علائم و منزلت لیلهٔ القدر

قال الباقر علیه السلام:
سالته عن علامهٔ لیلهٔ القدر، فقال: علامتها ان یطیب ریحها، و ان كانت فی برد دفئت، و ان كانت فی حر بردت فطابت. (۱)
▪ترجمه: (محمد بن مسلم) از علامت لیلهٔ القدر پرسید؟ پس امام (ع) فرمود: علامت لیلهٔ القدر این است كه بوی خوشی از آن پخش می‏شود، اگر در سرمای (زمستان) باشد گرم و ملایم می‏گردد، و اگر لیلهٔ القدر در گرمای (تابستان) باشد خنگ و معتدل و نیكو می‏گردد.
▪توضیح: علامه طباطبائی در علایم شب قدر می‏گوید: روایات در معنی و خصایص و فضایل شب قدر بسیار است، در بعضی از آن روایات علامتهایی برای شب قدر ذكر كرده از قبیل اینكه شب قدر، صبح آن شب آفتاب بدون شعاع طلوع می‏كند و هوای آن روز معتدل است. (المیزان، ج ۴۰، ص ۳۳۲)
قال ابو عبد الله علیه السلام:
لیلهٔ القدر فی كل سنهٔ و یومها مثل لیلتها. (۲)
▪ترجمه: شب قدر در هر سال است و روز آن مثل شب آن می‏باشد.
قال النبی (صلی الله علیه و آله):
ان انا ادركت لیلهٔ القدر فما اسال ربی؟ قال (ص): «العافیهٔ‏». (۳)
ترجمه: به پیامبر(ص) گفته شد: اگر شب قدر را دریابم از خدا چه چیزی را مسئلت كنم؟ فرمود: «عافیت را».
قال موسی (علیه السلام):
الهی ارید قربك، قال: قربی لمن استیقظ لیلهٔ القدر، قال:
الهی ارید رحمتك، قال: رحمتی لمن رحم المساكین لیلهٔ القدر، قال:
الهی ارید الجواز علی الصراط، قال: ذلك لمن تصدق بصدقهٔ فی لیلهٔ القدر، قال:
الهی ارید من اشجار الجنهٔ و ثمارها، قال: ذلك لمن سبح تسبیحه فی لیلهٔ القدر، قال:
الهی ارید النجاهٔ من النار، قال: ذلك لمن استغفر فی لیلهٔ القدر، قال:
الهی ارید رضاك، قال: رضای لمن صلی ركعتین فی لیهٔ القدر. (۴)
▪ترجمه: خداوندا! می‏خواهم به تو نزدیك شوم، فرمود: قرب من از آن كسی است كه شب قدر بیدار شود، گفت: خداوندا! رحمتت را می‏خواهم، فرمود: رحمتم از آن كسی است كه در شب قدر به مسكینان رحمت كند: گفت: خداوندا! جواز گذشتن از صراط را از تو می‏خواهم فرمود: آن، از آن كسی است كه در شب قدر صدقه‏ای بدهد. گفت‏خداوندا! از درختان بهشت و از میوه‏هایش می‏خواهم، فرمود: آنها از آن كسی است كه در شب قدر تسبیحش را انجام دهد گفت: خداوندا! رهایی از جهنم را می‏خواهم، فرمود: آن، از آن كسی است كه در شب قدر استغفار كند: گفت‏خداوندا خشنودی تو را می‏خواهم، فرمود: خشنودی من از آن كسی است كه در شب قدر دو ركعت نماز بگذارد.
▪توضیح: لیلهٔ القدر شبی است كه قرآن نازل شده است و ظاهرا مراد به قدر، تقدیر و اندازه‏گیری است، خدای تعالی در آن شب حوادث یكسال را یعنی از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر می‏نماید، زندگی و مرگ، رزق، سعادت، و شقاوت و چیزهایی از این قبیل را مقدر می‏سازد.
رمضان، تجلی معبود (ره توشه راهیان نور) ص ۹۵

جمعی از نویسندگان
پی‏نوشت‏:
۱- وسائل الشیعه، ج ۷ صفحه ۲۵۶.
۲- وسائل الشیعه، ج ۷ صفحه ۲۶۲.
۳- مستدرك الوسائل، ج ۷ صفحه ۴۵۸.
۴- مستدرك الوسائل، ج ۷ صفحه ۴۵۶.

منبع : معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم