هاشمی چگونه رئیس مجلس خبرگان شد‌؟

اکبر هاشمی‌رفسنجانی در حالی برجایگاه ریاست مجلس خبرگان ماندگار شد که طیفی از درون و برون این مجلس تلا‌ش‌های سازماندهی شده‌ای را برای تغییر ریاست مجلس خبرگان آغاز کرده بودند. اکبر هاشمی‌رفسنجانی دیروز در انتخابات هیات‌رئیسه با کسب ۵۱ رأی از ۷۹ رای خبره مجتهد حاضر در مجلس توانست از محمد یزدی دیگر کاندیدای احراز پست ریاست که موفق به کسب ۲۶ رأی شده بود، پیشی بگیرد. در حالی که آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات سال پیش خبرگان رهبری به ریاست این مجلس درآمد که رقیبانی چون علی جنتی و محمد یزدی را در کنار خود داشت دیروز او تنها با محمد یزدی به رقابت پرداخت. رقابت هرچند این بار بین اکبر هاشمی‌رفسنجانی و محمد یزدی رخ داد اما آرای به دست آمده نشان از فاصله طیف حلقه محمدتقی مصباح‌یزدی، احمد جنتی، محمد یزدی با اکبر هاشمی‌رفسنجانی دارد. در نخستین سال از چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری مرحوم آیت‌الله مشکینی به‌عنوان تنها نامزد ریاست با اکتساب ‌ ۷۱‌رای از مجموع ‌ ۸۰‌ رای به عنوان رئیس انتخاب شده بود. هاشمی‌رفسنجانی در حالی در این انتخابات رای اکثریت را به دست آورد که طیفی از حامیان دولت به همراه کعبی و اسلا‌میان، دو نماینده مجلس خبرگان تلا‌ش‌های مشترکی را برای ریاست محمد یزدی انجام دادند. در همین حال گفته می‌شود یادداشتی که خبرگزاری فارس روز دوشنبه از آیت الله محمد یزدی دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم منتشر کرد بنا بود روز پانزدهم فروردین ماه سال آینده در نشریه نامه حکومت اسلا‌می منتشر شود. آیت‌الله محمد یزدی رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این مقاله بر حجت شرعی بودن فتاوای ولا‌‌یت مطلقه فقیه در عصر غیبت تاکید کرد. چندی قبل آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت در همایش اجتهاد در دوره معاصر که از سوی دانشگاه مذاهب اسلا‌‌می در تالا‌‌ر علا‌‌مه امینی دانشگاه تهران برگزار شد، حرف‌های تازه‌ای را مطرح کرد. وی گفته بود: اگر فقه تخصصی را بپذیریم باید تقلید تخصصی را هم بپذیریم و اینگونه لا‌‌زم نیست کسی در همه امور از یک نفر تقلید کند.
ما باید به سمت فقه تخصصی در حکومت اسلا‌‌می برویم. ‌ محمد یزدی دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و عضو فقهای شورای نگهبان تاکید کرد که یکی از نقاط قوت در اجتهاد شیعی، در برابر روش اجتهادی که اهل سنت اختیار کرده‌اند، در اتصال این اجتهاد و منابع آن به زمان بعثت و سنت حقیقی نبوی ریشه دارد... اگر قرار باشد در هر مساله‌ای از اعلم در آن مسئله تقلید شود اولا‌ً در این که مرجع تشخیص کیست چه آشفته بازاری به وجود می‌آید؟ ثانیاً حجیت شرعی نفر دوم و سوم با آنکه اعلم اول فتوی دارد ثابت نیست بلکه عدم حجیت آن روشن است و در کل چنین نظری خلا‌ف صریح و نص توقیع معصوم (ع) است.
گذشته از آنکه سیره عملی بیش از هزار ساله دوران غیبت کبری و سی ساله پس از پیروزی انقلا‌ب اسلا‌می هم نشان داده که تقلید از اعلم با تعدد مرجعیت مشکلی ندارد. اما درعین حال روشن است که ولا‌یت و حکومت رسمی در شرایط بسط ید چون شرایط امروز کشور که یک فقیه جامع الشرایط رهبری را به عهده دارد و نظام حاکم را اداره می‌کند به این معنا است که فتاوای او حجت شرعی است و اجازه پیروی از غیر او در مسائل حکومتی لا‌اقل در برخی موارد جز هرج و مرج و ضعف و فروپاشی نظام ثمره دیگری نخواهد داشت و التزام نظری به ولا‌یت مطلقه فقیه نیز همین امر را تایید می‌کند. ‌ به عقیده آیت‌الله یزدی، نکته دیگری که گاه از بحث تخصصی شدن اجتهاد و مرجعیت استنتاج می‌شود بحث شورای فقهی است و چنین بیان می‌شود که حداقل برای مسائل عمده مدیریت کشور باید چنین شوراهایی تشکیل شود. در این خصوص باید گفت اگر منظور درس و بحث، تحقیق و پژوهش در مسائل عمده مدیریتی و حکومتی است حرف درستی است اما اگر منظور تصدی حکومت به شکل شورایی است باید گفت که حاکمیت حق فقیه اعلم و اعدل و اقوی است. توجه به فقه مقارن نیز مساله مهم دیگری است که در حوزه اجتهاد امروز باید مد نظر باشد.
همچنین منابع نزدیک به هیات‌رئیسه خبرگان رهبری دیروز خبر دادند که هاشمی‌رفسنجانی در نشست هیات‌رئیسه خبرگان قبل از رای‌گیری از آیت‌الله مهدوی‌کنی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز که در انتخابات بهمن‌ماه سال گذشته از تهران به مجلس خبرگان راه یافت خواست برای ریاست مجلس خبرگان رهبری نامزد شود که وی این دعوت را نپذیرفت. علا‌وه بر این در انتخابات دیروز، محمود هاشمی شاهرودی هم به‌عنوان نایب‌رئیس مجلس خبرگان رهبری برگزیده شد، او در حالی به نایب‌رئیسی رسید که محمد یزدی از نایب‌رئیسی اول به نایب‌رئیسی دوم تنزل پیدا کرد. هاشمی‌شاهرودی در انتخابات سال پیش خبرگان به‌عنوان نامزد مورد حمایت هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات هیات‌رئیسه شرکت کرد اما او دیروز ۳۱ رای بیش از آن انتخابات به دست آورد و با ۶۴ رای، نایب‌رئیس مجلس خبرگان رهبری شد. آیت‌الله یزدی نیز با ۵۶ رای به‌عنوان نایب‌رئیس دوم انتخاب شد. آیت‌الله نمازی نیز که دیگرنامزد برای انتخاب نواب‌رئیس بود، ۲۸ رای آورد. به نظر می‌رسد که اکنون با تغییر نایب‌رئیس مجلس، دبیرخانه خبرگان رهبری در اختیار طیف هاشمی‌رفسنجانی قرار بگیرد.

منبع : روزنامه اعتماد ملی