سه شنبه, ۲۰ آذر, ۱۴۰۳ / 10 December, 2024
مجله ویستا


لذت‌ دو چندان‌ انتقام‌ برای‌ مردان‌


لذت‌ دو چندان‌ انتقام‌ برای‌ مردان‌
انتقام‌ مقوله‌یی‌ است‌ که‌ هر انسانی‌ برای‌ یک‌بار در زندگی‌ به‌ آن‌ فکر کرده‌ است‌ و گاهی‌ نیز ناخواسته‌ آن‌ را انجام‌ داده‌ است‌.
بتازگی‌ دانشمندان‌ تحقیقاتی‌ را انجام‌ داده‌اند تا بفهمند زنان‌ بیشتر از انتقام‌ و مشاهده‌ صحنه‌های‌ مجازات‌ لذت‌ می‌برند یا مردان‌؟ آنان‌ ابتدا گروهی‌ متشکل‌ از زنان‌ و مردان‌ را در معرض‌ صحنه‌هایی‌ قرار دادند که‌ به‌ نظر می‌رسید شخصی‌ که‌ آنان‌ دوست‌ دارند در حال‌ رنج‌ کشیدن‌ است‌. در مرحله‌ بعد شخصی‌ را در حال‌ رنج‌ کشیدن‌ نشان‌ دادند که‌ افراد آن‌ تیم‌ از او خوششان‌ نمی‌آمد. سپس‌ فعالیت‌های‌ مغزی‌ گروه‌ را ثبت‌ و بررسی‌ کردند.
نتایج‌ این‌ تحقیقات‌ نشان‌ داد، در حالی‌ که‌ زنان‌ نسبت‌ به‌ افراد دردمند دوست‌ و دشمن‌ احساس‌ همدردی‌ می‌کردند، مردان‌ از درد و رنج‌ کسی‌ که‌ دوست‌ نداشتند لذت‌ می‌بردند.
در مرحله‌ دیگر این‌ تحقیقات‌ ۳۲ داوطلب‌ زن‌ و مرد شرکت‌ داشتند و چهار هنرپیشه‌ که‌ در طول‌ تحقیقات‌ هویتشان‌ مخفی‌ بود، در یک‌ بازی‌ نقش‌ سرمایه‌گذاران‌ عادل‌ یا بدجنس‌ را ایفا کردند.
هنگامی‌ که‌ بازیگران‌ «عادل‌» تحت‌ شوک‌ الکتریکی‌ خفیف‌ قرار گرفتند، داوطلبان‌ مرد و زن‌ هر دو علایم‌ مغزی‌ حاکی‌ از ناراحتی‌ از خود نشان‌ می‌دادند اما در مورد بازیگران‌ «بدجنس‌» فقط‌ زنان‌ از خود همدردی‌ نشان‌ می‌دادند و داوطلبان‌ مرد ظاهراً احساس‌ لذت‌ می‌کردند.
دکتر تانیا سینگر، مسئول‌ این‌ تیم‌ تحقیقاتی‌ می‌گوید: مردان‌ تمایل‌ بیشتری‌ به‌ انتقام‌گیری‌ دارند و ظاهراً از مجازات‌ فیزیکی‌ افرادی‌ که‌ مرتکب‌ ناعدالتی‌ شده‌اند ارضا می‌شوند. احتمالاً این‌ نوع‌ رفتار در تکامل‌ جامعه‌ بشری‌ نقش‌ مهمی‌ دارد، زیرا بسیاری‌ از مردم‌ در هر گروه‌ اجتماعی‌ دوست‌ دارند فردی‌ را که‌ سر بقیه‌ کلاه‌ گذاشته‌ مجازات‌ کنند. البته‌ این‌ نوع‌ رفتار به‌ این‌ معناست‌ که‌ عموماً مردم‌ می‌خواهند یکدیگر را از گزند کلاهبرداران‌ حفظ‌ کنند. احتمالاً در تکامل‌ بشری‌، این‌ حس‌ عدالت‌خواهی‌ و وظیفه‌ اخلاقی‌ در مغز انسان‌ ریشه‌ دوانده‌ است‌.
وی‌ در ادامه‌ می‌افزاید: شاید دلیل‌ اینکه‌ در این‌ تحقیق‌، واکنش‌ مردان‌ تند و شدید بوده‌ این‌ است‌ که‌ نوع‌ مجازات‌ فیزیکی‌ بوده‌، نه‌ مالی‌ و روانی‌. این‌ تحقیق‌ نشان‌ می‌دهد که‌ ظاهراً مردان‌ نقش‌ برجسته‌تری‌ در عدالت‌خواهی‌، عدالت‌جویی‌ و اعمال‌ مجازات‌ در جامعه‌ دارند.
دکتر کالین‌ ویلسون‌، روانشناس‌ مرکز خدمات‌ درمانی‌ گرین‌ پارک‌ در بلفاست‌ نیز می‌گوید: نتایج‌ این‌ تحقیقات‌، جالب‌ توجه‌ است‌. اما پیش‌ از آنکه‌ واقعاً بدانیم‌ رفتار زنان‌ و مردان‌ در این‌ زمینه‌ کاملاً متفاوت‌ است‌ باید مطالعات‌ بیشتری‌ انجام‌ دهیم‌. البته‌ شاید این‌ تفاوت‌ به‌ دلیل‌ آن‌ است‌ که‌ زنان‌ با تامل‌ بیشتر واکنش‌ نشان‌ می‌دهند و احتمال‌ کمتری‌ دارد که‌ عجولانه‌ تصمیم‌ به‌ مجازات‌ بگیرند. باید ببینیم‌، اگر مجازات‌ به‌جای‌ فیزیکی‌، تحقیر یا توهین‌ اجتماعی‌ باشد، نتیجه‌ تفاوت‌ می‌کند و یا نه‌؟!
برای‌ ریشه‌ یابی‌ سرپایی‌ مقوله‌ انتقام‌ از نگاه‌ ایرانی‌ ها ،لازم‌ بود به‌ میان‌ مردم‌ برویم‌.
امیر رضایی‌ می‌گوید: اصولاً زنان‌ نسبت‌ به‌ مردان‌ از رقت‌ قلب‌ بیشتری‌ برخوردارند. البته‌ استثنا هم‌ وجود دارد و زنان‌ قسی‌القلب‌ هم‌ یافت‌ می‌شود. بحث‌ خشن‌تر بودن‌ مردان‌ می‌تواند اکتسابی‌ باشد یعنی‌ مردان‌ به‌ دلیل‌ اینکه‌ در اجتماع‌ بیشتر با ناملایمات‌ و خشونت‌های‌ زندگی‌ مواجه‌ می‌شوند، در موقعیت‌های‌ مختلف‌ انتقام‌جو می‌شوند. شاید به‌ همین‌ دلیل‌ باشد که‌ زنان‌ در اسلام‌ از پرداختن‌ به‌ قضاوت‌ منع‌ شده‌اند و اجازه‌ ندارند در مقام‌ قاضی‌ انتقام‌ جامعه‌ را از فرد متخلف‌ بستانند.
رضا مهرانی‌ نیز معتقد است‌ که‌ دلایل‌ دیگری‌ علاوه‌ بر ساختار عاطفی‌ زنان‌ و مردان‌ وجود دارد و در این‌باره‌ می‌گوید: تجربیات‌ اجتماعی‌ کمتر و ملایمت‌ بیشتر خانم‌ها و ضعیف‌تر بودن‌ نیروی‌ استدلال‌ منطقی‌ آنان‌ از دیگر دلایل‌ واکنش‌ عاطفی‌ و احساسی‌ زنان‌ نسبت‌ به‌ مجازات‌ است‌.
محمد خانی‌زاده‌ نیز می‌گوید: من‌ فکر می‌کنم‌ هر انسانی‌ که‌ مورد آزار و اذیت‌ دیگران‌ قرار گیرد از انتقام‌ لذت‌ می‌برد و این‌ موضوع‌ به‌ جنسیت‌ ربطی‌ ندارد این‌ تحقیق‌ به‌ نوعی‌ تایید کننده‌ گفته‌های‌ اسلام‌ نیز هست‌. زیرا در اسلام‌ گفته‌ شده‌ زنان‌ نمی‌توانند قاضی‌ باشند چون‌ عاطفه‌ آنان‌ مانع‌ از قضاوت‌ درست‌ می‌شود و این‌ تحقیق‌ اثبات‌ دیدگاه‌ اسلامی‌ است‌.
محسن‌ محمودی‌ بیان‌ می‌کند: جای‌ هیچ‌ شک‌ و تردیدی‌ نیست‌ که‌ روحیه‌ خشونت‌ و انتقام‌ در مردان‌ بیشتر از زنان‌ است‌. اما باید در نظر داشت‌ که‌ مهم‌ آن‌ است‌ که‌ انسان‌ از دیده‌ عقل‌ به‌ مسائل‌ بنگرد. به‌ نظر من‌ انتقام‌ فیزیکی‌ نمی‌تواند به‌ عنوان‌ راه‌حل‌ درست‌ باشد و تا زمانی‌ که‌ می‌توان‌ از ابزار گفت‌وگو استفاده‌ کرد نباید به‌ انتقام‌ اندیشید. وی‌ در ادامه‌ می‌افزاید: باید در نظر داشت‌ که‌ کسی‌ از رنجاندن‌ هیچ‌ کس‌ لذت‌ نمی‌برد مگر آنکه‌ از سوی‌ او رنجش‌ و آزاری‌ ایجاد شده‌ باشد.
وحید عباسی‌ اظهار می‌کند: به‌ نظر من‌ خانم‌ها در انتقام‌گیری‌، سختگیرتر از آقایان‌ هستند. اصولاً خانم‌ها انتقام‌هایی‌ که‌ در نظر می‌گیرند باید سخت‌ باشد؛ حتی‌ اگر گناه‌ کوچک‌ و قابل‌ اغماضی‌ باشد.
وی‌ می‌افزاید: زمانی‌ که‌ مورد ستم‌ قرار می‌گیرم‌، مشتاق‌ به‌ جبران‌ و پاسخ‌ دادن‌ به‌ آن‌ ستم‌ هستم‌ اما وقتی‌ در موقعیت‌ تلافی‌ و انتقام‌ قرار می‌گیرم‌، اگر فرد ستمگر پشیمان‌ باشد، حتماً از حقم‌ می‌گذرم‌. در غیر این‌ صورت‌ هم‌ از انتقام‌ لذت‌ نمی‌برم‌. زیرا به‌ نظر من‌ زمانی‌ که‌ فردی‌ دارای‌ قدرت‌ انتقام‌ است‌ اگر انتقام‌ بگیرد، کار با ارزشی‌ انجام‌ نداده‌ اما اگر گذشت‌ کند، کار بزرگی‌ انجام‌ داده‌ است‌. در حقیقت‌ انسان‌ باید در اوج‌ قدرت‌ دارای‌ تواضع‌ و گذشت‌ باشد.
امیر ظفری‌ نیز معتقد است‌ که‌ دنیا بدون‌ انتقام‌ پیشرفت‌ نمی‌کند و می‌گوید: از نظر من‌ زنان‌ بسیار کینه‌یی‌تر از مردان‌ هستند به‌ همین‌ خاطر هم‌ حتی‌ بعد از سال‌ها از مردان‌ انتقام‌ می‌گیرند. من‌ آدمی‌ هستم‌ که‌ در انتقام‌ گرفتن‌ از افرادی‌ که‌ مردان‌ مورد آزارشان‌ قرار داده‌اند پیش‌ قدم‌ هستم‌ و از این‌ کار لذت‌ می‌برم‌.
داریوش‌ تهرانی‌ نیز بیان‌ می‌کند: اوایل‌ بیشتر مواقع‌ از ظلم‌هایی‌ که‌ به‌ من‌ روا می‌شد می‌گذشتم‌ اما همین‌ گذشت‌ها باعث‌ شده‌ که‌ آنان‌ در ادامه‌ کار خود جسورتر شوند. حتی‌ این‌ گذشت‌های‌ احمقانه‌ باعث‌ شد که‌ در زندگی‌ دچار مشکلات‌ شوم‌. به‌ همین‌ دلیل‌ با خود عهد بستم‌ که‌ هر کسی‌ به‌ من‌ ظلمی‌ روا کند در ابتدا به‌ او تذکر بدهم‌ و در صورت‌ عدم‌ تاثیر با او مقابله‌ کنم‌ و حتی‌ انتقام‌ بگیرم‌.
سعیده‌ پوریایی‌ نیز می‌گوید: من‌ بیشتر مواقع‌ برای‌ انتقام‌ گرفتن‌ سیاستمدارانه‌ عمل‌ می‌کنم‌ و از برخورد فیزیکی‌ دوری‌ می‌کنم‌. در واقع‌ بیشتر مردان‌ هستند که‌ در برخوردهای‌ فیزیکی‌ شرکت‌ می‌کنند، نه‌ زنان‌.
وی‌ می‌افزاید: بارها شده‌ که‌ در شرایط‌ حاد و از سر عصبانیت‌ آرزو کردم‌ فردی‌ را که‌ به‌ من‌ آسیب‌ رسانده‌ یا حقم‌ را ضایع‌ کرده‌ مجازات‌ کنم‌ اما این‌ خیال‌ گذرا بوده‌ و هرگز نخواسته‌ام‌ که‌ به‌ زور و مجازات‌ فیزیکی‌ متوسل‌ شوم‌. در مقابل‌ تا آنجا که‌ امکان‌ داشته‌ از نظر روحی‌ و روانی‌، تلافی‌ درآورده‌ام‌.
دکتر حسن‌ رمضانی‌ روانشناس‌ و مشاور اجتماعی‌ در این‌باره‌ می‌گوید: اصولاً انتقام‌ حالی‌ است‌ که‌ در تمامی‌ انسان‌ ها زن‌ و مرد، وجود دارد. هیچ‌ انسانی‌ وجود ندارد که‌ بگوید من‌ هرگز به‌ فکر انتقام‌ یا تلافی‌ کار ناشایست‌ افراد نیفتاده‌ام‌ اما درجه‌ این‌ انتقام‌ در افراد مختلف‌ متفاوت‌ است‌. اینکه‌ زنان‌ نسبت‌ به‌ مجازات‌ و تنبیه‌های‌ قانونی‌ واکنش‌ نشان‌ داده‌ و نسبت‌ به‌ فرد مجازات‌ شونده‌ احساس‌ ترحم‌ می‌کنند امری‌ طبیعی‌ است‌ و به‌ نوع‌ و سیستم‌ روانی‌ آنان‌ بازمی‌گردد. زنان‌ در مواجهه‌ با مسائل‌ احساسی‌ بویژه‌ رنجش‌ اشخاص‌، به‌ دلیل‌ ارگانیسم‌ بدنی‌ و نوع‌ مکانیزم‌ مغزی‌، احساساتی‌ شده‌ و با او احساس‌ همدردی‌ می‌کنند. خواه‌ مجازات‌ فرد، به‌ حق‌ باشد یا ناحق‌.
وی‌ در ادامه‌ با اشاره‌ به‌ مواجهه‌ مردان‌ با مشکلات‌ زندگی‌ می‌افزاید: از آنجا که‌ مردان‌ دارای‌ روحیه‌ و سیستم‌ منطقی‌ هستند و اکثر مسائل‌ خود را از دیده‌ عقل‌ و ادراک‌ می‌سنجند، نسبت‌ به‌ مجازات‌ افراد هم‌ منطقی‌ عمل‌ می‌کنند. اما این‌ بدان‌ معنا نیست‌ که‌ مردان‌ افرادی‌ احساساتی‌ نیستند. بالعکس‌، مردان‌ در بحث‌های‌ عشقی‌ و عاطفی‌، بسیار شکننده‌تر از زنان‌ هستند، زیرا آنان‌ دیر درگیر مسائل‌ عاطفی‌ می‌شوند به‌ همین‌ دلیل‌ هم‌ دیرتر می‌توانند مشکلات‌ عاطفی‌ را هضم‌ کنند. اما در بحث‌ مجازات‌ و انتقام‌ گرفتن‌ با منطق‌ تصمیم‌گیری‌ می‌کنند. از سوی‌ دیگر مردان‌ در مسائل‌ روزانه‌ خود با خشونت‌ بیشتری‌ نسبت‌ به‌ زنان‌ مواجه‌ هستند و رفتارهای‌ خشن‌ بیشتری‌ را متحمل‌ می‌شوند و به‌ سبب‌ مجازات‌ شدن‌ فرد متخلف‌ احساس‌ آرامش‌ به‌ آنان‌ دست‌ می‌دهد. باید در نظر داشت‌ که‌ این‌ موضوع‌ یک‌ مساله‌ نسبی‌ است‌ و می‌تواند برحسب‌ زمان‌ و مکان‌ تغییر کند.

فرهاد اسماعیلی‌
منبع : روزنامه اعتماد