یک شیوه تازه برای تولید سلول های پایه

تیم محققان دانشگاه هاروارد طی مقاله ای در نشریه "ساینس" گزارش دادند سلول های بالغ پوست را به سلول های پایه جنینی که در آزمایشگاه کشت داده شده بود جوش داده اند و به این ترتیب سلول هایی "دورگه" که مانند سلول های پایه جنینی رفتار می کند خلق کرده اند.محققان بر این باورند که این سلول های دورگه جنینی می تواند به کمک تحقیقات پزشکی بیاید بدون آنکه استفاده از جنین انسان را در بر داشته باشد.اما کارشناسان بریتانیایی هشدار می دهند این سلول های دورگه دقیقا مانند سلول های پایه جنینی نیستند.
سلول پایه جنینی قابلیت بدل شدن به انواع بافت های بدن را دارد و از جنین انسان در مراحل اولیه استخراج می شود که نابودی جنین را به دنبال دارد. تحقیقات تازه نویدبخش این موضوع است که به پزشکان امکان دهد به ایجاد نوعی بافت های پیوندی که از لحاظ ژنتیکی منطبق بر دریافت کننده است بپردازند.
پژوهشگران دانشگاه هاروارد در مقاله خود نوشتند: "سلول های دورگه از ظاهر، نرخ رشد و چندین مشخصه مهم ژنتیکی سلول های پایه جنین انسان برخوردار بودند."آنها افزودند که این تکنیک تازه "ممکن است برخی از نگرانی های لژستیکی و اجتماعی" را که تاکنون در مسیر تحقیقات مانع ایجاد کرده بود "برطرف کند".با این حال آنها اذعان کردند که استفاده از این تکنیک برای کارهای تحقیقاتی دست کم تا چندین سال دیگر عملی نخواهد شد.
● اخلاق :
منتقدان می گویند که ایجاد جنین انسان برای استخراج سلول های پایه که با نابودی جنین همراه است اخلاقی نیست.اما شیوه تازه از سلول های پایه موجود برای برنامه ریزی مجدد سلول های پوست به طوری که مانند سلول های پایه رفتار کنند استفاده می کند.پروفسور ایان ویلموت از مرکز بیولوژی تولید مثل در دانشگاه ادینبورو که گوسفند "دالی" را کلون (همانندسازی ژنتیکی) کرده بود اشاره کرد که تعداد کروموزوم های سلول های تازه خلق شده دو برابر معمول است. وی گفت درحال حاضر هیچ راه شناخته شده ای برای حذف کروموزوم های ناخواسته وجود ندارد.وی افزود که اهمیت شیوه ابداعی دانشگاه هاروارد این است که مطالعه ساز و کارهایی را که باعث می شوند سلول از نوعی به نوع دیگر بدل شود فراهم می آورد.
● درمان آسیب قلبی در گوسفند با کمک سلول پایه
دانشمندان در فرانسه آسیب دیدگی قلبی در گوسفند را با استفاده از سلول های پایه جنینی درمان کرده اند.
این تحقیقات، که نتیجه آن در نشریه پزشکی "لنست" (Lancet) منتشر شد، نخستین موردی است که نشان می دهد سلول های استخراج شده از موش می تواند سلامت حیوانات بزرگتر را بهبود بخشد و اشاره می کند که این تکنیک ممکن است در مورد انسان نیز موثر باشد.
نارسایی قلبی از عوامل عمده مرگ و میر در جهان توسعه یافته است و با گسترش چاقی و افزایش سن جمعیت ها، احتمال دارد بیش از پیش قربانی بگیرد.این نارسایی ناشی از حمله قلبی و مرگ سلول هاست که باعث آسیب دیدن بافت ها و تضعیف عملکرد قلب می شود.
در گذشته از سلول های پایه جنینی با موفقیت برای درمان نارسایی قلبی در جوندگان استفاده شده است، اما این نخستین بار است که سلول های موش به حیوانات بزرگتر پیوند زده می شود.محققان سلول های پایه ای را که با تکنیک های خاصی آماده شده بود به قلب آسیب دیده ۹ گوسفند پیوند زدند.یک ماه بعد این گوسفندها در مقایسه با گروه دیگری از گوسفندها که این پیوند را دریافت نکرده بودند، از سلامت قلبی بسیار بیشتری برخوردار شدند.
این یافته ها از آن جهت نویدبخش است که آشکارا نشان می دهد سلول های پایه در قلب گوسفندها رشد کردند و جای بافت های آسیب دیده را گرفتند.این مطالعه همچنین حاکی است که درمان با سلول پایه احتمالا آسانتر از آن است که تصور می شد: به جای پرورش دادن سلول ها و ایجاد ارگان های کامل، ممکن است تنها لازم باشد پزشکان از این سلول ها برای "وصله" کردن بافت های زخم خورده یا بیمار استفاده کنند.

شهین الیاسی

منبع : blogfa