تغییر به سبک اوباما

باراک اوباما، سناتور دمکرات ایالت ایلینویز و نامزد این حزب برای حضور در رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر سال جاری ایالات متحده وقتی روز دوشنبه گذشته قدم به منطقه سبز بغداد، پایتخت عراق گذاشت با استقبال گرم مقامات ارشد این کشور مواجه شد.
نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق در سالن تشریفات ساختمان نخست‌وزیری در حالی با اوباما وارد گفتگو شد که سایر همکاران کاندیدای سیاهپوست حزب دمکرات در کنگره به همراه مشاوران ارشد مالکی در دگر سوی سالن جای داده شده بودند.
با این حال مهم‌ترین بخش استقبال عراقی‌ها از اوباما زمانی شکل گرفت که درست زمانی که او و همراهانش در حال ترک ساختمان نخست‌وزیری در میان ستونی از زرهپوش‌های ارتش آمریکا بودند علی الدباغ، سخنگوی دولت عراق در برابر نمایندگان رسانه‌ها قرار گرفت تا اعلام کند دولت عراق امیدوار است نیروهای آمریکایی تا دو سال دیگر خاک این کشور را ترک کنند.
این موضع‌گیری تا حدود زیادی بر پیشنهاد اوباما برای خروج ارتش آمریکا از عراق تا اواسط سال ۲۰۱۰ میلادی منطبق است. اعلام آمادگی اوباما برای فراخوان نظامیان آمریکایی از عراق در صورت راهیابی به کاخ‌سفید درست نقطه مقابل سیاست دولت جورج بوش، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا است که تا این مقطع با هر ترفندی در برابر درخواست‌ها برای تدوین جدول زمانی خروج ارتش آمریکا از عراق ایستادگی کرده است.
اگرچه بوش عاقبت شنبه گذشته پس از گفتگویی تلفنی با مالکی اعلام کرد با مذاکره برای تعیین افق زمانی خروج آمریکایی‌ها از عراق موافق است اما خیلی‌ها اعتقاد دارند استفاده از لفظ افق زمانی در واقع بازی بوش با کلمات برای خلاص شدن از موج انتقاداتی است که به دلیل مقاومتش در برابر مطالبات عراقی‌ها برای تدوین جدول زمانی فراخوان ارتش آمریکا از این کشور متوجه او و دولتش شده است.
دباغ و سایر دستیاران ارشد مالکی حاضر نشد‌ه‌اند به سوالات خبرنگاران در مورد این که این موضوع تعیین زمان خروج آمریکایی‌ها از عراق در دیدار مالکی و اوباما مطرح شده است یا نه پاسخ دهند.طیف افرادی که در زمان مذاکره با اوباما حضور داشته هم جالب توجه است.
اوباما را افرادی چون رایان کروکر، سفیر آمریکا در بغداد به علاوه دیوید ساترفیلد، مشاور ارشد امور عراق در دولت بوش و چاک هاگل، سناتور جمهوریخواه منتقد دولت بوش همراهی می‌کردند.
موضع‌گیری عراقی‌ها پس از دیدار مالکی و اوباما موجب شد سفارت ایالات‌متحده در بغداد تقریبا تمامی روزهای باقیمانده هفته گذشته را درگیر ارائه توضیح پیرامون مذاکرات باشد.
دولت مالکی هم پس از آن که هفته‌نامه آلمانی اشپیگل ادعا کرد زمامداران عراق با نظر اوباما در مورد آینده حضور آمریکا در کشورشان موافق هستند برای جلوگیری از رنجش بوش که حامی دولت مالکی بوده است تلاش‌های گسترده‌ای به عمل آوردند.
افزایش حمایت از تدوین جدول زمانی خروج نیروهای خارجی از عراق در دولت مالکی نشان از افزایش گرایش عراقی‌ها به تحکیم انسجام ملی و فاصله گرفتن از مداخلات ایالات‌متحده در امور داخلی این کشور است.
با این حال مالکی به خوبی می‌داند که ارتش عراق هنوز به طور کامل نمی‌تواند برای تامین امنیت این کشور روی پای خود بایستد.
شاید به همین دلیل بود که دباغ در اظهارات خود به‌رغم تاکید بر تمایل عراقی‌ها به خروج نیروهای بیگانه گویشی دوپهلو داشت و خروج آمریکایی‌ها از عراق در سال ۲۰۱۰ میلادی را منوط به وجوب شرایط دانست.
از برآیند نتایج سفر اوباما به عراق می‌توان این‌گونه استنتاج کرد که دولت عراق روی پیروزی اوباما در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا حساب باز کرده و شانس اوباما برای راهیابی به کاخ‌سفید را به مراتب بیشتر از جان مک‌‌کین، رقیب جمهوریخواهش می‌داند.
این مساله را می‌شد از چهره اوباما وقتی از سالن برگزاری نشست خارج شد و با لبخند اعلام کرد مذاکراتش با مالکی سازنده بوده است، به‌خوبی فهمید.
او پس از پایان دیدار با مالکی به همراه دیگر اعضای گروه سوار ماشین‌های شاسی بلند مشکی رنگ متعلق به ارتش شدند که در قسمت شیشه عقب به دو زبان عربی و انگلیسی نوشته شده بود: هشدار، ۱۰۰ متر از خودرو فاصله بگیرید!
کاروان حامل اوباما پس از خروج از منطقه سبز بغداد با طی مسیری که ۵ دقیقه طول کشید به اقامتگاه جلال طالبانی ، رئیس‌ جمهور عراق در حاشیه رود دجله رسید.
گفته می‌شود اقامتگاه طالبانی یکی از خانه‌های متعلق به عدی، پسر صدام بوده که از آن به عنوان تفرجگاه خصوصی خود استفاده می‌کرده است. دیدار اوباما و طالبانی کوتاه بود.
سفر اوباما و همراهانش به عراق دومین بخش از سفر خاورمیانه‌ای او بود. نامزد دمکرات‌ها در ابتدا به کابل، پایتخت افغانستان -جایی که به اعتقاد او باید در مبارزه علیه تروریسم جهانی محوریت داشته باشد- رفت و با حامد کرزای، رئیس‌جمهور این کشور دیدار و گفتگو کرد.
سپس در دومین مرحله از سفرش صبح دوشنبه وارد بصره در جنوب عراق شد و ساعاتی بعد با هلیکوپتر به بغداد رفت. سرلشکر دیوید پترائوس، فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق، اوباما را در مسیر بصره به بغداد همراهی کرد.
هلیکوپتر حامل این دو دقایقی را بر فراز بغداد پرواز کرد. پترائوس می‌خواست به اوباما نشان دهد بغداد شهری امن است. هلیکوپتر بر فراز محلات مسکونی، خیابان‌های پررفت و آمد و حتی استادیومی که در آن بازی فوتبال در جریان بود، پرواز کرد و در نهایت در محوطه سفارت آمریکا در منطقه سبز فرود آمد.
دیدار از عراق نه‌تنها موجب نشد اوباما از موضع خود درباره لزوم عقب‌نشینی نظامیان آمریکایی از عراق برنگردد که او را مصمم‌تر هم کرد. در حالی که مک‌کین از طرح افزایش نیروها حمایت کرده و هرگونه تصمیم‌گیری پیرامون وضعیت نیروهای آمریکایی در عراق را به اثبات توانمندی ارتش عراق برای تامین امنیت این کشور مشروط کرده اوباما به صراحت اعلام کرده خواستار خروج از عراق طی ۲ سال آینده است.
موضع اوباما و مک‌کین در قبال آینده حضور آمریکایی‌ها در عراق یکی از محورهای اصلی تبلیغات انتخابات دو نامزد پیشرو راهیابی به کاخ سفید است.
اوباما منطبق با رویکرد کلی حزب دمکرات خواستار کاهش نیروها در عراق و فراخوان کامل نیروهای آمریکایی از این کشور در چند مرحله است. او امید دارد این سیاست حمایت مخالفان جنگ را در کنار هواداران سنتی حزب برایش به ارمغان بیاورد.
در نقطه مقابل مک‌کین در ادامه سیاست‌های بوش خروج از عراق را عامل قوت گرفتن تروریست‌ها در این کشور توصیف می‌کند.
او برای اثبات این ادعاها به همان حربه بوش یعنی پیوند دادن شرایط عراق به وضعیت امنیتی آمریکا متوسل شده که به ظاهر این حنا دیگر رنگی ندارد و نمی‌تواند مردم خسته از جنگ آمریکا را مجاب کند.

منبع : روزنامه جام‌جم