شعاری که «شعار» ماند

نصب دوربین‌های مداربسته در کلاس‌های درس دانشگاه تربیت‌معلم کرج پس از تحصن و اعتراض‌های صنفی دانشجویان، نصب دوربین مداربسته در دانشگاه سبزوار، نصب دوربین مداربسته در دانشگاه شیراز، نصب گیت‌های امنیتی در ورودی‌های دانشگاه تهران، نصب دوربین مداربسته در دانشگاه مازندران، سختگیری ماموران حراست دانشگاه‌ها بر دانشجویان، ضرب و شتم دانشجوی دختر در بومهن و... اینها خبرهایی است که تنها در همین یکی، دو ماه منعکس شده است. و همه این اتفاقات در مکانی رخ داده است به نام دانشگاه. و شاید این خبرها، گم شود در لابه‌لای خبرهای دیگری از دانشگاه. خبرهایی از لغو مجوز تشکل‌های دانشجویی، توقیف نشریات، اخراج اساتید برجسته و دعوت از اساتید «تازه‌نفس»، احضار دانشجویان به کمیته انضباطی و دادگاه و... «اینجا البته دانشگاه است»؛ و این جمله را در هر خط شاید باید تکرار کنیم که یادمان نرود.
دوربین، گیت، احضار، اخراج، توقیف، برخورد؛ همه اینها دیگر با نام دانشگاه در ذهن می‌آیند. اگر روزی، رئیس دانشگاه، در اعتراض به بازداشت «دانشجویش» دانشگاه را تعطیل می‌کرد و مصرانه پیگیر آزادی «دانشجوی خود» بود، امروز اما تصور چنین انتظاری از رئیس یک دانشگاه تصوری عجیب است. اگر روزی احضار یک دانشجو به کمیته انضباطی ثقیل و سنگین بود، امروز اما این عادی‌ترین برخوردهاست. اگر روزی دانشگاه مکانی بود برای تبادل‌نظر و در کنار هم بودن و ارتباط، امروز با شک می‌توان چنین نگاهی به دانشگاه داشت.
اینجا اما دانشگاه است؛ با شعاری که چند سال پیش دانشجویانش مطرح کردند: «دانشگاه پادگان نیست.» دانشجویان به دیدی اشاره می‌کردند و می‌کنند که آن را پادگانی می‌دانند. دیدی که در آن رئیس معتبرترین دانشگاه کشور، موضوع لباس فرم یکدست برای دانشجویان را مطرح می‌کند و البته آن را پیشنهاد دانشجویان می‌داند! دیدی که دانشجویان معتقدند، به دانشجو به عنوان دانشجو نگریسته نمی‌شود و نگاهی امنیتی به دانشگاه دارد. در این شرایط است که رئیس دانشگاه، که روزی دانشگاه را در حمایت از دانشجویش تعطیل می‌کرد، امروز خود، عاملی برای برخورد است.
این دید اما همچنان حاکم است؛ دیدی امنیتی و پادگانی به دانشگاه که براساس آن تمام حرکات دانشجویان هم تحت کنترل قرار می‌گیرد و با هر حرکتی که خارج از چارچوب تشخیص داده شود، برخورد می‌شود. این دید حاکم است و با تمام نیرو ابراز وجود می‌کند. اینجا اما همچنان دانشگاه است و شعارش «دانشگاه پادگان نیست». شعاری که شاید تنها شعار ماند...

مهران فرجی

منبع : روزنامه کارگزاران