بررسی کارائی شاخصهای بیولوژیکی اروپایی درپایش رودخانه های ایران

بی تردید کمیت و کیفیت منابع آب شیرین به عنوان یکی از مهمترین مشخصه های توسعه پایدار، پیشرفت اقتصادی ، صنعتی و کشاورزی کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه می باشد . از این رو پایش مستمر و موثر به منظور حفاظت از اینگونه منابع علاوه بر جنبه های زیست محیطی از سایر جنبه ها نظیر اقتصادی ، صنعتی ، کشاورزی و سلامت جامعه هم مورد نظر می باشد . این امر برای کشور هایی نظیر ایران که دارای ذخایر و منابع آب شیرین محدود و جزءکشورهای کم آب جهان می باشد بسیار حائز اهمیت است . لذادر مدیریت و حفاظت منابع آب ، پایش وارزیابی مستمر کیفیت آبها اولین گام در بهره برداری اصولی اینگونه منابع می باشد . بدین لحاظ آزمایشهای فیزیکی و شیمیایی در پایش و ارزیابی وضعیت کیفی آبهای سطحی کافی نبوده و زیست آزمونی بعنوان مکمل آزمایشات فیزیکو شیمیایی می بایست مدنظر قرار گیرد.
در این مطالعه که از نوع توصیفی- مقطعی بوده با استفاده از دو شاخص بیولوژیکی اروپایی دو نقطه بالادست و پایین دست رودخانه زاینده رود در نظر گرفته شده و طی شش دور نمونه برداری ۸ پارامتر اصلی کیفیت آبهای سطحی نظیر BOD، DO ، COD ، DO % ،کدورت ، EC، درجه حرارت وTDS اندازه گیری شده و با دو اندیکس حیاتی ترنت و چاندلر مورد مقایسه قرار گرفتند .
با انجام این تحقیق و بررسی پژوهش های مشابه که در گذشته بر روی این رودخانه وسایر رودخانه های کشور انجام شده مشخص گردید استفاده از شاخصهای اروپایی و آمریکایی در زیست آزمونی کیفیت آب رودخانه های کشور بدلیل اختلاف شرایط جغرافیایی و تفاوت در تنوع گونه های آبزی خالی از اشکال نبوده و مستلزم شناسایی کامل گونه های آبزی و تهیه جداول و شاخصهای خاص جهت رودخانه های کشور است .

محمدجواد محمدی