علائم حیاتی و تشخیص آنها

فردی که برای ادامه حیات به کمک فوری احتیاج دارد، نیازمند فعالیت‌ها و اقدامات ساده و بدون استفاده از وسایل کمکی از طرف اشخاصی است که علائم حیاتی را می‌شناسند چراکه دانستن این علائم و مهارت‌های ساده، نفس تازه و جان دوباره‌ای می‌تواند به افراد حادثه‌دیده بدهد.
پس بیایید این علائم را بشناسیم، شاید که ما هم روزی در دمیدن جان دوباره به انسان‌ها سهیم باشیم.
● نبض
نبض یکی از مهم‌ترین علائم حیاتی بوده و هنگام گرفتن آن باید به مشخصات نبض یعنی تعداد، نظم و حجم آن توجه نمود.
▪ تعداد نبض:
۱) در شخص بالغ ۸۰ ـ ۶۰ ضربه در دقیقه
۲) در اطفال ۱۰۰ ـ ۸۰ ضربه در دقیقه
▪ محل نبض:
۱) مچ دست چپ
۲) گردن
۳) کشاله ران
نبض عصر تندتر از صبح و در زنان کمی تندتر از مردان می‌زند. همچنین تعداد ضربان آن با کار و فعالیت بیشتر شده و بلافاصله پس از خوردن غذا، مصرف مواد و داروهای محرک و یا به‌علت اضطراب و هیجان تندتر می‌شود.
در ورزشکاران تعداد ضربان نبض کاهش یافته و گاهی به ۵۰ ضربه در دقیقه می‌رسد. در هنگام تب، خونریزی‌های زیاد و کم‌خونی‌های شدید و نارسایی قلب گاهی تعداد ضربان آن به ۱۰۰ تا ۲۵۰ ضربه در دقیقه بالغ می‌شود.
▪ به یاد داشته باشید
ـ نبض تند و ضعیف نشانه حالت شوک است
ـ نبض تند ولی جهنده دلیل قوس و یا ازدیاد فشار خون است.
ـ غایب‌بودن نبض علامت توقف عمل قلب است.
● تنفس
مکانیسم تنفس، مکیدن هوا به کمک عضلات قفسه سینه و وارد‌کردن آن در ریه می‌باشد. در بزرگسالان تعداد تنفس بین ۱۴تا ۲۰ بار در دقیقه است اما این تعداد در کودکان و بیشتر و در افراد مسن کمتر است.در هنگام شمارش تنفس، تنگی نفس، تنفس نامنظم و خس‌خس سینه که همه از نشانه‌های تغییرات مرضی تنفس هستند را باید در نظر داشت.در موارد خونریزی‌ها، شوک، مسمومیت با گاز، افزایش درجه حرارت بدن، مسدود شدن مجاری هوایی تعداد تنفس افزایش یافته و گاهی به ۶۰ بار در دقیقه می‌رسد.در موارد سکته مغزی، شکستگی جمجمه و مصرف مواد مخدر تعداد تنفس کمتر و کاهش می‌یابد.نسبت تعداد تنفس به تعداد ضربه‌های نبض، در یک فرد سالم، یک به چهار است. اگر تعداد تنفس در دقیقه از ۱۲ بار کمتر شود،‌ در این صورت یک حالت مرضی بوده و علامت مهمی به حساب می‌آید.
● درجه حرارت بدن
درجه حرارت معمولی بدن ۳۷ درجه سانتی‌گراد است که در حال سلامت تقریبا همیشه ثابت است. درجه حرارت پایین‌تر از ۳۵ درجه سانتی‌گراد با ادامه اعمال حیاتی بدن سازگار نیست.عواملی که باعث سقوط یا کاهش درجه حرارت بدن می‌شوند عبارتند از: سوءتغذیه، سرمازدگی و شوک.سقوط درجه حرارت بدن با کاهش تعداد نبض و تعداد تنفس همراه خواهد بود. در این حالت شخص احساس خواب‌آلودگی نموده و اگر در این حالت اقدامات درمانی مناسبی صورت نگیرد، به حال اغما خواهد رفت.افزایش درجه حرارت بدن را «تب» می‌گویند. تب علل مختلفی دارد و شایع‌ترین آن بیماری‌های عفونی، التهاب بافت‌ها، گرمازدگی،‌ کم‌آبی بدن،‌ ضربه‌ها و آسیب‌های مغزی و حساسیت نسبت به بعضی داروها می‌باشد.افزایش درجه حرارت بدن معمولا با افزایش تعداد نبض و تنفس همراه است.

منبع : مطالب ارسال شده