حلقه فشار غرب با آمدن سارکوزی به منطقه تکمیل می‌شود؟

در حالی که " جورج بوش " رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا سفر خاورمیانه‌ای خود را به پایان نرسانده، روز گذشته " نیکولا سارکوزی " رئیس‌جمهوری فرانسه تور خاورمیانه‌ای خود را آغاز ‌کرد و در نخستین مقصد وارد ریاض پایتخت عربستان سعودی ‌شد تا با مقام‌های عالی‌رتبه این کشور از جمله ملک عبدالله پادشاه و سعود الفیصل وزیر امور خارجه دیدار و گفت و گو کند.
بسیاری بر این عقیده‌اند که این سفر به این دلیل با سفر رئیس‌جمهوری آمریکا به منطقه هم ‌زمان شده که نخست، فشارهای غرب علیه کشورهای عربی برای رو در رویی با قدرت‌های منطقه که آمریکا می گوید متخاصم اند بویژه ایران و سوریه و گروه‌های مخالف سیاست‌های اروپا و آمریکا همچون حزب‌الله و حماس بیش از پیش افزایش یابد و از سوی دیگر در بهره‌برداری از منابع غنی منطقه‌ای فرانسوی‌ها به عنوان یکی از مهمترین کشورهای متحد آمریکا از غافله عقب نمانند.
به همین دلیل است که برخی تحلیلگران از جمله تحلیلگر شبکه سی‌ان‌ان آمریکا پیش‌بینی کرد طی چند روز آینده دیگر رهبران اروپایی نیز سفری را به منطقه داشته باشند.
قرار است رئیس‌جمهوری فرانسه پس از عربستان به کشورهای قطر و امارات متحده عربی نیز سفر کند.
اما سارکوزی قبل از آن که وارد منطقه شود، جنجال تازه‌ای رسانه‌ای نیز به پا کرد تا آمدنش به خاورمیانه چندان بی‌سر و صدا نباشد.
در همین رابطه وی در مصاحبه با روزنامه الحیات چاپ لندن از حق استفاده کشورهای اسلامی از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای دفاع کرد و گفت:" این حق کشورهای اسلامی است که بخواهند برای رسیدن به انرژی از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای استفاده کنند."
وی در ادامه افزود:" کشورهای اسلامی فرقی با دیگر کشورهای دنیا ندارند. اگر به اصول و قوانین سازمان جهانی انرژی هسته‌ای پایبند باشند و از تمام مفاد آن پیروی کنند، آنها نیز می‌توانند از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای برای تامین مایحتاج انرژی خود استفاده کنند."
این برای نخسین بار از آغاز دوران ریاست جمهوری سارکوزی است که وی به خاورمیانه سفر می‌کند.
شواهد و گزارش‌های منابع خبری حاکی از آن است که سارکوزی قصد دارد در جریان سفر خود به خاورمیانه قراداد ساخت نیروگاه هسته‌ای با کشورهای عربی بویژه امارات متحده عربی و عربستان سعودی امضا کند.
وی در این باره گفته است:" سفرش به امارات متحده عربی فرصت مناسبی برای امضای پیمان همکاری برای استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای با این کشور محسوب می‌شود."
سارکوزی در ادامه افزود:" فرانسه تلاش می‌کند مشابه قرارداد هسته‌ای که پیش از این با لیبی و الجزایر منعقد کرده با امارات متحده عربی نیز منعقد کند."
وی درباره عربستان سعودی نیز گفت:" عربستان هم‌پیمان مهمی برای فرانسه در منطقه محسوب می‌شود زیرا تبدیل به قطب اعتدال و استقرار در منطقه شده است."
وی همچنین گفت:" هدف ما این است که مشارکتی استراتژیک با عربستان سعودی در ابعادی تازه آغاز کنیم."
سارکوزی همچنین درباره انتخابات ریاست جمهوری لبنان که پیش‌بینی می‌شود در این باره مذاکراتی با رهبران عرب منطقه انجام دهد نیز گفت:" اگر سوریه گام مهمی برای حل بحران لبنان بر دارد و در انتخاب فوری میشل سلیمان به سمت ریاست جمهوری کمک کند فورا با آن وارد گفت و گوی اساسی و کامل می‌شویم."
وی در ادامه افزود:" متاسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم به نتیجه مطلوبی در این زمینه برسیم. من شخصا بارها با رئیس‌جمهوری سوریه تماس گرفته‌ام و معاونم را به دمشق فرستاده‌ام اما تاکنون نتیجه‌ای نگرفته‌ام."
بنا بر گزارش‌ها سارکوزی قرار است نطق مهمی در مجلس شورای عربستان سعودی انجام داده و در آن به صورت صریح به موضوع بحران ریاست جمهوری لبنان، قضیه فلسطین و مسئله هسته‌ای ایران اشاره کند.
در قطر نیز پیش‌بینی می‌شود سارکوزی قراردادهای کلان اقتصادی در زمینه تامین انرژی برق با مقام‌های قطری به امضا برساند.
زدن کلنگ دانشگاه سوربون در ابوظبی و بازدید از پروژه یک میلیارد دلاری موزه " لوور – الرمال " در پایتخت امارات متحده عربی نیز از مهمترین برنامه‌های سارکوزی در سفر به این کشور محسوب می‌شود.
● موضع‌گیری علیه ایران
در حالی که سارکوزی وارد خاورمیانه شده وی نیز همانند متحد خود یعنی جورج بوش حمله تندی را علیه ایران ایراد کرده و خواستار افزایش فشارهای بین‌المللی بر ایران به دلیل خودداری تهران از توقف برنامه هسته‌ایش شده است.
نیکلا سارکوزی در گفت‌وگو با روزنامه الحیات گفت:" ایران در عدم پیروی از وظایف و الزامات بین‌المللی‌اش پافشاری می‌کند. ما خواهان تداوم افزایش فشار بین‌المللی در داخل شورای امنیت سازمان ملل و اتحادیه اروپا علیه ایران هستیم تا این کشور همه الزامات بین‌المللی‌اش را انجام دهد. ایران باید فعالیت‌های حساس هسته‌ایش را متوقف کرده و ضمانت‌های تکمیلی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواستار آن است را به اجرا درآورد."
سارکوزی در پاسخ به اینکه آیا به عقیده وی جورج بوش، رئیس جمهوری آمریکا قبل از پایان ریاست جمهوریش ممکن است دست به یک اقدام نظامی علیه ایران بزند نیز گفت:" هدف ما به دست آوردن راه حلی است که از طریق مذاکرات در چارچوب یک نظام چند جانبه به دست آمده باشد."
رئیس جمهور فرانسه تاکید کرد دو قطعنامه تحریم شورای امنیت سازمان ملل که علیه ایران اعمال شده، تحت ماده ۴۱ منشور سازمان ملل به تصویب رسیده که استفاده از زور را منتفی می‌داند.
این در حالی است که بوش اکنون در خاورمیانه است و روز دوشنبه به عربستان سفر می‌کند تا شاید بتواند حمایت همسایگان ایران را برای افزایش فشار علیه تهران جلب کند.
در عین حال رئیس جمهوری آمریکا به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس که نگران وقوع درگیری در همسایگی خود هستند اطمینان داده است که اتخاذ اقدام نظامی علیه ایران را آخرین راه حل می‌داند.
وی گفت:" ایران معاهده ان.پی.تی و اساسنامه آژانس را بهترین پارادایم مشترک در موضوع فعالیت‌ها و همکاری‌های هسته‌ای می‌داند."
● بدبینی به سفر سارکوزی
در این میان به نظر می‌رسد، کارشناسان و تحلیل‌گران با یک بدبینی خاصی به سفر سارکوزی به خاورمیانه می‌نگرند.
" عبدالخالق عبدالله " تحلیلگر سیاسی و استاد دانشگاه علوم سیاسی دانشگاه امارات که سارکوزی را شخصیتی جنجال آفرین برای خاورمیانه می داند در این باره می‌گوید:" حتی سفر تازه سارکوزی به خاورمیانه نیز با جنجال آغاز شده است. وی قصد دارد با این سفر نهایت سوء استفاده را از تحولات منطقه‌ به نفع خود بکند."
یکی از مسئولان سعودی که نخواست نامش فاش شود نیز در معرفی سارکوزی می گوید:" اگر من یک فرانسوی بودم از سخنرانی ماه نوامبر سارکوزی در کنگره آمریکا احساس شرم و خفت می کردم. آن سخنرانی نشان می دهد سارکوزی تنها در پی آن است که رضایت آمریکا را بدست آورد. غافل از این که این امر موجب نگرانی کشورهای خاورمیانه است."
وی در ادامه افزود:" رئیس جمهور فرانسه در این سخنرانی آنچنان شیفتگی خود به آمریکا را ابراز داشت که نمایندگان کنگره بارها و بارها با تشویق و دست زدن سخنان او را قطع کردند."
" محمد المسفر" استاد علوم سیاسی دانشگاه قطر نیز در ارزیابی سفر سارکوزی به منطقه می گوید:" ورود سارکوزی به الیزه زیانی بزرگ برای اعراب بوده است. شدت این زیان را که همچنان ادامه دارد در موضع گیری‌های سارکوزی در برابر اعراب به ویژه در قضیه فلسطین به وضوح می توانیم ببینیم."

نویسنده : علی موسوی خلخالی

منبع : دیپلماسی ایرانی