طرح جامع حمل و نقل کاراتر از طرح تردد زوج و فرد

همزمان با اعلام خبر تهیه یك طرح از مجموعه طرح‌های جامع حمل و نقل و ترافیك تهران از سوی مدیرعامل شركت مطالعات جامع و حمل و نقل و ترافیك، مشاور شهردار تهران در امور حمل و نقل و ترافیك از عدم كارایی لازم طرح تردد زوج و فرد سخن گفت و متعاقب آن اعلام كرد این طرح تنها در ۶ یا ۷ ماه ابتدایی سال سبك شدن وضعیت ترافیك را به همراه داشته است اما در حال حاضر ترافیك تهران اشباع شده و طرح یاد شده با توجه به مشكلات اجرایی آن تاثیر مناسبی در كاهش ترافیك پایتخت ندارد چرا كه كنترل شماره خودروها بسیار دشوار است و گاهی وقت‌ها خود باعث ایجاد ترافیك و مشكلات دیگر می‌شود.
برخلاف اظهارات سردار رویانیان، معاون راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، طرح تردد زوج و فرد نظم و انضباط ترافیكی تهران را افزایش نداد و در زمینه مصرف سوخت نیز تنها ۱۴۶ هزار لیتر بنزین از میزان مصرف پایتخت‌نشینان كاهش یافت.
با تمام پیامدهای منفی و مثبتی كه این طرح داشته است، كارشناسان حوزه شهری معتقدند كه این طرح چاره معضل ترافیك تهران نیست و باید برنامه‌ای بلندمدت ریخته شود تا مشكل ترافیك تهران به‌طور اساسی رفع شود.
محمد رئوفی، دبیر سابق شورای عالی ترافیك تهران كه جای مطالعات جامع را در تصمیمات مدیران شهری برای حمل و نقل شهری و ترافیك تهران خالی می‌داند، می‌گوید: قبل از تصمیم‌گیری در حوزه‌های حساسی مثل ترافیك باید مطالعات جامعی در دست باشد تا براساس آن برنامه‌ریزی شود در غیر این‌صورت هر طرحی تنها برای مدت كوتاهی كارایی خواهد داشت كه البته با تهیه طرح جامع حمل و نقل و ترافیك و اجرای آن ابزاری در اختیار مدیران قرار می‌گیرد كه بین شهرسازی و ترافیك همانگی‌های لازم را به‌عمل آورند و برای ۲۰ سال آینده شهر برنامه‌ریزی كنند. هرچند در حال حاضر نمی‌توانیم در خصوص تاثیرات منفی و مثبت این مطالعات جامع پیشداوری كنیم ولی آنچه محرز است این است كه برنامه‌ریزی براساس اطلاعات و مدل‌های ریاضی به مراتب موثرتر از زمانی خواهد بود كه داده‌های آماری در دست نیست. البته تاخیر در تهیه آن نیز تا حدودی ترافیك را دامن زده است چرا كه طرح جامع مطالعات حمل و نقل و ترافیك در كل برای شهرهای بالای ۵۰۰ هزار نفر لازم است و این اتفاق باید زودتر از اینها در تهران می‌افتاد. هرچند پایگاه اطلاعاتی از حمل و نقل و ترافیك شهرهای شیراز و مشهد تثبیت شده و مجموعه مطالعاتی در این زمینه صورت گرفته است اما انتظار می‌رفت با توجه به وضعیت ترافیك تهران مسوولان جدیت بیشتری نسبت به این مساله داشته باشند. با این حال همانطور كه دكتر اقدمی‌زاده، مدیرعامل شركت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیك اعلام كرده است یك طرح از مجموعه طرح‌های جامع حمل و نقل و ترافیك شهر تهران آماده و به معاونت حمل و نقل شهرداری ارائه می‌شود كه این طرح مربوط به كلیات طرح جامع حمل و نقل است كه با توجه به طرح جامع شهر تهران تهیه شده و در آن چشم‌انداز حمل و نقل در تهران تا سال ۱۴۰۰ پیشنهاد شده است. دومین طرح نیز مربوط به طرح جامع اتوبوسرانی و مینی‌بوسرانی است و پس از اعلام آن به شركت واحد اتوبوسرانی، طرح جامع تاكسیرانی و ون در شهریورماه آماده و ارائه می‌شود. براساس پیش‌بینی‌های این مقام مسوول، در حال حاضر روزانه ۱۵ میلیون سفر در شهر تهران صورت می‌گیرد و در سطح تهران ۱۸/۵ جابه‌جایی در روز هست كه در سال ۱۴۰۰ روزانه شاهد ۱۸/۵ میلیون سفر و ۲۵ میلیون جابه‌جایی خواهیم بود كه با برنامه‌ریزی مدون در راستای توسعه حمل و نقل عمومی، سهم حمل و نقل عمومی در مجموع سفرهای شهری به ۷۵ درصد خواهد رسید و این در حالی است كه طرح جامع حمل و نقل و ترافیك نوع وسیله و چگونگی مسافرت را مشخص می‌كند. ضمن اینكه این طرح كاربری عظیمی روی ترافیك شهر دارد و در مجموع آینده شهر را پیش‌بینی می‌كند برخلاف طرح‌هایی مثل طرح تردد زوج و فرد كه تنها در برهه خاصی از زمان آن هم به مدت زمان كوتاهی گره‌گشای معضل ترافیك شدند و كارآیی پایین اینگونه طرح‌ها نشان داد كه برای حل اساسی ترافیك پایگاه اطلاعاتی گسترده‌ای باید در اختیار مسوولان قرار گیرد كه البته این مطالعات از ۱۴ـ۱۳ سال پیش صورت گرفت ولی به علت تغییر مدیریت‌ها جایگاه خود را در تصمیم‌گیری‌های كلانشهری به دست نیاورد.

منبع : روزنامه تهران امروز