دوشنبه, ۱۴ آبان, ۱۴۰۳ / 4 November, 2024
مجله ویستا

۲۹اردیبهشت سال ۱۳۰۰ ـ آغاز فعالیت ثبت اسناد در ایران ؛ مخالفت های قبلی با آن و ضعف هایی که داشته است


اجرای قانون ثبت اسناد از ۲۸ اردیبهشت سال ۱۳۰۰ در ایران آغاز شد که از همان آغاز موافقان و مخالفان فراوان داشته است. هنگام طرح لایحه ثبت اسناد در مجلس، برخی از روحانیون گفته بودند که مالکیت زمین و منابع طبیعی و وسائل عمومی در اسلام به صورتی که در فرنگ است وجود ندارد و سوسیالیستهای ایرانی آن زمان هم از نظر این روحانیون حمایت می کردند و اصولا معتقد بودند که زمین باید متعلق به همه یعنی دولتی باشد و سند تنها برای اعیانی آن(آن چه در زمین به وجود می آید) تنظیم شود و دولت اراضی را به افراد اجاره دهد که درآمد ملی قابل ملاحظه ای است. گروهی دیگر این بدبینی را دامن می زدند که با ثبت اسناد، « جعل » هم در جامعه ما متولد می شود و مشکلات را افزون می سازد و شاهد حق و ناحق های متعدد خواهیم بود و صداقت که در منش ایرانی است از میان ما رخت برخواهد بست ، مگر این که برای نظارت بر آن و جلوگیری از جعل و تقلب در اسناد و مالکیت، محاکم و ضابطین اختصاصی ایجاد شود و .... در بسیاری از کشورها که فاقد ادارات و محاضر ثبت اسناد هستند ازجمله بسیاری از ایالات آمریکا، این کار مشترکا توسط وکلای دادگستری، شهرداری و دفتر دادگاه محل انجام می شود و اسناد مالکیت نیز از سوی شرکتهای بیمه در برابر هرگونه جعل و تزویر بیمه می گردد و فروش و واگذاری اراضی ملی (متعلق به دولت) تنها از طریق انتشار آگهی در جراید و به صورت مزایده صورت می گیرد و پس از انجام مزایده، جزئیات آن در جراید و تابلوی عمومی مقابل دفتر دادگاه محل اعلام می شود تا اگر کسی اعتراضی داشته باشد، اعتراضش را به دفتر دادگاه محل تسلیم دارد. اعتراض به صحت اسناد و درستی معاملات بعدا هم پذیرفته می شود و محدود به زمان معین(اصطلاحا مرور زمان) نیست.
در دهها سالی که از ایجاد ثبت اسناد در ایران گذشته، جامعه ما شاهد پرونده های پر سر و صدای جعل اسناد و ثبت اراضی دولت و غیر بوده است که می توان با ورق زدن جراید سابق شرح ما وقع را مطالعه کرد. در پی یک جنجال جعل و تصرف اراضی به ناحق در نیمه دهه ۱۳۳۰ دولت وقت با هدف سرپوش گذاردن بر اعتراض مردم ، به بهانه نوسازی اداره ثبت اسناد، بر در این اداره قفل زد و آن را برای مدتی تعطیل کرد و ....
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز