خانهٔ روسیه - THE RUSSIA HOUSE

سال تولید : ۱۹۹۰
کشور تولیدکننده : امریکا
محصول : فرد شپیسی و پل ماسلانسکی
کارگردان : شپیسی
فیلمنامه‌نویس : تام استوپارد، بر مبنای رمانی نوشتهٔ جان لو کاره
فیلمبردار : ایان بیکر
آهنگساز(موسیقی متن) : جری گلداسمیت
هنرپیشگان : شان کانری، میشل فایفر، روی شایدر، جیمز فاکس، جان ماهونی، کلاوس ماریا براندائر، کن راسل، ج.ت. والش و نیکلاس وودسن
نوع فیلم : رنگی ۱۲۲ دقیقه


ـ در نمایشگاه کتابی در مسکو، ̎کاتیا ̎ (فایفر) از ̎نیکی لندا ̎ (وودسن)، یک نماینده فروش می‌خواهد تا دست‌نوشتهٔ دوستش را به سازمان‌های اطلاعاتی تحویل ‌می‌دهد و معلوم می‌شود که آنها در واقع تحلیل مشروح‌ قابلیت‌های اتمی روسیه است. ̎ند̎ (فاکس)، یک مأمور اطلاعاتی انگلیسی و ̎راسل̎ (شایدر)، مأمور سیا، بررسی در این زمینه را آغاز می‌کنند. ̎بارلی̎ که در لیسبون زندگی می‌کند، ̎کاتیا ̎ را به یاد نمی‌آورد ولی حدس می‌زند دست نوشته باید متعلق به دانشمندی معروف به ̎دانته̎ (براندائر) باشد که او را در کنفرانس نویسندگان روسی ملاقات کرده است. ̎ند̎، ̎بارلی̎ را راضی می‌کند تا در لباس مبدل به روسیه رود و از صحت و سقم دست‌نوشته اطمینان حاصل کند. ̎بارلی̎ در روسیه با ̎کاتیا ̎ تماس می‌گیرد تا به کمک او ملاقاتی با ̎دانته̎ ترتیب داده شود. اما حالا روس‌ها نیز به وجود آن کتاب پی برده‌اند و ̎بارلی̎ به واسطهٔ یکی از دوستان روسی‌اش، فهرستی را در اختیار جاسوسان روسی می‌گذارد تا معلوم شود غرب از کدام زمینهٔ سیستم دفاعی روسیه بی‌خبر است. البته به این شرط که به ̎کاتیا ̎ و خانواده‌اش اجازهٔ مهاجرت به غرب داده شود. ̎بارلی̎ فهرست را تحویل می‌دهد و به لیسبون، جائی که ̎کاتیا ̎ و خانواده‌اش منتظر او هستند، بر می‌گردد.
ـ خانهٔ روسیه تمام پتانسیل یک فیلم تبلیغاتی احمقانه را در خود یک‌جا جمع دارد اما کاری که شپیسی با این مصالح انجام می‌دهد،بسیار بالاتر از حد انتظار است؛ یک عاشقانهٔ پر حس و حال در فضائی سرد که به شدت هم طبیعی در آمده است. فیلم قرار است یکی از ده‌ها اثری باشد که امریکائی‌ها در دوره‌های مختلف جنگ سرد به عنوان بمب‌های تبلیغاتی به سر روس‌ها می‌ریختند. داستان هم بر همین اساس نوشته شده؛ یک غربی دوست‌داشتنی که وارد جهنم سرد شوروی می‌شود، کارهائی را انجام می‌دهد و مثل یک قهرمان از میدان خارج می‌شود. اما نوع روایت شپیسی این‌گونه نیست. اتفاقاً این بار شخصیت روسی ـ با بازی عالی فایفر ـ خیلی دوست‌داشتنی‌تر از دیگر شخصیت‌های فیلم از کار درآمده و حس هم ذات‌پنداری تماشاگر را هم کاملاً بر می‌انگیزد. جدا از این، فیلم در خلق تعلیق جاری در داستان موفق است و در بسیاری صحنه‌ها، تماشاگر را برای سرنوشت شخصیت‌های حاضر در داستان نگران می‌کند. فیلم در وجه تبلیغی‌اش هم البته موفق است. شوروی خلق شده در اروپای شرقی، یکی از مخوف‌ترین و دهشتناک‌ترین تصاویری است که از این کشور در تمام سال‌های جنگ سرد ارائه شده و خفقان حاکم بر داستان، کاملاً در تار و پود فیلم تنیده‌ شده است. فیلم البته موسیقی شنیدنی گلداسمیت را هم یدک می‌کشد.