پیش به سوی عصر جدید

● مروری بر تازه ترین آلبوم باب دیلن
اگر آلبوم "عشق و دزدی" (Love and Theft) همانطور که از نام آن بر می‌آید درباره عشق و دزدی بود و آلبوم "توقف ذهن" (Time Out of Mind) اثری در باب مرگ و دزدی، آلبوم جدید دیلان با نام "عصر جدید" (Modern Times) اثری است با مضمون عشق و مرگ.
این آلبوم پر است از نطقها و خطابه‌های عاشقانه و تصاویر مکاشفه‌ای. آلبومی‌است دوست داشتنی ، ترسناک، و کمی طنزآمیز.
ترانه آغازین آلبوم " تندر در کوهستان" (Thunder on the Mountain) هر سه موضوع فوق را در خود جای داده‌است. وی در این ترانه می‌گوید:"من نشسته‌ام و هنر عشق را فرا می‌گیرم"،سپس ادامه می‌دهد: "من فکر می کنم این کار مثل یک دستکش تمام وجود مرا در بر میگیرد"، سپس با پوزخندی ادامه می‌دهد "من یک تکه گوشت برداشتم او هم یک تکه شیرینی، او در برابر من فرشته نیست، اما من هم نیستم".
ترانه با ریتمی برگرفته از Johnny B. Goode (اثر Chuck Berry) در عشق ستاره مشهور R&B آلیشیاکیز (Alicia Keys) ، خوانده می‌شود. سفرنامه‌ای از دید موجودی خداگونه، البته خدایی با یک جعبه ابزار قدیمی. " چکشها روی میز"، " چنگالها رو طاقچه".
سپس مجدداً در ترانه آرام " روح بر روی آب" (Spirit on the Water) می‌درخشد :" صورتت عشق را التماس می‌کند"، اما گناهان قبلی او راهش را سد کرده‌اند : "من می‌خواهم با تو در بهشت باشم/ اما این ناعادلانه است/ من به هیچ وجه نمی‌توانم به بهشت بروم/ من کسی را در پشت سر کشته ام".
او هنوز مطمئن و مصمم در "وقتی همه چیز تمام می‌شود" (When the Deal Goes Down) به پیش می‌رود. " ما زندگی می‌کنیم و می‌میریم/چرایش را نمی‌دانیم/ اما من می بایست در آخر قصه کنار تو باشم".
طبقه کارگر و مشکلات و دردهای آنها از میانه آلبوم موضوع اصلی ترانه های دیلان شده و رفته رفته جای مضامین عشاقانه را می‌گیرد. وی در ترانه "غم آوای مرد کارگر ۲" (Workingman’s Blues#۲) یادآور می شود" قدرت خرید طبقه پرولتاریا کاهش یافته است".
با اینکه این آلبوم دیلان را اثری با مضمون عشق و مرگ تعریف کردیم اما "دزدی" همچنان مثل همیشه با زیرکی در متن ترانه ها پنهان شده است. اگرچه انواع ریتمها و سبکهای بلوز در این کار شنیده می‌شود اما هیچکدام به شلوغی و پر سر و صدایی نسخه جدید Rollin’ and Tumblin’نیست. به جز برداشتی که از اثر Chuck Burry انجام شده بود، دیلان در قطعه Levee’s Gonna Break اشاره زیرکانه‌ای دارد به Memphis Minnie و در Nettie Moore نیز به ضرب و ریتمهای مشهور Johnny Maddox نزدیک می‌شود.
ترانه های دیگر این آلبوم بیشتر شاعرانه است تا اثری بلوز. بهترین صدای دیلان در این آلبوم در قطعه محزون و جاز مانند Beyond the Horizon به گوش می‌رسد. محکمترین کلمات این آلبوم نیز در قطعه پایانی "حرفی نمی زنم" (Ain’t Talkin’) سروده شده است، ترانه‌ای حماسی در "باغ مرموز". دیلان این قطعه را با ضربات آرام پیانو مشابه ترانه "آواز مرد لاغر" ( Ballad of a Thin Man) آغاز می‌کند. اما ترانه در قالبی رویاگونه و رمزآلود به پیش می رود، مضامینی کاملاً متفاوت با هذیانهای مرد لاغر.
"حرفی نمی زنم" تمام مفاهیم اصلی این آلبوم را بازگویی می‌کند: عشق و مرگ (پرسشهایی از اعتقادات با چاشنی طنز). "من سعی می کنم به همسایه ام عشق بورزم و برای دیگران کار نیک انجام دهم"، "اما، اوه مادر، کارها خوب پیش نمی رود".
" عصر جدید" یک ساعت به طول می انجامد ، اما فریادهای دیلان تا سالها می تواند با اشتیاق مورد موشکافی قرار گیرد. آیا عنوان آلبوم برگرفته از شاهکار چارلی چاپلین در عصر فیلمهای صامت است در باب مارش کوبنده دوران جدید؟ ردی از نگرانی و اضطراب نسبت به بی‌رحمی زمانه در تمام این ۱۰ ترانه به چشم می‌خورد. از نظر موسیقی نیز دیلان و تیم ثابتش مثل همیشه از صدای سازهای زنده و بدون سرهم بندی (میکس کامپیوتری) در این آلبوم استفاده کردند، از این رو شاید عنوان این آلبوم نیش و کنایه‌ای باشد اعتراض‌گونه به کسب و کار و بازار ساخت موسیقی دیجیتالی در قرن ۲۱. اما عصر جدید به خاطر ارزشهای فراوانش مورد تمجید قرار گرفته است. پس از درخشش در دهه ۹۰ میلادی دیلان تعداد زیادی از موسیقیهای فولک قدیمی را بازسازی کرد، کار دشواری که با موفقیت به پایان برد و روح تازه ای به آن آثار داد.
"حرفی نمیزنم/فقط گام می زنم/ از میان جهانی نا روشن/دنیایی رازآمیز/ قالبی که می سوزد/ قلبی که طلب دارد/. گام می زنم و گذر می‌کنم از میان شهرهای طاعون زده"

برگرفته از :
David Dansby ,“Progress suits Bob Dylan in Modern Times”, Houston Chronicle
http://www.chron.com/disp/story.mpl/ent/music/cdreviews/۴۱۴۹۹۳۲.html
ترجمه و تدوین : علی خامنه

منبع : دو هفته نامه فریاد