تجربه ناب

سال ۸۵ گروهی به نام <معکوس>، که از شاگردان استاد تناولی بودند، نمایشگاهی در گالری اثر برگزار کردند که من آثار صفایی را اولین‌بار آنجا دیدم. از کارش پیدا بود که هنرمندی‌ است خلا‌ق و تجربه‌گرا. امسال دو نمایشگاه موفق انفرادی برگزار کرد:
یکی نقاشی ـ خط در گالری باغ موزه هنر ایرانی و دیگری که همین اواخر برگزار شد؛ نمایش مجسمه‌های کانسپت بود در گالری اثر.به جرات می‌توان گفت آثار نمایشگاه اخیر او جزو بهترین کارهای چند سال اخیر در زمینه هنر کانسپتچوآل بود. در بدو ورود به گالری کاملا‌ می‌شد فهمید که موضوع کارهای او زن و شخصیت زن است. عنصر اصلی تمام کارها کیف بود و وسایل مختلفی روی هر یک از آنها قرار داشت که روحیات و حالا‌ت درونی زنان را نشان می‌داد. کیف نمادی از زن بود و وسایلی که بر هر کدام از آنها سوار بود چیزهایی بودند که زنان با آنها سر و کار دارند و کلا‌ در شکل‌گیری شخصیت آنها نقش بسزایی دارد.
هر اثر نوستالژی خاص خود را داشت. می‌شد در بین آنها خویشاوندان خود را پیدا کرد. جالب است بدانید هیچیک از آثار بار منفی نداشتند؛ یعنی با دیدن آنها احساس نمی‌کردی که سعی در تحقیر شخصیت زن دارند. خود او در این‌باره می‌گوید: <ایده این نمایشگاه از کیف مادربزرگم شکل گرفت. اوکیف مشکی چرم کوچکی داشت که می‌شد همه چیز داخل آن پیدا کرد. من از داخل آن قرآن، تسبیح، جانماز، شکلا‌ت، مقنعه، نخ و سوزن، میل بافتنی و خلا‌صه کلی اشیای دیگر در می‌آوردم. برام جالب بود کیف به این کوچکی چه طور این همه چیز داخلش جا می‌شود! بعد با خودم فکر کردم خب وسایل خاصی داخل هر کیف هست که نشان‌دهنده شخصیت آن آدم است. گفتم با کمی تغییر هر کدام از کیف‌ها خودشان یک کاراکتر میشوند. به هیچ‌وجه هم قصد نداشتم زن‌ها را تحقیر کنم و بگویم تقصیر مردها است که داخل آشپزخانه‌اند و خیاطی می‌کنند و... قصدم نشان دادن زیبایی وسایلی بود که به آنها مربوط می‌شود.> همچنین در مقدمه نمایشگاه آمده است:‌<نسترن صفایی، بر‌خلا‌ف دیگر هنرمندان، زن را به چشم جنس دوم نمی‌نگرد و بر‌خلا‌ف آنچه که امروز در هنر ایران مرسوم است از نشانه‌های زنانه بدین منظور استفاده نمی‌کند که زن را تحقیر‌شده نشان دهد، بلکه از آنها برای نقد زنان جامعه خویش بهره می‌برد.> نکته جالب دیگر، انتخاب رنگ کیف‌ها بود. مثلا‌ یک کیف فیروزه‌ای‌رنگ همراه با جواهرات مختلف، ناخودآگاه زنی متمول را در ذهن‌مان تداعی می‌کند و یا کیف ارغوانی‌رنگ همراه با استکان و نعلبکی شاه‌عباسی یادآور مادر‌بزرگ‌های‌مان و در کل یک شخصیت قدیمی است. ‌
این نمایشگاه زاده یک ایده بسیار ساده بود و در اجرا، در قالب هنر کانسپتچوآل، در نوع خود کم‌نظیر. امید است که این نقطه عطفی باشد برای نمایشگاه‌های کانسپت دیگر تا کمتر شاهد تقلید باشیم و هنرمندان قدری جسارت به خرج بدهند و درونیات خود را نشان دهند و از تقلید به دور باشند تا بلکه امضای خودشان شوند. چرا که این روزها جامعه ما آن چیزی که ندارد هنرمند نیست، بلکه هنرمند جسور است.

کاوه صادقی آزادد

منبع : روزنامه اعتماد ملی