دوشنبه, ۷ خرداد, ۱۴۰۳ / 27 May, 2024
مجله ویستا
نمازهایم بی حضور قلب است
من موقع نماز خواندن دچار اضطراب میشوم و آرامش ندارم و این باعث از دست دادن تمركز و حضور قلبم میشود؛ دوست دارم كه حضور قلب بیشتری داشته باشم و نمیدانم كه آیا نمازهای بدون حضور قلب، صحیح است یا خیر و علاوه بر این، چه كار باید بكنم كه حضور و عظمت خداوند را بیشتر احساس كنم؟
نخست باید دانست كه اصطلاح «قبولی اعمال»، با «صحت اعمال»، تفاوت دارد. صحت اعمال، بیشتر مربوط به ظاهر اعمال و جهت ظاهری و فیزیكی احكام شرعی است؛ به طور مثال، نماز باوضو باشد و لباس و بدن نمازگزار پاك باشد؛ اما قبولی اعمال، بیشتر مربوط به باطن اعمال و مراتب و درجات قبولی اعمال است و بستگی به اخلاص و حضور قلب دارد. تشخیص این امر، برای دیگران مشكل است و بیشتر اختصاص به خداوند دارد.
بنابراین، همین مقدار كه شرایط ظاهری نماز رعایت شود، نماز صحیح است و تكلیف را از او ساقط میكند و حداقل فرد نمازگزار را از جهنم نجات میدهد.
حضور قلب، از عوامل كمال نماز است و در این مورد، نباید آن چنان بر خود سخت بگیرید كه دچار اضطراب و خدای ناكرده بیماری شوید. بنابراین، به هر مقدار كه حضور قلب بیشتری داشته باشید و اخلاص ما فزونتر باشد، درجات بهشتی شما بالاتر خواهد بود.
اگر در نمازهایی حضور قلب نداشتهاید، ولی اصل نماز - اجزا و اذكار - را به صورت صحیح به جا آورده باشید، نمازتان صحیح است؛ اما آن نماز، از ثواب كمتری برخوردار است و اعاده یا قضا ندارد. سعی كنید نمازهای دیگر (مستحب) را با حضور قلب بخوانید.
تكرار نمازهایی كه بیحضور قلب خوانده شده، ممكن است همراه با حضور قلب نباشد و باعث تشویش و نگرانی بیشتر انسان گردد و شاید این خود دامی از دامهای شیطان باشد كه به این وسیله بخواهد فرد مؤمن را گرفتار وسواس كند و او را به این دام سخت و دشوار گرفتار سازد. بهتر این است كه سعی و كوشش كنیم تا نمازهای حال و آینده خود را با حضور قلب بخوانیم و در واقع، این نقصان و كوتاهی را با دقت در نمازهای آینده و انجام آنها با حضور قلب، جبران نماییم. به دست آوردن حضور قلب در نماز، امری تدریجی است و هرگز نباید انتظار داشت كه بعد از عمری نماز خواندن بیحضور قلب، در مدتی كوتاه بتوانیم نمازهایمان را با حضور قلب كامل بخوانیم؛ بلكه باید از مقدار كمی شروع كنیم و به تدریج، میزان حضور را بعد از تثبیت حضور قلب در قسمتهای قبلی نماز، افزایش دهیم؛ مثلاً میتوان در ابتدا حضور قلب در نماز را از سجدهها شروع كرد و سعی كنیم كه اگر در بخشهای دیگر نماز حضور قلب نداریم یا حضورقلبمان كم است، حداقل در سجدهها حضور قلبمان را حفظ كنیم و بعد از تسلط بر حضور قلب در این مرحله، به بخشهای دیگر نماز، مثل ركوع و قرائت بپردازیم و حضور قلب در این قسمتها را با تمرین و تكرار و مواظبت، به دست آوریم. نمازهایی را كه بدون حضور قلب خواندهاید، اگر به صورت درست و طبق دستورات شرعی خواندهاید، در برابر آن وظیفهای ندارید و اعاده یا قضا ندارند و تكلیف خود را نسبت به آنها انجام دادهاید.
برای حضور قلب در نماز، باید از راههای زیر استفاده كنید:
۱) دقت در انجام مقدمات نماز، مانند وضوی با معنویت و انجام مستحباتی چون اذان، اقامه و... .
شخصی از پیامبر صلیاللهعلیهوآله درخواست كرد كه راهی به او بنمایاند تا حضور قلب بیشتری در نماز پیدا كند و حضرت او را به شاداب گرفتن وضو فرمان داد. بنابراین، وضوی شاداب و با آداب كامل، برای حضور قلب انسان در نماز مؤثر است.
۲) گزینش مكان مناسب برای نماز و دوری از جاهای شلوغ و پر سر و صدا و پرهیز از هر چیزی كه موجب انحراف توجه از خداوند شود.
۳) گزینش وقت مناسب و در صورت امكان، خواندن نماز در اول وقت.
۴) نماز خواندن در مسجد و باجماعت (به ویژه در جماعاتی كه بعد معنوی بیشتری دارند).
۵) خواندن نماز با طمأنینه و دقت در مفاهیم و معانی آن.
۶) نگاه به مهر، در حال قیام، نگاه به پایین پا، در ركوع و نگاه به دامن خود در هنگام تشهد.
۷) تخلیه دل از حب دنیا و امور دنیوی و آن را مالامال از عشق خدا ساختن؛ زیرا ذهن انسان همواره متوجه چیزی است كه به آن عشق میورزد؛ همانند عاشقی كه آنی از فكر معشوق خود بیرون نمیرود. این كه ما در نمازهایمان همواره به فكر مسائل دیگر هستیم، به خاطر تعلق شدید نفس به دنیا و حب آن است؛ اما آن كه عاشق حق شد، در هر حال و در هر كاری، به یاد خدا خواهد بود؛ به طوری كه گویی همیشه در نماز است.
۸) توجه به این كه مبدأ و منتهای انسان، خداوند است و آن چه در این بین است، برای امتحان آدمی و ابزاری در جهت رشد و كمال اوست.
۹) ضبط قوه خیال؛ پرنده لجام گسیخته خیال، چكاوكی است كه هر آن بر شاخساری مینشیند. ازاینرو، همیشه افكار انسان به این طرف و آن طرف متوجه است و قرار و آرام ندارد؛ اما اگر آدمی با دقت و هوشیاری در كنترل آن بكوشد، پس از چند صباحی، رام و مطیع شده، به هر سو كه اراده كند، متوجه میگردد. بنابراین، انسان باید در نماز، از اول با قاطعیت بنا را بر این بگذارد كه تمام توجه خود را به سوی پروردگار معطوف دارد و هر گاه پرنده خیال از چنگ او گریخت، بیدرنگ آن را به همان جهت برگرداند. اگر چندین مرتبه و در ایام متوالی، چنین كند، كمكم ذهنش عادت خواهد كرد.
۱۰) توجه به عظمت و هیبت پروردگار و نیاز خود.
اگر آدمی بداند با چه وجود بزرگی روبهرو است كه خود در مقابل او هیچ، بلكه عین احتیاج و نیاز است، با تمام وجود خاضع خواهد گردید.
یكی از اولیای خدا در توصیهای در این باره چنین میگوید:
در مرحله اول، مدتی قبل از شروع نماز، حداقل ۱۵ دقیقه به حسابرسی و تخلیه درون بپردازید و به صورت ارادی، عوامل پریشانی خاطر را تعدیل بخشید؛ مثلاً اگر كار ناشایستی (مثل فریاد زدن بیهوده) انجام دادهاید، از كرده خود اظهار ندامت كنید؛ منظور این است كه آن چه در باطن شما رسوب كرده و با نماز برانگیخته میشود، با اختیار خود شما، مورد ارزشیابی و حسابرسی قرار گیرد و برای موارد مشابه، تصمیم بگیرید كه رفتار خود را كنترل كنید؛ پس منظور از این مرحله، این است كه خود را برای نماز مهیا سازید.
در مرحله دوّم، همان طور كه در ابتدای سخن، ذكر شد، شرایط را فراهم كنید و در طول مدت نماز، ابتدا همان اذكار نماز را در درون حاضر كنید و بعد الفاظ را ادا كنید. امام خمینی(ره) این عمل را این گونه تشبیه میكند: نمازگزار [باید] اذكار نماز را به درون خود تلقین كند؛ مثل این كه طفلی در درون او هست و اذكار را به او عرضه میكند.
برای مطالعه بیشتر به كتابهای زیر مراجعه كنید:
۱) حضور قلب در نماز، علیاصغر عزیزی تهرانی
۲) حضور قلب در نماز، محمد بدیعی
۳) اسرار نماز، محسن قرائتی.
۴) علل و درمان حواسپرتی در نماز، علیاصغر عزیزی تهرانی.
۱) حضور قلب در نماز، علیاصغر عزیزی تهرانی
۲) حضور قلب در نماز، محمد بدیعی
۳) اسرار نماز، محسن قرائتی.
۴) علل و درمان حواسپرتی در نماز، علیاصغر عزیزی تهرانی.
منبع : نشریه الکترونیکی پرسمان
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات ایران سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سیدابراهیم رئیسی شهدای خدمت رئیسی انتخابات ریاست جمهوری 1403 سقوط بالگرد رئیسی ریاست جمهوری رهبر انقلاب
آتش سوزی پلیس بیمارستان تهران هواشناسی قتل وزارت بهداشت سلامت شهرداری تهران سازمان هواشناسی فضای مجازی بارش باران
خودرو ایران خودرو شمش طلا دولت سیزدهم قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو بورس تورم یارانه حقوق بازنشستگان بازار خودرو
تلویزیون سینما جشنواره کن سینمای ایران سریال کتاب سینمای جهان دفاع مقدس تئاتر
دانشگاه آزاد اسلامی کنکور ۱۴۰۳ دانشگاه تهران وزارت علوم
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین جنگ غزه روسیه آمریکا حماس لبنان چین حزب الله لبنان اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس تیم ملی والیبال ایران جواد نکونام لیگ برتر استقلال خوزستان والیبال بازی نساجی باشگاه پرسپولیس بارسلونا
ایلان ماسک سامسونگ اپل گوگل ناسا ماهواره موبایل واتساپ مایکروسافت
تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو کاهش وزن استرس خواب زوال عقل آلزایمر افسردگی سکته مغزی