این غریب دوست داشتنی

یکی از نخستین سوالاتی که در ذهن هر کاربری که نام لینوکس به گوشش خورده است، مطرح می شود، این است که خب لینوکس چه تفاوتی با ویندوز دارد؟ در این مقاله قصد داریم بدون اینکه وارد مسائل خیلی فنی شویم، این موضوع را تشریح کنیم که لینوکس چیست؟ لینوکس به خودی خود یک هسته است. هسته بخش اصلی سیستم عامل را تشکیل می دهد که کار آن کنترل داده ها، مدیریت حافظه، سخت افزار، ورود و خروج داده ها و تمامی موارد اصلی سیستم عامل است. لینوکس به خودی خود سیستم عامل به شمار نمی رود، بلکه با استفاده از ابزارهایی که پروژه بازمتن گنو برای آن تولید کرده است، تبدیل به یک سیستم عامل کامل می شود (به همین دلیل است که لینوکس را معمولاً گنو/لینوکس می نامند) و با اضافه کردن سایر نرم افزارهای بازمتن به آن، می توان از آن در موارد متعددی مانند سرویس دهنده ها، ایستگاه های کاری، کامپیوترهای رو میزی، ابررایانه ها، ابزارهای صنعتی و پزشکی که دارای سیستم های درونه یی است و... استفاده کرد. از نظر فنی، لینوکس را می توان نمونه بازمتن سیستم عامل یونیکس نامید زیرا بر اساس استاندارد POSIX پیاده سازی شده و کاملاً با آن سازگار است. بنابراین لینوکس را می توان نواده سیستم عامل پرسابقه و مستحکم یونیکس دانست که البته خواص خوب آن را نیز به ارث برده است.
● لینوکس و ویندوز زیر ذره بین
لینوکس و ویندوز با یکدیگر تفاوت های بسیاری دارند که در ادامه مطلب به تفاوت های اصلی این دو سیستم عامل اشاره خواهیم کرد.
۱) یک سیستم عامل آزاد؛ سیستم عامل آزاد لینوکس یک سیستم عامل آزاد و بازمتن است و کد منبع آن در اختیار همگان قرار دارد و همه می توانند در کدهای آن تغییر ایجاد کرده و بنا به نیازشان استفاده کنند. آزاد و در دسترس بودن کدهای منبع سبب می شود بتوانید از طرز کارکرد دقیق سیستم عامل مطلع شوید. شما لینوکس را می توانید به هر تعداد کپی کرده و بین دوستان تان پخش کنید.
اما این وضعیت در ویندوز متفاوت است به این صورت که باید گفت ویندوز یک سیستم عامل اختصاصی است که کد منبع آن سری نگه داشته شده است و برای همگان در دسترس نیست. شما نمی توانید بفهمید واقعاً زیر سیستم عامل ویندوزتان چه می گذرد. آیا یک برنامه جاسوسی در آن پنهان نشده است؟ بعید نیست. از طرف دیگر سیستم عامل ویندوز رایگان نبوده و تحت حمایت قانون کپی رایت قرار دارد بنابراین شما نمی توانید آن را کپی کرده و پخش کنید. در صورت این کار شما خلافکار هستید و جریمه و مجازات خواهید شد. (اما هموطنان عزیز نگران نباشند چرا که فعلاً این مساله در کشور ما به راحتی صورت می گیرد و مجازات و جریمه یی در این خصوص متخلفان را تهدید نمی کند.)
لینوکس را به هواپیمایی تشبیه کرده اند که هر قسمت از آن را در جایی ساخته اند. لینوکس واقعاً محصول کشور خاصی نیست. تعداد زیادی از مردم در سرتاسر جهان در حال کار روی آن و توسعه آن هستند. تعداد برنامه نویسانی که روی بخش های مختلف سیستم عامل لینوکس کار می کنند، به حدود ۴۰۰ هزار نفر می رسد، در حالی که تعداد کل برنامه نویسان مایکروسافت کمتر از ۱۰ هزار نفر است. همین، تفاوت کیفیت کار را مشخص می کند. شما با سیستم عامل لینوکس آزاد هستید بنابراین نیازی نیست از نرم افزارهای اختصاصی استفاده کنید.
۲) سرعت، قدرت، پایداری؛ لینوکس نواده سیستم عامل یونیکس است. بنابراین ساختار کلی این سیستم عامل کاملاً با ویندوز متفاوت است. این بدین معنا است که مثلاً شما نخواهید توانست برنامه هایی را که در ویندوز دارید، روی لینوکس اجرا کنید (البته راه هایی وجود دارد). یکی از خواص اصلی سیستم عامل های خانواده یونیکس، پایداری و استقامت بسیار بالای آنها است. این سیستم عامل ها به راحتی خراب نشده و به ندرت نیاز به بوت مجدد پیدا می کنند. لینوکس هایی وجود دارند که شما می توانید سال ها بدون نیاز به بوت، از آنها استفاده کنید اما در مقابل در سیستم عامل ویندوز باید گفت حتی جدید ترین و پایدار ترین سیستم های ویندوز به اندازه یک موی لینوکس پایدار نیستند. برای به کارگیری سیستم های ویندوز به عنوان سرویس دهنده به حافظه و پردازنده های قوی تری نیاز دارید و مطمئن باشید اگر هر هفته آن را بوت نکنید، از کار خواهد افتاد. معمولاً سیستم عامل لینوکس به راحتی خراب نمی شود و برعکس ویندوز مجبور نیستید آن را هر چند ماه یک بار مجدداً نصب کنید. حتی برخی از انواع لینوکس ها به نصب «یک بار برای تمامی عمر» مشهور هستند. این گونه سیستم ها را می توانید حین کار و حتی بدون بوت، به نسخه های جدیدتر ارتقا دهید.
۳) امنیت حرف اول و آخر؛ امروزه در دنیایی متکی بر فناوری اطلاعات زندگی می کنیم که هر لحظه به خطر افتادن جریان اطلاعات منجر به بروز خسارت های تجاری جبران ناپذیری خواهد شد. امروزه همه به دنبال یک سکوی امن تر برای اجرای برنامه های کاربردی و سرویس دهنده ها هستند. لینوکس حرف های زیادی برای گفتن در سمت امنیت دارد. بسیاری از قابلیت های امنیتی که در ویندوز وجود ندارند یا فقط با اضافه کردن نرم افزارهای اضافی قابل دسترسی است، به طور درونی و پیش گزیده در لینوکس پیاده سازی شده اند. لینوکس از ابتدا برای محیط های شبکه یی و چندکاربره طراحی شده و همین باعث رعایت مسائل امنیتی از ابتدا در آن شده است، درحالی که ویندوز این گونه نبوده و در حال حاضر نیز از نظر امنیتی دارای نقاط ضعف فراوانی است. مثلاً یک برنامه مخرب با استفاده از همین ضعف های امنیتی می تواند کل سیستم عامل را نابود کند، ولی در صورتی که مورد مشابهی در لینوکس وجود داشته باشد، حداکثر به دایرکتوری خانگی کاربر اجرا کننده آسیب خواهد رسید، نه کل سیستم عامل. این طور نیست که لینوکس فاقد هر گونه اشکال امنیتی باشد، خیر، ولی باز بودن کد منبع آن باعث می شود بسیاری از اشکالات امنیتی پیش از ایجاد خسارت و در مراحل توسعه و برنامه نویسی برنامه برملا شده و رفع شود.
با تمامی تفاوت های برشمرده میان دو سیستم عامل لینوکس و ویندوز شاهد آن هستیم که هنوز ویندوز حرف اول را در اکثر کامپیوترهای فعال در سرتاسر دنیا می زند. به چرایی این ماجرا می توان در مطلبی دیگر اشاره داشت.

منبع : روزنامه اعتماد