دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

واکنش‌های متفاوت زن و مرد در برابر بیماری‌ها، داروها و حساسیت‌ها


واکنش‌های متفاوت زن و مرد در برابر بیماری‌ها، داروها و حساسیت‌ها
پژوهشگران و روانشناسان، پس از بررسی و تحقیق‌های فراوان، به این نتیجه دست یافته‌اند که واکنش‌های جسمی و رفتارهای ذهنی و فکری زنان و مردان در پاره‌ای از صفت‌ها با هم فرق داشته و تحت تأثیر جنسیت، به‌گونه‌ای متفاوت عمل می‌کنند. این امر در مورد مسائل سلامتی، بیماری، چگونگی واکنش زنان و مردان در برابر بیماری‌ها و داروها، عوارض جانبی، حساسیت‌های داروئی و ... نیز کم و بیش قابل مشاهده است.
به‌طور کلی واکنش‌های زنان و مردان در برابر بیماری‌ها، دردها و داروها به واکنش بیهوشی آنان مربوط می‌شود.
به‌عنوان نمونه بعضی از داروها ضد درد در خانم‌ها سریع‌تر و موثرتر از مردان عمل می‌کند و حتی مصرف بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها و آنتی‌هیستامین در خانم‌ها و آقایان اثر متفاوت به‌جا می‌گذارد.
آقایان و خانم‌ها در پاره‌ای از ویژگی‌های جسمی با هم تفاوت دارند از جمله:
▪ چربی بدن خانم‌ها بیشتر از مردان است.
▪ تعداد گلبول‌های قرمز در هر میلی‌متر مکعب برای خانم‌ها ۴ تا ۵/۴ میلیون و برای آقایان ۵/۴ تا ۵ میلیون است. هموگلوبین در آقایان به‌طور متوسط بین ۱۴تا ۱۸ و در خانم‌ها ۱۳ تا ۱۶ می‌باشد.
▪ خانم‌ها در تعیین جنسیت نوزاد نقشی ندارند.
▪ وزن مغز، به‌طور متوسط برای مردان ۱۲۶۰ و برای زنان ۹۰۰ گرم است اگر اندازه نسبی بدن و وزن زنان و مردان را در نظر بگیریم وزن مغز زنان به‌طور تقریبی مساوی با وزن مغز مردان است.
▪ اثرهای منفی سیگار در زنان‌، بیشتر از آقایان است.
▪ خانم‌ها بیشتر از آقایان عمر می‌کنند.
ط چرا طول عمر زنان از مردان کمتر است؟
در گذشته،‌مردم از جنس زن را ضعیف می‌دانستند، به‌طوری که به زن، ضعیفه نیز می‌گفتند!!برخلاف ظاهر امر هم، با بررسی و تحقیق‌هائی که توسط متخصصان به‌عمل آمده‌، زنان از نظر مقابله با بیماری‌های میکروب‌ها مقاوم‌تر و قویتر از مردان هستنند!
به‌طوری که آمار نشان می‌دهد در بسیاری از کشورها در مقابله ۱۰۰ دختر متولد شده، ۱۰۶ پسر به دنیا می‌آید. اگر مرگ و میر مردان و زنان یکسان باشد، بعد از ۸۰ سال‌،در مقابل هر ۱۰۰ پیرزن، ۱۰۶ پیرمرد می‌بایست زنده باشند، در صورتی‌که تعداد مردان ۸۰ ساله نسبت به زنان ۸۰ ساله‌،خیلی کمتر است! به‌عبارت دیگر مردان اغلب کم‌سن‌تر از زنان می‌میرند.
میانگین عمر مردان محدود ۵ سال کمتر از زنان است!!
در مورد کوتاهی عمر مرد و طولانی بودن عمر زن، علت‌های مختلفی بیان شده که از آن میان به اورگانیزم جنس مؤنث اشاره می‌کنیم:
جنس مؤنث نسبت به مذکر در برابر بیماری‌ها از مقاومت طبیعی بیشتری برخوردار است. به قول بعضی از زیست‌شناسان، این امر ،یک قانون بیولوژیکی به حساب می‌آید چرا که در شرایط تحسیلات بهداشتی برابر و یکسان، مرگ و میر بین دختران کم سن کمتر از مردان است.
● آقایان نسبت به خانم‌ها ،کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند.
پزشکان معتقد هستنند که هر چه‌قدر خانم‌ها به سلامت خود اهمیت می‌دهند، آقایان نسبت به سلامتی خود بی‌توجه و سهل‌انگار می‌باشند.
▪ پوکی استخوان :
در نزد زنان ، خیلی بیشتر از مردان است؛ به طوری که حدود ۸۰ درصد مبتلایان پوکی استخوان را خانم‌ها تشکیل می‌دهند. پوکی استخوان در خانم‌ها ۱۰ سال زودتر از آقایان دیده می‌شود.
▪ بیماری جنسی: پژوهش‌های به‌عمل آمده در مورد بیماری‌های جنسی مقاربتی‌،نشان می‌دهد امکان احتمال خانم‌ها به بیماری‌های منتقل شده از راه تماس جنسی‌، خیلی بیشتر از مردان است و این در مورد میزان ابتلاء به ویروس (اچ،‌آی‌،وی)۱۰ برابر بیشتر از آقایان می‌رسد.
▪ بیماری آلزایمر:
آقایان نسبت به خانم‌ها بیشتر دچار فراموشی و (‌آلزایمر‌) می‌شوند.
▪ بیماری قلبی: زنان حدود ۱۰ سال دیرَتر از مردان دچار بیماری‌های قلبی عروقی می‌شوند، ولی احتمال بروز دومین حمله قلبی در همان سال نخست، برای زنان ،بیشتر از مردان است.
▪ سرطان:
شایع‌ترین سرطان‌ها در نزد مردان، سرطان پروستات و شایسته‌ترین سرطان در نزد زنان، سرطان سینه است.
▪ به‌طور کلی شایع‌ترین سرطان‌ها، سرطان پوست است که نزد زنان، بیشتر از مردان است. همچنین احتمال ابتلاء زنان سیگاری به سرطان ریه، بیشتر از مردان سیگاری است. بیماری‌های پوستی به‌خصوص لکه‌های واکنه در خانم‌ها شایع‌تر است.
▪ بعد از بیهوشی‌،خانم‌ها سریع‌تر از آقایان به هوش می‌آیند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند به طور متوسط ،خانم‌ها بعد از ۷ دقیقه و آقایان بعد از ۱۱ دقیقه به هوش می‌آیند.
▪ مقاومت و تحمل خانم‌ها نسبت به درد، بیشتر از آقایان می‌باشد.
▪ بیماری‌های خونی مانند کمبود آهن در خانم‌ها ، شایع تر از آقایان است.
▪ خانم‌ها ناقل ژن هموفیلی می‌باشند (a,b) ولی در آقایان بیماری ظاهر می‌شود.
▪ سرطان خون:
در آقایان کمتر از خانم‌ها است.
▪ بیماری‌های غدۀ تیروئید مانند پرکاری و کم‌کاری تیروئید در خانم‌ها شایع‌تر از آقایان است.
بیماری‌های آلرژی در خانم‌ها شایع‌تر از آقایان است.
▪ بیماری‌های عصبی و هیستریک در خانم‌ها خیلی شایع‌تر از آقایان می‌باشد.
شروع بلوغ در جنس مؤنث، بین ۹ تا ۱۴ سالگی و اولین علامت بلوغ در دخترها بزرگ شده سینه‌ها می‌باشد.
▪ علامت‌های بلوغ در پسران بین ۱۰ تا ۱۶ سالگی ظاهر می‌شود و علامت بلوغ بزرگ ‌شدن بیضه‌ها و کلفت شدن صدا رشد موهای صورت و... همراه است.
▪ بیماری‌های روماتیسمی در خانم‌ها شایع‌تر از آقایان است.
▪ عفونت‌های ادراری در خانم‌ها شایع‌تر است.
سنگ‌های کلیوی در خانم‌ها شایع‌تر است.
▪ بیماری‌های قلبی و عروقی که بر اثر تصلب شرایین به‌وجود می‌آید، در خانم‌ها ۱۰ سال دیرتر از آقایان دیده می‌شود.
▪ بیماری‌های استخوانی و دردهای انگشتان در نزد خانم‌ها شایع‌تر است.
▪ نقرس (بالا بودن اسید اوریک) در آقایان شایع‌تر است.
▪ رماتیسم مفصلی، در خانم‌ها شایع‌تر است.
▪ بیماری‌های ریوی در آقایان به‌ویژه در سیگاری‌ها شایع‌تر است.
▪ زخم معده در آقایان و زخم اثنی‌عشر در خانم‌ها شایع‌تر است.
▪ سرطان مری و معده در آقایان، شایع‌تر ولی سرطان روده در خانم‌ها شایع‌تر است.
▪ سردردهای عصبی و میگرن در خانم‌ها شایع‌تر است.
واکنش سیستم قلب و عروق در برابر عامل‌های استرس‌زا برای مردان و زنان متفاوت است:
با توجه به این که عامل‌‌های استرس‌زا در زندگی زناشوئی همراه باعث اضطراب و نگرانی و موجب بیماری‌های گوناگون‌ است، توضیح و شرح طولانی‌تری را می‌طلبد:
▪ اگر یک زن و مرد هم‌زمان صدای انفجاری را بشنوند، قلب مرد خیلی‌ زود‌تر و سریع‌تر از قلب زن به ضربان می‌افتد. این ریتم به مدت طولانی‌تری در بدن مرد باقی می‌ماند. هم چنین فشار خون مرد، زودتر بالا می‌رود و دیرتر هم به حالت طبیعی‌اش برمی‌گردد.
▪ در یک آزمایش، با گروهی از زنان و مردان، با خشونت برخورد کردند و به آنان ۲۰ دقیقه فرصت داده شد که آرام بگیرند. فشار خون مردان تا زمانی‌که در مقابل آن خشونت، عکس‌العمل نشان نداده بودند، هم چنان بالا بود؛ در حالی‌که در همان ۲۰ دقیقه، زنان موفق شدند خود را آرام سازند. به‌طور کلی، فشار خون و ضربان قلب مردان در برابر یک موضوع غم‌انگیز و ناراحت‌کننده، سریع‌تر بالا رفته و دیرتر به حالت طبیعی برمی‌گردد و به‌راحتی هم آرام نمی‌گیرند. در حالی که ضربان قلب و فشار خون زنان در برابر همان موضوع غم‌انگیز و ناراحت کننده، دیرتر بالا رفته و زودتر پایین می‌آید و زنان، سریع‌تر خود را کنترل کرده و آرام می‌گیرند.
▪ مشاجره‌های زناشوئی، همواره ایجاد اضطراب می‌کند و چون اثر نگرانی و اضطراب در مردان بیشتر از زنان است، مردان در مقایسه با زنان، از ادامهٔ بحث و مشاجره پرهیز می‌کنند.
پژوهش‌های انجام‌یافته، نشان می‌دهد که در مقابل حادثه‌های اضطراب‌زا، مردان با توجه به ویژگی‌های روانی خود، تحت تاثیر اندیشه‌های منفی که استرس‌‌ها را افزایش می‌دهند، قرار می‌گیرند؛ در حالی که زنان به فکرهای مثبت که نگرانی‌ها را کاهش می‌دهند، رجوع می‌کنند. در نتیجه، زنان نسبت به مردان، آرامش خود را سریع‌تر بازیافته و به دنبال صلح و آشتی می‌گردند. به‌طور کلی، شکایت، مشاجره و جر و بحث در تمام ازدواج‌ها وجود دارد؛ ولی رابطه زناشوئی، زمانی خطرناک می‌شود که فکرها و عامل‌های منفی چون انتقاد، تحقیر، برخورد دفاعی، مقاومت منفی، کارشکنی و ... در رابطه زناشوئی راه یافته و ماندگار شوند. یعنی زمانی‌که یکی از زوج‌ها همواره خود را مغلوب حس کند، از همسرش فاصله می‌گیرد. این فاصله گرفتن، به‌ نوبهٔ خود، یک حس انزوا در خود و اثرهای منفی در همسر ایجاد می‌کند و تداوم آن، باعث می‌شود که دو طرف به‌سوی جدائی کشیده شوند و یا به زناشوئی کاذب، بی‌مفهوم و پرتنش خود، ادامه دهند.
وقتی بین زن و مرد، مشاجره پیش می‌آید، عارضه‌های متعدد منفی بر جسم و روان زوج‌ها حاکم می‌گردد: از جمله: افزایش ضربان قلب: در شرایط عادی، ضربان قلب برای مردان ۷۶ و برای زنان، ۸۲ دفعه در هر دقیقه است. ولی زمانی‌که تنش و اضطراب حاصل از مشاجره‌های خانوادگی، بر رابطهٔ زوج‌ها حاکم می‌شود، تعداد ضربان قلب به ۱۴۰ دفعه در هر دقیقه هم می‌رسد. قلب، دیوانه‌وار می‌تپد، بدن عرق می‌کند و فشار خون زیاد می‌شود. در این شرایط، ترشح هورمون ”آدرنالین“ در مرد و زن شروع می‌شود. ”آدرنالین“ که در موقع ترس، اضطراب و لحظه‌های بحرانی توسط غدد فوق کلیوی تولید و به داخل خون ترشح می‌شود، رگ‌ها را منقبض کرده و شدت ضربان نبض را افزایش داده و فشار خون را بالا می‌برد. چون مقدار ترشح آدرنالین برای زنان کمتر از مردان است، در نتیجه زن‌ها در لحظه‌های بحرانی و جنگ اعصاب، واکنش‌های خونسردانه‌تری از خود بروز می‌دهند.
● خانم‌ها و آقایان بدانند که:
مشاجره‌های زناشوئی همواره برای زنان و مردان اضطراب به‌وجود می‌آورند:
احساس خفگی، افزایش ضربان قلب، عرق کردن زیاد و ... باعث می‌شود عارضه‌های فاجعه‌بار متعددی به دنبال داشته باشد در این لحظه‌ها امکانی برای حل کردن مشکل وجود ندارد برعکس احتمال خرابکاری و مشاجره‌های شدیدتر،‌بیشتر می‌شود. توانائی‌های زن و مرد در کسب اطلاعات به میزان باور نکردنی کم می‌گردد با توجه به اینکه دو طرف به حرف یکدیگر توجه نکرده و پیام آن را دریافت نمی‌کنند. بنابراین دنبال کردن یک بحث سازنده غیرممکن می‌شود ولی به‌جای آن اعمال و رفتار ناگهانی و ناسنجیده امکان بروز پیدا می‌کنند.
اثرهای منفی مشاجره در نزد زنان و مردان متفاوت است:
وقتی زنی احساس اضطراب و نگرانی می‌کند، علاوه بر مقدار کمی هورمون ”آدرنالین“، هورمون ”استروژن“ هم ترشح می‌شود که باعث می‌گردد که زن، اضطراب خود را کنترل کرده و به سرعت آرامش خود را به‌دست بیاورد. این توانائی یعنی برگشتن سریع آرامش،باعث می‌شود که میزان شیردهی زن بیشتر شده و در نتیجه تغذیه‌ی کودکان او تضمین گردد. چرا که مقدار تولید شیر از بدن مادران ارتباط مستقیم با میزان آرامش و آسایش روحی آنان دارد.
وقتی‌که مردی احساس خطر و نگرانی کند، هورمون ”آدرنالین“ بیشتری (نسبت به زن) ترشح می‌شود که باعث ایجاد هیجان و تحریک بیشتری شده و واکنش سریع کرداری و گفتاری غیرقابل پیش‌بینی (در بسیاری از مواقع) را موجب می‌گردد.
دکتر میرعمادالدین فریور
منبع : مجله شادکامی و موفقیت