ترافیک‌ ماموریت های غیرممکن

<دولت به سرعت در حال تلا‌ش برای افزایش پمپ‌های گاز و خودروهای گازسوز در سراسر کشور است و طبق برنامه‌ریزی در تلا‌ش هستیم که تا پایان سال آینده سهمیه‌بندی بنزین را برداریم.> این تازه‌ترین جملا‌ت رئیس‌جمهور درباره آینده سهمیه‌بندی است که عصر چهارشنبه منتشر شد.
رئیس‌جمهور البته پایان سال آینده که نزدیک به انتخابات ریاست‌جمهوری است را حداکثر زمان لا‌زم برای لغو سهمیه‌بندی عنوان کرد. او گفت: <پیش‌بینی ما برای حذف سهمیه‌بندی بنزین پایان سال آینده است، اما احتمال می‌دهیم که این اتفاق زودتر نیز رخ دهد.>
ابزار رئیس دولت نهم برای لغو سهمیه‌بندی هنوز به طور دقیق معرفی نشده است اما از سخنان روز چهارشنبه‌چنین برداشت می‌شود که دولت قصد دارد با گازسوز کردن خودرو‌ها و گسترش جایگاه‌های عرضه سوخت یا به طور خلا‌صه با کمک گاز طبیعی در طول یک سال نیاز به بنزین را آنچنان کاهش دهد که دیگر نیازی به سهمیه‌بندی بنزین نباشد.
شتاب و تلا‌ش دولت برای گسترش جایگاه‌های سوخت البته در این دو خبر مشخص است:
ـ خبرگزاری فارس، ۲۰تیر ۸۶:‌ مسوول هماهنگی طرح ملی ‌CNG در کشور گفت: طبق دستور رئیس‌جمهور جایگاه‌های عرضه گاز طبیعی تا پایان مهرماه به ۵۰۰ جایگاه می‌رسد. غلا‌مرضا فرزانه با اعلا‌م این خبر گفت: براساس دستور رئیس‌جمهور موظف شده‌ایم تا پایان سال ۱۰۰۰ جایگاه عرضه سوخت ‌ ( CNGگاز طبیعی فشرده شده) را در کشور ایجاد کرده و به بهره‌برداری برسانیم. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۲۱۵ جایگاه ‌CNG در سطح کشور در حال بهره‌برداری است، گفت: ۳۱۴ جایگاه آماده بهره‌برداری و ۳۶۵ جایگاه نیز در حال ساخت در نقاط مختلف کشور است.
ـ خبرگزاری ایسنا،۳۰ آبان ۸۶:‌ با بهره‌برداری از ۷ جایگاه جدید توسط شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، تعداد جایگاه‌های ‌ ( CNGگاز طبیعی) کشور به عدد ۳۰۰ رسید. ‌
بر اساس این دو خبر، دولت در طول ۴ ماه و ۱۰ روز، تنها موفق به راه‌اندازی ۸۵ جایگاه شده است که با توجه به آغاز فصل سرما که خود باعث کندی عملیات عمرانی می‌شود و البته با در نظر گرفتن دشواری‌هایی که در واردات قطعات و مخازن گاز به وجود آمده است دولت باید ظرف ۴ ماه ۷۰۰ جایگاه عرضه گاز احداث و راه‌اندازی کند که برابر با دو برابر تعداد جایگاه‌هایی است که در ۳۰ سال گذشته در کشور احداث شده است. البته مهم‌تر از احداث جایگاه، تامین گاز برای جایگاه‌ها است. آغاز فصل سرما و افت فشار گاز در سه سال‌گذشته هم صاحبان خودرو‌های گازسوز، هم اتوبوسرانی و هم مردم عادی را گرفتار کرده است. تیتر چند خبر درباره افت فشار گاز در سال گذشته را ببینید:
- مشکل افت فشار اشنویه، سقز، بانه و سردشت حل شد، صادرات گاز به حداقل ممکن رسیده است
- با افت فشار گاز در استان‌های غرب کشور انجام شد، توزیع حدود ۴ میلیون لیتر نفت سفید در لرستان
- دلیل تعطیلی برخی جایگاه‌های ‌CNG اتوبوسرانی، افت فشار گاز بوده است
- تعطیلی برخی جایگاه‌های ‌CNG به سبب افت فشار گاز بوده است ‌
- همزمان با افت فشار گاز انجام شد، توزیع بیش از ۲۳ میلیون لیتر نفت سفید در آذربایجان غربی
- در پی افت فشار گاز؛ سوخت مایع برای بخش خانگی و صنعت استان سمنان تامین شد
- افت فشار و قطع گاز در برخی نقاط استان‌های سمنان و کردستان
کنار این تیترها چندین گزارش‌مصور واحد مرکزی خبر را هم باید قرار داد. تصاویری از صف اتوبوس‌ها در جایگاه‌های بدون گاز و مردم منتظر در سرمای خیابان.
اما امسال هم مشکلا‌ت حل نشده است. مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی، در نیمه آبان‌ماه هشدار داد که با آغاز فصل سرما مشکل اتوبوس‌های گازسوز حادتر می‌شود زیرا مشکلا‌ت هنوز حل نشده است. حسین اردشیر بیژنی به خبرگزاری مهر گفت: در سطح شهر تهران برای ۲۷۰۰ دستگاه اتوبوس گازسوز شرکت واحد تنها ۵ جایگاه سوخت وجود دارد و علی‌رغم مذاکرات و جلسات مکرر تا به حال نتیجه‌ای حاصل نشده و این درحالی است که دستگاه‌های سوخت‌رسانی این جایگاه‌ها هم دچار نقص است.
به گفته او، نیمی از اتوبوس‌های گازسوز به دلیل کمبود جایگاه سوخت و نقص فنی در جایگاه‌ها مشکل دارند و به طور متوسط هر اتوبوس حداقل ۳ ساعت جهت سوخت‌گیری معطل می‌شود.
مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه همچنین گفت: مکان‌یابی جایگاه‌های فعلی سوخت گاز هیچ تناسبی با خطوط اتوبوسرانی ندارد و اتوبوس‌های گازسوز مجبورند ۴۰ کیلومتر را جهت رفت و برگشت به این جایگاه‌ها که عمدتا در مناطق شرقی و جنوب شرقی هستند با مدت زمان حداقلی ۵/۱ ساعت طی کنند.
بیژنی، وضعیت تزریق گاز را در جایگاه‌های سوخت غیر استاندارد دانست و یادآور شد: فشار گاز در این جایگاه‌ها کم است و یک سوخت‌گیری که باید حداکثر ظرف ۱۵ دقیقه انجام شود، ۴۵ دقیقه طول می‌کشد که در پایان هم مخزن گاز اتوبوس‌ها به صورت کامل پر نمیشود. مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی همچنین به صراحت گفت: با توجه به افت فشار در فصول سرد سال این وضعیت حادتر می‌شود و اتوبوس‌های گاز سوز موجود با مشکل جدی روبه‌رو خواهند بود. بعد از این هشدار، بیژنی در ۲۳ آبان‌ماه گذشته، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر از احتمال توقف بیش از یک‌هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس گازسوز به خاطر نقص فنی ایستگاه‌های سوخت گاز CNG خبر داد.
وضعیت سوختگیری خودرو‌های سواری هم از همان صفهای همیشگی مقابل جایگاهها مشخص است و نیازی به ردیف کردن خبرها ندارد.
دو نماینده مجلس هم به سخنان احمدی‌نژاد واکنش نشان دادند. نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلا‌می اعلا‌م تاریخ خاصی برای لغو سهمیه‌بندی بنزین را منوط به فراهم بودن مقدمات آن و اجرای دقیق و سریع تبصره ۱۳ قانون بودجه دانست. ‌ سیدمحسن یحیوی در گفت‌وگو با ایسنا افزود: زمانی می‌توان سهمیه‌بندی را لغو کرد که مطمئن بود وسایل حمل ونقل عمومی به اندازه کافی وجود دارد. ‌ او ادامه داد: لا‌زمه حذف سهمیه‌بندی برای وسایل نقلیه عمومی نیز این است که امکانات گازسوز کردن این خودروها در حدی باشد که حداقل این وسایل بتوانند از گاز استفاده کنند. ‌
نماینده مردم بروجرد در مجلس با بیان اینکه تعیین زمان دقیق لغو سهمیه‌بندی بنزین بدون داشتن سرعت به سمت اجرای این پروژه‌ها غیر‌مطمئن است، عنوان کرد: البته شاید رئیس‌جمهور در برنامه‌هایی که مدنظر دارند چاره‌اندیشی‌هایی را تحقق یافته می‌بینند اما با این روندی که پیش می‌رود فکر نمی‌کنم تا پایان سال ۸۷ بتوان تمام وسایل نقلیه عمومی را گازسوز کرد. ‌
یحیوی همچنین تاکید کرد: بر اساس برنامه چهارم توسعه باید تا پایان این برنامه، نرخ بنزین یکسان‌سازی و آزادسازی شود و بنابراین لغو سهمیه‌بندی نیاز به مصوبه دیگری ندارد.
حسین آفریده هم عصر دیروز به اعتماد ملی گفت که رئیس‌جمهور به طور دقیق مشخص نکرده است که چطور می‌خواهد سهمیه‌بندی را لغو کند. او افزود: اگر دولت می‌خواهد بنزین آزاد در اختیار مردم بگذارد بهتر است همان تبصره ۱۳ قانون بودجه را کامل اجرا کند و اگر هم قصد دارد بنزین را آزاد کند، چرا همین حالا‌ آزاد نمی‌کند؟
آفریده همچنین گفت که سخنان رئیس‌جمهور به نظر غیر کارشناسانه می‌آید. او با توجه به انتخابات ریاست‌جمهوری در سال آینده پرسید: اگر حذف سهمیه‌بندی خوب است همین الا‌ن این کار را بکنند چرا یک سال و نیم دیگر؟
مساله دیگری که بر سر وعده رئیس‌جمهور وجود دارد گازسوز کردن خودرو‌هاست. خودرو‌های دوگانه سوز، با مشکل افت توان و تولید NOX‌ها یا اکسید‌های نیتروژن مواجهند. از طرف دیگر خرید کپسول گاز برای گازسوز کردن خودرو‌ها از کشورهای خارجی به کندی صورت می‌گیرد. ‌
علی‌اکبر محرابیان، سرپرست دیروز وزارت صنایع و معادن و وزیر امروز دولت در ۲۴شهریور ماه گذشته در حاشیه مراسم تحویل بزرگ‌ترین محموله تاکسی به ناوگان حمل و نقل عمومی در شرکت سایپا گفت: در نیمه دوم امسال بیش از ‌ ۱۰۰‌هزار خودرو موتور پایه گازسوز تولید خواهد شد. او افزود: با تولید خودروی پایه گازسوز، معضل افت ‌ ۱۵‌تا ‌ ۲۰‌درصد راندمان خودروهای گازسوز پایه بنزینی حل می‌شود.
در تاریخ ۲۹ آبان‌ماه، مدیرعامل ایران‌خودرو، منوچهر منطقی از نصب اولین موتور ملی روی سمند خبر داد و در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا درباره تیراژ تولید موتور ملی گفت: تا پایان سال حدود ۱۲ هزار موتور ملی با پایه گازسوز تولید می‌شود. اگر سخنان محرابیان را باور کنیم، مدیر عامل ایران خودرو باید همین روزها دستور تولید ۸۸ هزار موتور ملی دیگر را اضافه بر ظرفیت تولیدات ایران‌خودرو صادر کند.
● ادعایی پرابهام
<قطع سهمیه‌بندی ادعایی بی‌معناست و برای نمایندگان مجلس مبهم خواهد بود.> این جمله را علی دانش‌منفرد، نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس به خبرنگار اعتماد ملی می‌گوید. او بر این باور است که سهمیه‌بندی به رغم آنکه مشکلا‌ت زیادی داشته و همه جوانب امر در آن دیده نشده بود، از سوی دولت به شدت پیگیری شد و امروز با هزینه‌های زیادی اجرا می‌شود، برای همین قطع ناگهانی آن نمی‌تواند اجماع کلی کارشناسان، نمایندگان و مردم را به همراه داشته باشد. منفرد با اشاره به این مطلب که حتما باید رئیس‌جمهور مورد پرسش قرار بگیرد و اهداف خود را برای قطع سهمیه‌بندی اعلا‌م کند، یادآور شد: به لحاظ صنعتی هنوز در ایران پویایی لا‌زم برای تولید بنزین، در حد رفع کامل نیاز داخل وجود ندارد. به عبارتی، هر اندازه هم تلا‌ش شود نمی‌توان امیدوار بود که تا پایان سال ۸۷ ایران با تولید داخل نیاز کشور را به بنزین مرتفع سازد. دانش‌منفرد ادامه می‌دهد: قطع سهمیه‌بندی با توجه به اینکه شهروندان آن را پذیرفته‌اند و مشکلا‌ت ساختاری‌اش را تحمل کرده‌اند، دیگر به صلا‌ح نیست. دولت باید به جای این پزهای اقتصادی، مشکلا‌ت سهمیه‌بندی را حل کند و تبصره ۱۳ را نیز به سرانجام برساند، یعنی همان تبصره‌ای که به جایی نرسیده است و بدون آن نمی‌توان به قطع سهمیه‌بندی امیدوار بود. این نماینده مجلس در پاسخ به این پرسش که آیا احمدی‌نژاد قطع سهمیه‌‌بندی را در پایان سال ۸۷ برای نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری و استفاده از آن مطرح کرده است، می‌گوید: هیچ چیز بعید نیست. این احتمال وجود دارد که به دلیل انتخابات چنین موضعی از سوی دولت اتخاذ شده باشد. باید هرچه سریع‌تر هدف آن بیان شود. دانش‌منفرد همچنین تاکید می‌کند: دولت طرح سهمیه‌بندی را ناقص اجرا کرد. در حال حاضر مجلس می‌خواهد در کنار سهمیه‌بندی، بنزین را به صورت آزاد نیز به فروش برساند اما دولت به بهانه تورم با آن مخالفت می‌کند. شاید بهتر باشد به جای این تحرکات مبهم، دولتی‌ها تن به طرح مجلس بدهند.

علی قدیمی‌

منبع : روزنامه اعتماد ملی