تقویت عضلات تنفسی برای بهبود عملکرد شناگران

بر اساس یافته‌های جدید پژهشگران، شناگران و ورزشكاران رشته شیرجه می‌توانند از طریق تمرین‌هایی كه عضلات تنفسی آنها را تقویت می‌كند، ظرفیت تنفسی خود را افزایش دهند و از این طریق قابلیت‌های خود را در شنا و شیرجه بالا ببرند.
در این تحقیق جدید كه در دانشگاه بوفالوی آمریكا صورت گرفت، نوعی تمرینات مقاومتی روی عضلات تنفسی شناگران و ورزشكارانی كه شیرجه كار می‌كردند انجام داده‌اند و مشخص شد كه پس از انجام دوره مشخصی از این ورزش‌ها، توانایی شناگران ورزشكار حدود ۳۳ درصد بالا می‌رود. همین پژوهش نشان داد كه با انجام این ورزش‌ها، مدت زمانی كه فرد می‌تواند زیر آب باقی بماند نزدیك به ۶۶ درصد افزایش پیدا می‌كند.
با توجه به نتایج جالبی كه از این مطالعه به دست آمده پژوهشگران پیشنهاد می‌كنند كه نه تنها ورزشكاران بلكه غواصان، نجات غریقان، افرادی كه در سرویس‌های امداد فعالیت می‌كنند و حتی سربازان نیروی دریایی از چنین ورزش‌ها و تمریناتی كه عضلات تنفسی را تقویت می‌كنند استفاده كنند تا در صورت نیاز به شنای طولانی مدت، توانایی و قدرت آنها بیشتر باشد. در ضمن با چنین تمریناتی توانایی‌های فرد در عملكردهای زیر آب بیشتر می‌شود. به عقیده محققان، در ایجاد خستگی و ناتوانی طی ورزش، تنها خستگی و ضعف عضلاتی كه ورزش را انجام داده‌اند مهم نیست، بلكه بخش اعظمی از این علایم به تضعیف عضلات تنفسی فرد برمی‌گردد.
این مسأله به ویژه در زیر آب كه انرژی بیشتری از عضلات صرف می‌كند مهم‌تر است.
به طور كلی، زمانی كه عضلات تنفسی خسته می‌شوند، بدن برای حفظ جان خود از واكنشی به نام دزدی یا سرقت استفاده می‌كند. در این واكنش بدن خود را از عضلات محیطی (نظیر عضلات دست‌‌ها و پاها) سرقت می‌كند و آن را به سمت عضلات تنفسی می‌فرستد تا به این طریق، عضلات تنفسی، خون بیشتری در اختیار داشته باشند و بهتر عمل كنند. در اصل بدن ترجیح می‌دهد كه برای راحت‌تر نفس كشیدن، عضلات كششی را در اولویت از نظر خون‌رسانی قرار دهد.
پس عضلات دست‌ها، بازوها و پاها دچار كم خونی می‌شوند كه همین كم خونی و به دنبال آن محرومیت از اكسیژن و مواد غذایی موجب تضعیف این عضلات می‌شود. تقویت عضلات تنفسی باعث می‌شود كه این عضلات طی ورزش خسته نشوند و این چرخه كه در نهایت به خستگی عضلات اندام‌ها منجر می‌شود، به راه نیفتد.
ورزش‌های تقویت كننده عضلات تنفسی، ۳۰ دقیقه در روز و پنج روز در هفته صورت می‌گیرند. این مطالعه نشان داد كه تنها چهار هفته ادامه این ورزش‌ها می‌تواند به طور قابل توجهی توانایی‌های ورزشكاران را افزایش دهد. این ورزش به وسیله دستگاه خاصی صورت می‌گیرد و طی آن چند بار حبس نفس و هر بار به مدت ۱۰ ثانیه انجام می‌شود و بین آنها دوره‌های ۹۰ ثانیه‌ای استراحت قرار داده می‌شود.
هر هفته طول مدت دوره استراحت ۱۰ ثانیه كوتاه‌تر می‌شود و بر مدت دوره‌های حبس نفس اضافه می‌شود. در انتهای هفته چهارم، آزمایش قدرت تنفس نشان داد كه توانایی‌های تنفسی ورزشكاران به طور قابل توجهی بالا رفته بود. جالب اینجا بود كه این ورزشكاران در مسابقات و تمرینات نیز قابلیت بهتری از خود نشان دادند.
در مطالعات پیشین نتایج مشابهی درباره دوندگان و برخی از ورزش‌های دیگر نیز گزارش شده بود و همگی بر این تاكید دارند كه تقویت عضلات تنفسی برای تمامی ورزشكاران بسیار مهم و كمك كننده است.‌

دكتر علی غلامرضانژاد

منبع : روزنامه سلامت