مطالعه ارتباط صفات زراعی با ویژگی های مرفولوژیک ریشه و تعیین صفات موثر بر عملکرد ریشه و عیار قند در ژرم پلاسم منوژرم چغندرقند

به منظور تعیین مهم ترین صفات موثر بر عملکردریشه و عیارقند در ژرم پلاسم منوژرم چغندرقند، تعداد ۷۵ هیبرید F۱ منوژرم در سه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال ۱۳۸۳ در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه شهید عبدالرسول مطهری در کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند.
در این بررسی صفات عملکردریشه، طول ریشه، قطر ریشه، ارتفاع طوقه، قطر طوقه، عیار قند، نیتروژن آلفا آمینو، سدیم، پتاسیم، نسبت های سدیم به پتاسیم، پتاسیم به عیارقند، نیتروژن به عیار قند، هم چنین ضریب قلیائیت، عملکرد شکرسفید، قند ملاس، شکر قابل استحصال، عملکرد شکر، یکنواختی ریشه، نمره رشد و راندمان استحصال اندازه گیری و برآورد شدند. تجزیه واریانس به صورت مستقل در هر آزمایش انجام و از میانگین تیمارها برای تجزیه های آماری استفاده شد.
تجزیه عاملی به روش مولفه های اصلی، کل صفات مورد مطالعه را به سه عامل عیارقند خالص، عملکرد ریشه و قند و خصوصیات ظاهری ریشه تقسیم نمود. در تجزیه رگرسیون مرحله ای برای عملکرد ریشه به عنوان متغیر تابع و سایر صفات به عنوان متغیرهای مستقل به ترتیب عملکردشکر، عیارقند، عملکرد شکرسفید، ضریب قلیائیت، قطر ریشه و ارتفاع طوقه به عنوان مهم ترین صفات شناسایی شدند که اثرات عملکرد شکر، شکرقابل استحصال و قطر ریشه در عملکرد ریشه مثبت بود. هم چنین صفات مهم تعیین کننده عیارقند به ترتیب شکر قابل استحصال، نسبت سدیم به پتاسیم و راندمان استحصال بودند. در نهایت تجزیه همبستگی کانونیک نشان داد که با افزایش طول و قطر ریشه و کاهش قطر طوقه، میزان ناخالصی های ریشه کاهش می یابد.

سعید واحدی
محمود مصباح
ولی اله یوسف آبادی
رضا امیری
محمدرضا بی همتا
مجید دهقان شعار

منبع : پایگاه اطلاعات علمی