزشگاه‌های مختلف، گرفتن کارت پایان خدمت، یافتن شغل و دریافت اولین حقوق و... نیز شادی و شادابی به محیط خانواده می‌آید.
اعضاء خانواده با هدیه شاخه‌ای گل و گاهی خرید هدیه‌ای دیگر به هم تبریک می‌گویند و ضمن یادآوری نتیجه تلاش و اثربخشی کوشش و حرکت انسان برای رسیدن به موفقیت در شروع مرحله‌ای جدید از زندگی بر این مسئله تأکید می‌کنند که برای گام بعدی در زندگی باید آماده شوند و با شادمانی و قدردانی و تبریک گفتن به یکدیگر، برای مرحله بعد و گام‌های بلندتر در زندگی نیرو بگیرند و تلاش و حوصله و بردباری خود را با حمایت سایر اعضاء خانواده و نزدیکان بیشتر کنند.فرهنگ محاط بر انسان‌دوستی و شادمانی و تبریک و تسلیت و قدردانی تنها با هدیه کردن گل و خرید چند شاخه گل محدود نمی‌شود و اعضاء خانواده ر مراحل مختلف با مشاوره، همدلی، کمک مالی و در اختیار قرار دادن تجربه به یاری اعضاء خانواده و دوستان خود می‌شتابند و در گردنه‌های سخت زندگی در بیکاری و بی‌پولی در زمان مرگ یک عضو مؤثر فامیل و خانواده و همسایه به کمک یکدیگر می‌روند و همه می‌دانیم که باید جای خالی عزیز از دست رفته را پر کنیم و یا با دادن وام، ایجاد شغل یا پیدا کردن مسیری درست برای درآمدزائی نان‌آور خانواده در جهت کاهش افسردگی، نگرانی و سرگردانی موجود همت کنیم اما بسیاری از مردم و کارشناسان به‌خصوص خانم‌ها معتقدند که یک شاخه گل هدیه کردن در عمل به‌طرف مقابل نشان می‌دهد که شما چقدر برای ایجاد آرامش و رفاه خانواده جدی هستید. با گل هدیه کردن در روزهای به‌خصوص از سال ثابت می‌کنید که چقدر به فکر ایجاد شادی و شادابی و گواراتر کردن محیط زندگی هستید؟ و هر یک از اعضاء خانواده چقدر برای شما اهمیت دارد؟
اگر چه شما صبح که از خانه خارج می‌شوید تا شب به امید زندگی بهتر و کسب رضایت خانواده خود تلاش می‌کنید و در مواقع مختلف وفاداری، همت و تلاش خود را نشان داده‌اید و همیشه به‌دنبال آن بوده‌اید که با دست پر مواد غذائی، کالاها، خدمات مختلف و نان گرم، دل پرشور و روزی خانواده را به خانه بیاورید اما فراموش نکنید که ذهن همسر و فرزندان شما و به‌خصوص خانم‌ها و دخترخانم‌های خانواده براساس نظام خاطره عمل می‌کند و اگر روزی در کنار چند پاکت میوه، سبزی، گوشت، نان داغ و وسایل دیگر موردنیاز خانواده شما چند شاخه گل به مناسبت سالگرد ازدواج، روز تولد همسر یا فرزند یا پدر و مارد، روز پیروزی یکی از اعضاء خانواده در کنکور، یافتن شغل، موفقیت اجتماعی و علمی و... به محیط خانه ببرید و مطمئین باشید که این چند شاخه گل در نظام و خاطره اعضاء خانواده باقی خواهد ماند و ایجاد شور و شادابی می‌کند و به آنها ثابت می‌کند که شما قدر محبت و ارزش تلاش‌های آنان را می‌دانید و برای جایگاه آنها و نقش آنها ارزش و بهای لازم را می‌شناسید.عده‌ای از روانشناسان و اقتصاددانان می‌گویند: اگرچه قیمت هر کالا تابعی از درجه کمیابی هر کالاست و به میزانی که هر کالا یا خدماتی مطلوبیت داشته باشد از سوی مصرف‌کننده دارای ارزش و قیمت است اما بسیاری از کالاها در بازار عرضه و تقاضا به‌گونه‌ای ارائه نمی‌شود که همه قیمت و مطلوبیت و درجه کمیابی آن را بدانند. به‌عبارت دیگر در شرایط که حاشیه‌نشینی و فقر و توزیع ناعادلانه درآمد گسترش یافته و فرهنگ‌های محاط بر انسان‌دوستی و کمک به دیگران و حمایت و یاری کردن همنوع کاهش یابد شما بیش از گذشته متوجه مطلوبیت و قیمت و ارزش هدیه دادن یک شاخه گل برای قدردانی، تبریک یا تسلیت خواهید شد و اگر جایگاه نظام خاطره و ضرورت گسترش دامنه مهرورزی و امید و دلگرمی دادن به یاد آورید تلاش خواهید کرد که با مبلغی اندک در حد ۵۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان چند شاخه گل خریداری کنید و هدیه کنید به همسر خود که خسته یا افسرده است. فرزند شما که نگران آینده است، پدر و مادر شما که احساس پیری و ناتوانی می‌کنند، دوستان و نزدیکنان شما که جای خالی عزیز از دست رفته‌ای را احساس می‌کنند و باید بردباری و صبور باشند، زوج‌های جوان فامیل که همراه با امید و استرس زندگی زناشوئی را سخت و پرکار آغاز کرده‌اند همکاران شما که برای خدمت بهتر به مردم موفقیت شغلی را پشت سر گذاشته‌اند و همه آنهائی که برای ادامه زندگی نیروی جدید، همدلی، دلگرمی و حرکت یا جهش اولیه نیاز دارند و برای رسیدن به نقطه‌ای که تولید و بازتولید داشته باشد تا بتواند به جامعه خدمت کنند و ارزش افزوده‌ای داشته باشند هنوز باید چند پله دیگر را طی کنند و...
منیر رسولی خانم ۳۴ ساله‌ای که برای خرید چند شاخه گل به یکی از دکه‌های گل‌فروشی مراجعه، می‌گوید: گل زیباترین، ارزان‌ترین و اثرگذارترین هدیه در شرایط کنونی است زیرا مردم درآمد محدودی دارند و نمی‌توانند برای هدیه دادن و تبریک گفتن پول زیادی خرج کنند. بنابراین با چند شاخه گل زیبا و ارزان می‌توان خاطره خوبی در ذهن خانواده‌ها و به‌خصوص خانم‌ها گذاشت.وی افزود: خرید عطر، ادکلن، وسایل برقی، ظروف کریستال، قالی و قالیچه، استکان و نعلبکی و... همیشه امکانپذیر نیست اگر قرار باشد یک مهمانی ترتیب بدهیم و شام و ناهار درست کنیم و هدیه بالای ۱۰ و ۲۰ هزار تومان بدهیم با این حقوق و درآمدی که ما داریم تنها باید با یکی دو خانواده رفت و آمد کنیم و قید سفر، صله‌رحم و... را بزنیم اما اگر فرهنگ مهرورزی و انسان‌دوستی را بخواهیم همه باید رعایت وضع یکدیگر را بکنیم و محبت، شادابی و به فکر هم بودن را ثابت کنیم.در گذشته پدر و مادرهای ما و بزرگان فامیل با هر مناسبتی مثل زیارت امام رضا، سفر کربلا و تولد یک فرزند، خرید خانه و... هدیه‌ای ارزان‌قیمت را برای شرکت در شادی اعضاء خانواده یا فامیل تهیه می‌کردند و اکثر اوقات با تهیه یک کله‌قند، چند کیلو میوه و شیرینی و یک شاخه گل به دیدار دوست و آشنا می‌رفتند اما بعدها این رسم ساده تبدیل به هزینه‌های بیشتر و تهیه لوازم و اجناس، ظروف کریستال، لباس و... شد و با افزایش این هزینه‌ها دیگر کسی برای سفرها و زیارت‌های داخل کشور و مناسبت‌ها و شادمانی‌های معمولی هدیه نمی‌دهد و کمتر شاهد آمد و رفت فامیل و دوست و آشنا هستیم.
خانم نسیم اکبری که برای تهیه مواد غذائی به یکی از بازارچه‌های غرب تهران مراجعه کرده می‌گوید: متأسفانه دو نوع غذا درست کردن و استفاده حتمی از مرغ و گوشت به یک عادت و تکرار خانواده‌ها تبدیل شده در حالی که در گذشته تنها یک نوع غذا درست می‌کردیم و با یک آبگوشت ساده مهمان را سر سفره می‌نشاندیم.وی افزود: این هزینه‌ها باعث شده که خانواده‌ها و دوستان و آشنایان و حتی خواهر و برادرها کمتر با هم در ارتباط باشند و بالا بودن هزینه تهیه مهمانی و هدیه و... باعث شده که بسیاری از آدم‌ها در شهر ۱۰ میلیون نفری تهران احساس تنهائی کنند در عین زیاد بودن خواهر و برادر، فامیل و دوست و آشنا با هم در ارتباط مؤثر نباشند و عملاً صله‌رحم و یاری همنوع به اولویت‌های بعدی زندگی تبدیل شود.
وی می‌گوید: در هر مهمانی، عروسی و... باید ۱۰ تا ۳۰ هزار تومان برای خرید ظروف کریستال، لباس و وسایل خانگی و... هزینه کنیم و یک آبمیوه‌گیری معولی بالای ۵۰ هزار تومان قیمت دارد.
وی افزود: اما مردم نباید خود را در این چشم و هم‌چشمی‌ها مقید به هزینه زیاد تهیه هدیه کنند بلکه باید ارتباط خود را حفظ کنند و با فامیل و دوست و آشنا تنها با خرید شاخه‌ای گل رفت و آمد کنند.
به تازگی رئیس اتحادیه گل‌فروشان تهران اعلام کرد: نبود فرهنگ استفاده از گل و پائین بودن درآمد سرانه افراد از دلایل پائین بودن مصرف گل در ایران است. به‌طوری که این میزان مصرف در کشورهای اروپائی ۴۰ برابر ایران است.شاید در نگاه سطحی پرداختن به این موضوع امری ساده و غیرضروری به نظر برسد اما باید در نظر داشت که کشورهائی مانند هلند و غیره در جهان هستند که درآمد اصلی اقتصاد آنها از کشت و صادرات گل به‌دست می‌آید در حالی که وسعت زمین‌های قابل کشت آنها یک‌چهارم ایران هم نیست.
به‌علت گرانی گل و کاهش قدرت خرید مردم از یک طرف و افت صادرات به‌دلیل مشکلات مربوط به حمل‌ونقل هوائی و جاده‌ای و بسته‌بندی از طرف دیگر، تولید گل و گیاه در کشور با ۵۰ درصد ضایعات روبه‌رو شده است به‌طوری که جدای از گل مصرف داخل تنها ۵ درصد از تولید یک میلیونی بازار گل ایران صادراتی است.
سهم ایران از بازار ۱۰۰ میلیارد دلاری گل جهان یک‌هزارم هم نیست و ضرورت دارد تا مسئولان وزارت کشاورزی و دیگر نهادهای مسئول با برداشتن موانع صادرات گل به‌دنبال سهم بیشتری از بازار گل جهان باشند.دلایل اصلی عدم رقابت تولیدکنندگان گل با خارجی و کاهش تولید را می‌توان در ۳ عامل بررسی کرد. دلیل اول را می‌توان کیفیت متوسط گل و گیاه دانست که به‌دلیل فراهم نبودن سموم گیاهی و کود شیمیائی و استفاده کافی از آنها دانست. دلیل دوم افزایش روزمره قیمت تمام شده گل و گیاه است که به‌علت ازدیاد هزینه‌های حمل‌ونقل، سوخت، نیروی انسانی و غیره به‌وجود آمده است. دلیل سوم را باید نرخ بهره بانک‌ها دانست زیرا این نرخ در جهت کاهش توان رقابت با عرضه‌کنندگان سایر کشورها به حساب می‌آید.صنعت گل و گیاه در کشور جمعاً حدود ۷ هزار شغل مستقیم ایجاد کرده و در سال‌های رونق حدود ۵۰۰ میلیون دلار صادرات به کشورهای عربی، آسیائی، میانه و اندکی به اروپا داشته است که به دلایل فوق‌الذکر صادرکنندگان گل و گیاه تاکنون بیش از نیم از بازار خود را در خارج از دست داده‌اند و به احتمال زیاد این وضع در آینده برتر هم خواهد شد.دلیل اصلی کاهش تقاضا برای خرید گل را باید نرخ تورم و افزایش هزینه‌های خانواده دانست و تنها اشخاصی اقدام به خرید گل می‌کنند که با عروسی، مراسم عزاداری و یا عیادت بیمار و غیره روبه‌رو هستند و این مسئله البته عمومیت ندارند و همه مردم عادت به خرید گل در مناسبت‌های مختلف ندارند و یا گاهی گل می‌خرند.در این زمینه ضرورت دارد تا مسئولان امر با توجه به‌وجود ۵۰ درصد ضایعات گل و گیاه در کشور شرایطی ایجاد کنند تا با کاهش هزینه‌های تولید، قیمت گل را برای عرضه به مصرف‌کننده داخلی کاهش یابد تا به‌جای هدر رفتن ۵۰ درصدی گل و گیاه حداقل مردم کشورمان اقدام به خرید گل کنند و از این طریق شادی و شادابی افزایش یابد و فرهنگ نوع‌دوستی و قدردانی گسترش بیشتری یابد.

منبع : ماهنامه اقتصاد خانواده