آیا ضدآفتاب برای زنان مضر است؟

اتهام دیگری كه به تازگی به كرم‌ها و لوسیون‌های ضد آفتاب وارد شده این است كه استفاده از این تركیبات می‌تواند موجب به هم ریختن نظم هورمون‌های غده تیروئید شود.
‌‌لا‌بد می‌دانید كه نور آفتاب یكی از عوامل مهم پیری پوست است و شاید اصلی‌ترین دلیل آن باشد. تابش مداوم نور آفتاب به پوست باعث ایجاد لكه‌های پوستی، چین و چروك‌های عمیق‌و‌از‌همه خطرناك‌تر ‌سرطان ‌پوست می‌شود.
به همین دلیل مدت‌هاست كه پزشكان توصیه می‌كنند برای حفاظت از پوست‌تان در برابر این خطرات از كرم‌های ضد آفتاب استفاده كنید. اما به تازگی سر و صداهایی از گوشه و كنار دنیای علم بلند شده كه می‌گوید شاید این كار خیلی هم درست نباشد. چرا؟
نور خورشید از دسته‌ای از اشعه‌ها تشكیل شده كه یكی از آنها به نام اشعه ماوراء بنفش نوع >A< باعث پیری زودرس پوست شده و خطر ایجاد سرطان پوست در انسان را افزایش می‌دهد. در گذشته معلوم شده بود كه سوختگی پوست در برابر آفتاب یكی از اصلی‌ترین علل ابتلا به سرطان پوست است.
اما امروزه با استفاده از ضد آفتاب و از بین رفتن این سوختگی ظاهری، بیماری سرطان‌ پوست ‌از ‌بین نمی‌رود. ۳ سال پیش پزشكان انگلیسی به نتیجه جالبی درباره ضدآفتاب‌ها دست یافتند كه این كرم‌ها نه تنها مانع بروز سرطان پوست نمی‌شوند، بلكه شاید باعث افزایش شیوع آن هم باشند. این پزشكان تعدادی از معروف‌ترین مارك‌های كرم ضد آفتاب را مورد آزمایش قرار داده و در نهایت متوجه شدند كه این ضد آفتاب‌ها مانع از نفوذ اشعه ماوراء بنفش نوع >A< به پوست نمی‌شوند.
آنها برای آزمایش خود از پوست واقعی انسان استفاده كرده بودند یعنی مثلا پوست كسانی را كه پستان آنها با جراحی برداشته شده بود، با رضایت خود شخص بررسی كردند و آن را ابتدا به كرم‌های ضدآفتاب با فاكتور حفاظتی بالا آغشته كرده و سپس در برابر اشعه ماوراء بنفش A به شدتی كه در نور خورشید موجود است، قرار دادند.
پژوهشگران دریافتند با وجودی كه كرم ضد آفتاب مانع از سوختن پوست می‌شود، اما از نفوذ اشعه‌های خطرناك به آن جلوگیری نمی‌كند. آنها می‌گویند اینكه مردم فكر كنند با استفاده از ضد آفتاب در برابر نور خورشید به طور كامل محافظت می‌شوند، خود باعث ایجاد یك مشكل جدید است و آن هم اینكه فرد با این تصور خود را بیشتر در معرض نور آفتاب قرار می‌دهد و به این ترتیب احتمال ابتلای وی به سرطان پوست نیز زیادتر می‌شود.
این اتفاق به ویژه ممكن است برای كسانی رخ دهد كه با استفاده از كرم ضد آفتاب با خیال راحت در برابر نور آفتاب دراز می‌كشند و قصد برنزه كردن پوستشان را دارند. آنها در پایان به همه توصیه كردند در مقابل آفتاب قرار نگیرند و در صورت امكان پوست خود را با پوششی در مقابل آفتاب محافظت كنند.
● تیروئید تنبل
اتهام دیگری كه به تازگی به كرم‌ها و لوسیون‌های ضدآفتاب وارد شده این است كه استفاده از این تركیبات می‌تواند موجب به هم ریختن نظم هورمون‌های غده تیروئید شود.
دانشمندان‌آلمانی می‌گویند اگر مواد موجود‌در كرم‌های ضد‌آفتاب را كه البته در برخی از كرم‌های ضد‌پیری نیز وجود دارند، بر روی موش‌ها آزمایش كنیم، آنها دچار افزایش هورمون محرك تیروئید می‌شوند و سطح هورمون‌های اصلی غده تیروئید در آنها به نحوی مختل می‌شود كه مشابه شروع بیماری كم‌كاری تیروئید است.
این دانشمندان در ضمن مشاهده كردند كه ضد آفتاب باعث بزرگ شدن غده تیروئید در موش‌ها هم می‌شود. این دانشمندان در پایان نتیجه‌گیری كردند كه برای تصمیم‌گیری نهایی در مورد انسان نیاز به آزمایش‌های انسانی است اما پروفسور كرل رهبر این پژوهش از دانشگاه برلین می‌گوید: <آخرین توصیه من به مردم این است كه استفاده از كرم‌های ضد‌آفتاب را متوقف كرده و به جای آن از قرار گرفتن طولانی‌مدت در برابر نور خورشید خودداری كنند.>
● مبارزه با سرطان
كرم‌های ضد آفتاب با ممانعت از رسیدن اشعه ماوراءبنفش‌نوع > B< به پوست، مانع از سوختگی آن می‌شوند.
تقریبا همه به این خاصیت ضد آفتاب‌ها یقین دارند و آنچه مورد بحث است توانایی آنها برای مقابله با سرطان است.
در آوریل سال ۲۰۰۵ مجله آكادمی طب پوست آمریكا تحقیقی را منتشر كرد كه نویسندگان آن یعنی دكتر ریورز، استاد طب پوست در دانشكده پزشكی دانشگاه بریتیش كلمبیا و همكارانش ادعا كرده بودند استفاده از ضد آفتاب برای كودكان مفید است و خطر ابتلا به سرطان پوست را در آینده برای آنها كاهش می‌دهد.
مدت‌هاست پزشكان تصور می‌كنند تعداد خال‌ها یا خال‌های گوشتی افراد می‌تواند قویا پیش بینی كننده احتمال ابتلای آنان به سرطان پوست باشد، البته تعداد خال‌ها تحت تاثیر مدت زمانی است كه فرد در برابر آفتاب قرار می گیرد.
بر همین اساس دكتر ریورز می‌گوید: <ضد‌آفتاب‌ها همیشه یكی از راه‌های اصلی برای حفاظت پوست در برابر نور خورشید و كاهش سوختگی به ویژه در بچه‌ها بوده‌اند. تحقیق ما نشان می‌دهد كه ضد‌آفتاب‌ها نقشی بسیار مهم‌تری از حفاظت پوست در برابر سوختگی دارند. آنها مانع از تشكیل خال می‌شوند و در نتیجه احتمال پیدایش سرطان پوست در آینده را كاهش می دهند.>
● برچسب‌گذاری را اصلاح كنید
ماه گذشته كمیسیون اروپا برای برچسب گذاری صحیح بر روی كرم‌های ضد‌آفتاب جنبشی را آغاز كرد. هدف این كمیسیون برای این كار آن بود كه مردم بتوانند میزان محافظت هر كرم در برابر نور ماوراء بنفش نوع >A< را با كرم‌های دیگر مقایسه كنند. فاكتور حفاظتی یا SPF تنها میزان حفاظت كرم را در برابر نور ماوراء بنفش نوع >B< نشان می‌دهد. این كمیسیون همچنین گفته است عبارت<حفاظت كامل> باید از روی برچسب‌ها حذف شود و مدت زمان ماندگاری آنها پس از باز كردن درب بر روی آنها درج شود. اما این انجمن به مردم توصیه كرده است كه در تابستان جاری از كرم های ضد آفتاب استفاده كنند و درباره آن به نكات زیر توجه كنند:
از كرم‌هایی استفاده شود كه در برابر نور ماوراء بنفش نوع >A< و >B< از آنها محافظت كند؛ در ساعت‌های خیلی گرم یعنی بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر در برابر آفتاب قرار نگیرند؛ از كلاه‌های لبه دار، عینك آفتابی و پوشش مناسب استفاده كنند؛ نوزادان و كودكان كم سن را در برابر تابش مستقیم آفتاب قرار ندهند.
● نسل جدید ضد آفتاب‌ها
تابش اشعه فرابنفش سبب تضعیف پاسخ‌های ایمنی بدن می‌شود و با دخالت در سیستم ایمنی بدن، نه تنها در دفاع از عفونت‌ها و بیماری‌ها بلكه در كاركرد این سیستم هم اختلال ایجاد می‌كند. این امر به سلول‌های سرطانی مجال رشد می‌دهد.
در سال گذشته دانشمندان شروع به طراحی فاكتور حفاظتی از سیستم ایمنی بدن (IPF) برای كرم‌های ضد آفتاب كردند. این فاكتور نشان می‌دهد كه كرم چه مقدار در برابر اشعه‌های ماوراء بنفش خورشید از سیستم ایمنی محافظت می‌كند. تحقیقات اخیر می‌تواند منجر به تولید ضد آفتابی شود كه به سیستم ایمنی بدن آسیب نرسانده و قابلیت بالایی در منع ورود اشعه های زیان بار آفتاب به پوست داشته باشد.
البته دو سال قبل نیز دانشمندان آمریكایی برای حفاظت موش‌ها در برابر سرطان پوست بر اثر تابش آفتاب از یك قطعه ماده ژنتیكی انسان یا همان <دی.ان.ای> استفاده كردند. آنها مشاهده كردند كه این قطعه دی.ان.ای به درون پوست نفوذ می‌كند و موجب به راه‌اندازی سیستم تعمیر دی. ان. ای می‌شود. بر این اساس شاید بتوان در آینده ضد‌آفتاب‌هایی از جنس دی. ان.‌ای انسان تولید كرد.
● قانون سایه
متخصصان می‌گویند اگر می‌خواهید در برابر اشعه ماوراء بنفش نوع >A< از خود مراقبت كنید، از كرم‌هایی استفاده كنید كه اكسید روی، (زینك‌اكساید)، دی‌اكسید تیتانیوم و یا آووبنزون داشته باشند.همچنین اگر می‌خواهید با این ماده خودتان را در برابر آفتاب محافظت كنید به چند نكته توجه كنید:
▪ ‌از ضد‌آفتاب‌هایی استفاده كنید كه ضد‌آب هستند و فاكتور حفاظتی بیش از ۳۰ دارند.
‌▪ هر دو ساعت یك بار ضد‌آفتاب را تجدید كنید.
▪‌ از ماندن طولانی‌‌مدت در آفتاب بپرهیزید.
▪ در مصرف ضد‌آفتاب صرفه‌جویی نكنید و آن را به میزان كم بكار نبرید!
با توجه به اینكه آفتاب قابل پیشگیری‌ترین عامل ایجاد سرطان پوست به شمار می‌رود، آكادمی طب پوست آمریكا پیشنهاد كرده است، در هر جا كه می‌توانید به دنبال سایه بگردید، از قانون سایه استفاده كنید، وقتی سایه شما به كوتاه‌ترین حد خود می‌رسد، اشعه‌های خورشید هم به شدیدترین حالت خود می‌رسند. در این حالت از بیرون رفتن و فعالیت خودداری كنید و در نهایت از گرفتن حمام آفتاب برای برنزه شدن بپرهیزید.‌‌

آذین محبی‌نژاد

منبع : روزنامه سلامت