خاطرات دو سفیر

كتاب «خاطرات دو سفیر» به قلم ویلیام سولیوان و سرآنتونی پارسونز، سفرای آمریكا و انگلیس در تهران در زمان آغاز انقلاب اسلامی ،قبلاً تحت عناوین اصلی آنها «مأموریت در ایران» به قلم سولیوان و «غرور و سقوط» به قلم آنتونی پارسونز، توسط محمود طلوعی ترجمه شده بود .مترجم تصمیم به انتشار این دو كتاب در یك مجموعه به همراه بخش هایی از خاطرات «جیمی كارتر»، «سایروس ونس» و «زبیگنیو برژینسكی»، رئیس جمهور، وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری می گیرد . حاصل آن در قالب كتاب حاضر به بازار كتاب عرضه شده است. چاپ سوم این كتاب در سال ۱۳۷۵ توسط نشر علم انتشار یافته است. دفترمطالعات و تدوین تاریخ ایران،گزیده گویایی ازاین كتاب را منتشر كرده است. بخشی از این گزیده را می خوانید:
كارتر در آغاز صحبت خود بر اهمیت استراتژیك ایران برای ایالات متحده آمریكا و متحدین دیگر غربی ما تأكید كرد. او سپس از شاه ایران به عنوان یك دوست نزدیك و یك متحد قابل اعتماد برای آمریكا یاد كرد و به گرمی از وی پشتیبانی نمود. كارتر همچنین اهمیت ایران را به عنوان یك عامل ثبات برای امنیت منطقه حساس خلیج فارس مورد تأكید مجدد قرار داد و در خاتمه موضوع قیمت نفت و سایر مسائل مورد علاقه بین ایران و آمریكا را متذكر شد... من سه مسئله عمده را كه در نظر داشتم عنوان كردم:
سئوال اول من درباره میزان فروش وسائل نظامی به ایران بود... جواب رئیس جمهوری خیلی سریع و صریح بود. او گفت كه می خواهد در معامله با ایرانی ها كاملاً گشاده دست باشد و در لیست سفارشات ایران هم مورد خاصی كه منعی برای فروش آن وجود داشته باشد ندیده است... آخرین سئوال من حساس تر از سئوالات پیشین بود. من متذكر شدم كه بین سازمان اطلاعات مركزی آمریكا (سیا) و سازمان امنیت ایران (ساواك) از بدو تأسیس سازمان اخیر، همكاری نزدیكی وجود داشته، ولی ساواك به تدریج از صورت یك سازمان اطلاعاتی ساده خارج شده و ضمن انجام وظایف اطلاعاتی خود عملاً نقش یك پلیس سیاسی را بازی می كند... وی [رئیس جمهور] تأكید كرد كه همكاریهای اطلاعاتی ما با ایران، به خصوص با امكاناتی كه برای نصب دستگاههای خبرگیری از شوروی در اختیار آمریكا قرار داده شده بسیار مهم و با ارزش است. رئیس جمهوری افزود كه البته در زمینه حقوق بشر مسائلی وجود دارد و از من خواست كه ضمن ملاقاتهای خود با شاه ایران سعی كنم وی را قانع نمایم كه سیاست كلی حكومت خود را در این زمینه تعدیل كند.(صص۹-۲۷)
... با وجود همكاری دانشگاه های آمریكائی با دانشگاه های ایران و حضور اساتید آمریكائی در این دانشگاه ها تظاهرات در دانشگاه های ایران به طور روزافزونی رنگ ضد آمریكائی به خود می گرفت و این تغییر جهت با تظاهراتی كه از طرف دانشجویان ایرانی در آمریكا صورت می گرفت تطبیق می كرد. اتهام اصلی به آمریكا در این تظاهرات این بود كه آمریكا حامی و پشتیبان اصلی شاه است و یا به عبارتی كه در تظاهرات دانشجویی عنوان می شد شاه نوكر و دست نشانده آمریكاست.(ص۱۱۰)

منبع : روزنامه همشهری