آیا به اندازه کافی می خوابید؟

عموما جوانان به یك ساعت خواب در قبال دو ساعت بی خوابی احتیاج دارند و این بدین معنا است كه آنها به ۸ ساعت خواب در شب احتیاج دارند. البته این میزان برای برخی افراد كمتر و برای عده دیگر بیشتر است. كودكان و نوجوانان نیز به ۱۰ساعت خواب احتیاج دارند.
مغز بی خوابی های ایجاد شده را دقیقا حساب می كند. از آنجایی كه ذخیره خواب های از دست رفته همانند بدهی مالی می باشند، یعنی به همان شكل باید بازگردانده شود، لذا آن را «بدهی خواب» نام نهاده اند. اگر شما یك ساعت كمتر از زمانی كه باید بخوابید استراحت كنید یك ساعت مقروض خواهید بود و تمایل شما برای خوابیدن در روز بعد یك ساعت بیشتر می شود. اگر ۶ روز در هفته كار می كنید و شبها به جای ۸ ساعت ۶ ساعت می خوابید در آخر هفته با قرضی معادل ۱۲ ساعت روزساعت مواجه خواهید بود چرا كه بدهی خواب به شكل روزانه افزایش می یابد و در روز ششم مغز شما آنچنان خواستار خواب می شود كه گویی یك شب كامل نخوابیده اید. از این رو خوابیدن تا ظهر جمعه برای جبران ساعاتی خوابی كه ازدست داده اید كافی نمی باشد. چنانچه تا ساعت ۵ بعدازظهر بخوابید به حد تعادل خواهید رسید. اما اغلب مردم نمی توانند برای یك مدت طولانی بخوابند چرا كه ساعت بیولوژیكی بدن، آنها را از خواب بیدار می كند.
بیداری كامل و بدون استراحت
اغلب مردم دو نقطه اوج هوشیاری در روز دارند كه یكی در ساعت ۹ صبح و دیگری ۹ شب می باشد. هوشیاری در ساعت ۳ بعدازظهر به پایین ترین حد خود می رسد و بعد از آن دوباره افزایش می یابد. به همین دلیل افرادی كه تمام روز را به شدت كار می كنند اغلب به جای آنكه بدهی خوابشان در این ساعت از روز بیشتر خود را نشان دهد، هوشیارتر از قبل می شوند. متخصصان معتقدند كه این هوشیاری ساعت بدن غالبا ما را گول زده و به همین دلیل حس می كنیم كه به اندازه كافی خوابیده ایم.
گاهی اوقات مردم می پرسند آیا می توان گفت كه حساب دقیق بدهی خواب بدین معناست كه آنها به خاطر بی خوابی های سالها پیش نیز همچنان مقروض اند؟ حقیقت این است كه ما نمی دانیم چه اتفاقی برای بدهی خواب در طولانی مدت می افتد چرا كه تنها دو هفته می توان اشخاص را تحت آزمایش قرار داد. شاید پس از ابتلا به یك بیماری كه به خاطر آن بطور مداوم ۱۸ ساعت در روز می خوابیم تمام بدهی هایمان جبران شود و یا مغز بدهی خوابمان را كه از سالها پیش ایجاد شده بود گم كند.
تحقیقات نشان می دهد اگر فردی كمتر از ۷ ساعت در شب بخوابد احتمال این كه درعرض ۶ سال بمیرد بسیار بیشتراست تا اینكه همان فرد بطور میانگین ۷ ساعت بخوابد.
امروزه با اینكه سالها از این تحقیق می گذرد ولی نتایج اصلی آن هنوز پا برجاست بدین معنا كه اگر چه نیازها متفاوت شده اند با این حال افرادی كه ۸ ساعت بطور میانگین در شب می خوابند عمر طولانی تری دارند. موضوع جالب دیگری كه از این بررسی به دست آمد این حقیقت بود كه گروهی از جوانان تحت آزمایش ابراز كرده اند كه ۱۰ساعت در شب می خوابند و محققین متوجه شدند كه آنها نیز عمر كوتاهتری دارند.
گمان ما بر این است كه اشخاصی كه بیش از حد معمول می خوابند بیشتر در معرض مرگ و میر هستند، زیرا دارای اختلالهای ناشناخته ای مثل ایست موقتی تنفس در هنگام خواب می شوند. در این هنگام تنفس به مدت ۱۰ ثانیه قطع می شود و شاید این موضوع صدها بار در شب اتفاق بیفتد. چنین امری موجب می شود كه خواب به طور مداوم برای مدت كوتاهی قطع شود. لازم به ذكر است كه این بیداری ها اغلب فراموش می شوند و به احتمال زیاد تهدیدی برای سلامت انسان می باشند.
تأثیرات سریع بی خوابی بر سلامت و آسایش افراد توسط تحقیقاتی به ثبت رسیده است و پژوهشها نشان می دهند كه مهارت های شناختی و عملكردهای جسم در اثر بی خوابی آسیب می بیند. با وجود بدهی خواب خوی و رفتار نیز تحت تأثیر قرار می گیرد طبق نتایج بدست آمده از تحقیقات افرادی كه كمتر از حد معمول در شب می خوابند كمتر احساس خوشحالی می كنند، بیشتر تحت فشار هستند، از نظر جسمی شكننده تر و از لحاظ فكری بسیار خسته هستند. پایین آوردن بدهی خواب موجب می شود كه احساس بهتری داشته، خوشحال تر بوده، سرزنده و پایدارتر زندگی كنیم.
با خواب كافی به سوی یك زندگی مناسب برویم
لازم به گفتن است كه هیچیك از ما نمی توانیم بدهی خواب شب را با خوابیدن در روز جبران كنیم مگر این كه تا جایی كه می توانیم بخوابیم و از ایجاد یك بدهی بزرگ دیگر پرهیز كنیم. توجه به نكات زیر خالی از لطف نیست.
در آغاز میزان میانگین خوابی را كه در طول ۲۴ ساعت به آن نیاز دارید تا سطح هوشیاریتان پایدار بماند، اندازه گیری كنید. با تعداد ساعاتی كه فكر می كنید به آن احتیاج دارید مثلا ۸ ساعت شروع كنید. دقت كنید كه اگر شب هنگام به همان میزانی كه در نظر گرفته اید بخوابید رفتار شما در روز مخصوصا در طول ساعات بیكاری در محل كار بعد از ناهار یا زمان رانندگی چگونه خواهد بود. چنانچه در آن روز خواب آلوده تر از قبل بودید بنابراین بدانید كه شما به میزان خواب بیشتری نیاز دارید پس ۱۵ الی ۳۰ دقیقه به ساعت خواب خود را افزایش دهید اما اگر حول و حوش زمان و خوابیدن فقط احساس خستگی می كنید، احتمالا به زمان دلخواهتان رسیده اید.
در نظرداشته باشید كه باید حساب ساعت بیولوژیكی بدنتان را نیز در نظر بگیرید اگر فردی سحرخیز هستید شدیدترین زمان هوشیاری ساعت بدن دراین ساعات است. این افراد اغلب ترجیح می دهند كه شب زود بخوابند تا بتوانند صبح زود از رختخواب خارج شوند. افرادی كه اغلب شبها تا دیر وقت بیدار می مانند اگر زود هم به رختخواب بروند نمی توانند بخوابند و ترجیح می دهند كه صبح را در رختخواب باشند.
در آخر اگر فكر می كنید كه دچار آشفتگی خواب شده اید، حتما به یك متخصص مراجعه كنید

منبع : بنياد انديشه اسلامي