اثرات کلینوپتیلولیت طبیعی و بی کربنات سدیم روی متابولیت های خون شیر و ترکیبات شیر گاوهای هلشتاین

برای تعیین اثر استفاده از کلینوپتیلولیت طبیعی و بی کربنات سدیم در خوراک گاوهای شیرده، از ۱۶ رأس گاو هلشتاین شیرده در قالب طرح چرخشی متوازن با چهار جیره غذایی و چهار دوره (۲۱ روز )استفاده گردید. جیره آزمایشی شاهد (۱)شامل ۱/۱۷% یونجه ، ۲/۱۶% ذرت سیلو شده (براساس ۱۰۰ درصد ماده خشک ) و ۷/۶۶% مواد متراکم بود . جیره آزمایشی دو ، سه ، چهار ،به ترتیب شامل جیره شاهد به اضافه ۱% بی کربنات سدیم ، ۳% کلینوپتیلولیت و باضافه ۵/۰ % بی کربنات سدیم ، و ۶% کلینوپتیلولیت بودند. در طول دوره آزمایش ، متابولیتهای خون، خوراک مصرفی، شیر تولیدی و ترکیبات آن و همچنین pH مایع شکمبه و مدفوع در هر دوره تعیین گردید .نتایج آزمایش نشان داد:میانگین کلسترول پلاسمای خون گاوهای تغذیه شده با جیره های یک ،دو ،سه ، چهار به ترتیب ۵/۲۰۸، ۱۹۷، ۲۵۱، ۵/۲۱۴، میلی گرم در دسی لیتر بود .
میانگین غلظت تری گلیسیرید پلاسمای خون گاوهائی که با جیره یک تغذیه شده بودند نسبت به جیره های دیگر پائین تر بود . میانگین غلظت گلوکز در جیره غذایی آنها افزایش یافت . مصرف کلینوپتیلولیت ، بی کربنات سدیم و کلینوپتیلولیت باضافه بی کربنات سدیم اثر معنی داری روی جریان خون (Mg،Cl،Na،K،Ca،p ) نداشت . مقدار شیر خام تولیدی گاوهای تغذیه شده با جیره یک ، دو، سه، و چهار به ترتیب برابر۵۳/۲۳، ۲/۲۴، ۲۴/۲۵، ۴۵/۲۵، کیلوگرم در روز و درصد چربی به ترتیب برابر ۱۸/۳، ۳۹/۳، ۳/۳ و ۴۴/۳ بود . میانگین خوراک مصرفی برای هر کیلوگرم شیر تولیدی برای جیره های یک الی چهار به ترتیب برابر ۸۲/۰. ۸۷/۰، ۹/۰ و ۸۸/۰ بود که پس از اصلاح برای کلینوپتیلولیت و بی کربنات سدیم به ترتیب برابر ۸۲/۰، ۸۷/۰، ۸۶/۰ و ۸۲/۰ شد. درصد پروتئین شیر گاوها بترتیب برابر ۲۵/۳، ۲۹/۳، ۳۱/۳ و ۳۱/۳ برای گاوهای تغذیه شده با جیره های یک ،دو، سه و چهار بود. pH شکمبه ۱۶/۶، ۵/۶ ،۴/۶ و۵۳/۶ (۰۵/۰>p)، مدفوع ۴۱/۶، ۳۸/۶، ۳۵/۶ و ۵۴/۶ (۰۵/۰> p ) و ادرار ۷۶/۷، ۱۴/۸، ۰۳/۸ و ۹۲/۷ ( ۰۵/۰> p ) به ترتیب متعلق به گاوهای تغذیه شده با جیره یک الی چهار بود. هزینه تولیدی خوراک( بر پایه سال ۱۳۷۹) برای هر لیتر شیر ۴% چربی برای جیره یک برابر ۵۴۶، جیره دو برابر ۵۵۸، جیره سه برابر ۵۵۳، و برای جیره چهار برابر ۵۲۵ ریال بود(۰۵/۰> p ) . به طور کلی با توجه به نتایج آزمایش مصرف کلینوپتیلولیت در جیره غذایی گاوهای شیرده توصیه می شود.

منبع : فصلنامه پژوهش و سازندگی