هن، هو

	هندوانه و ماست! عزرائيل مى‌گويد: باز هم تقصير ماست؟ (عا).
		رک: اگر خواهى نمانى در زمانه	بخور ماست و قوروت و هندوانه
	هنرآموز کز هنرمندى	در گشائى و در بندى
		رک: هنر بهتر از مِلک و مال پدر
	هنر بايد از کارکرده نه لاف٭
		نظير: لاف کار اجلاف است
			٭ به خنجر جگرگاه او برشکافت	........................... (فردوسى)
	هنر برتر از گوهر آمد پديد٭ (فردوسى)
		رک: هنر بهتر از ملک و مال پدر
			٭ سخن زين درازى چه بايد کشيد	........................... (فردوسى)
	هنر بنماى اگر دارى، نه گوهر٭
		رک: آدمى را نسبت به هنر بايد، نه پدر
			٭ چو کنعان را طبيعت بى‌هنر بود	پيمبرزادگى قدرش نيفزود
			................................	گل از خار است و ابراهيم از آزر (سعدى)
	هنر بهتر از گوهر نامدار (فردوسى)
		رک: هنر بهتر از ملک و مال پدر
	هنر بهتر از ملک و مال پدر (از مجموعهٔ مختصر امثال طبع هند)
		نظير:
		هنر بهتر از گوهر نامدار (فردوسى)
		ـ هنر چشمهٔ زاينده است و دولت پاينده (سعدى)
		ـ هنر برتر از گوهر آمد پديد (فردوسى)
		ـ در هنر کوش که زر چيزى نيست (جامى)
		ـ هنر در نفس خود دولت است (سعدى)
		ـ هنر پابهٔ مرد افزون کند	سر از جيب اقبال بيرون کند
		ـ هيچ گنجى بهتر از هنر نيست (و هيچ دشمن بتر از خوى بد نيست) (از قابوس‌نامه)
		ـ هنرآموز کز هنرمندى	در گشائى و در بندى
		ـ اندر جهان چو بى‌هنرى عيب و عار نيست (سوزنى)
	هنر به چشم عداوت بزرگ‌تر عيب است٭
		رک: چشم حسد پديد کند عيب ناپديد
			٭ گل است سعدى و در چشم دشمنان خار است	........................ (سعدى)
	هنر به‌کار نيايد چو بخت بد باشد٭
		رک: يک جو بخت بهتر از صد خروار هنر است
			٭ اگر به هر سرِ مويَت دو صد هنر باشد	........................ (سعدى)
	هنربين شو که خود ديدن هنر نيست ٭
			٭ مبين در خود که خودبين را بصر نيست	........................ (نظامى)
	هنر پايهٔ مرد افزون کند
		رک: مرد به هنر نام گيرد
	هنر چشمهٔ زاينده است و دولت پاينده (سعدى)
		رک: هنر بهتر از ملک و مال پدر
	هنرمندان چون بميرند بى‌هنران جاى ايشان گيرند (سعدى)
	هنرمند به حسدِ بى‌هنران در معرض تلف افتد
		نظير: بى‌خار و حسد نيست گل فضل و هنر
		نيزرک: با هر که نشانى از هنر نيست...
	هنرمند هر جا بوَد سرفراز٭
		نظير:
		هنرمند هر جا که روَد قدر بيند و صدر نشيند (سعدى)
		ـ گل بى‌خار جهان مردم صاحبِ هنرند (سعدى)
			٭ کجا با هنر شد اسيرِ نياز	...................... (فردوسى)
	هنرمند هر جا که روَد قدر بيند و صدر نشيند (سعدى)
		رک: هنرمند هر جا بوَد سرفراز
	هنر نزد ايرانيان است و بس	ندارند شير ژيان را به کس (فردوسى)
	هنوز آخوند منبر نرفته شيون مى‌کند
		رک: پيش از آخوند گريه مى‌کند
	هنوز اول فتح است و وقت بسم‌الله!
	هنوز ترازو دارى ياد نگرفته مَچَک مى‌زند!
		رک: هنوز سوار نشده قيقاج مى‌رود
	هنوز دو قورت و نيمش باقى است!
		ريشه و اصل اين مَثَل داستان زير است:
		پس از آنکه حضرت سليمان به مشيّت و ارادهٔ خداوند بر همهٔ جهان و آدميان مسلط شد و انس و جن را به زير فرمان خود درآورد از پيشگاه خداوند استدعا کرد که اجازه فرمايد که تمام جانوران روى زمين و مرغان هوا و ماهيان دريا يک روز مهمان او باشد، يعنى تهيه خوراک کليّهٔ مخلوقات در آن روز بر عهدهٔ او محول گردد. خداوند فرمود: اى سليمان، فراهم کردن رزق و روزى جانوران عالم کار تو نيست، عبث چنين تقاضائى مکن که اين‌کار از عهدهٔ تو خارج است. حضرت سليمان عرض کرد: بارالها، تو همه‌گونه قدرت و عظمت و دولت به من عطا کرده‌اى، من چگونه نخواهم توانست يک وعده غذاى مخلوقات تو را بدهم؟ خداوند چون پافشارى و اصرار سليمان را ديد عاقبت استدعاى او را اجابت فرمود. حضرت سليمان از همان روز در مقام تهيهٔ آذوقه و تدارک طعام براى مخلوقات جهان برآمد و زمانى دراز صرف اين‌کار کرد.
		در روز موعود همين که غذا آماده شد ماهى بزرگى سر از آب دريا بيرون آورد و روزى خود را از حضرت سليمان طلب کرد. به فرمان حضرت سليمان رزق و روزى او را ـ به‌قدرى که گمان مى‌رفت براى وى کفايت مى‌کند ـ در جلوش افکندند. حيوان در يک چشم به‌هم زدن آن را در گلو فرو برد و فرياد برآورد: گرسنه‌ام! مقدارى ديگر غذا برايش ريختند. آنها را هم خورد و باز اظهار گرسنگى کرد، تا بدان حدّ که تمام غذاهائى را که حضرت سليمان براى يک روز مخلوقات دنيا فراهم کرده بود همه را بلعيد و باز خواستار غذا شد. حضرت سليمان از اشتهاى پايان‌ناپذير ماهى سخت در حيرت فرو رفت و از او پرسيد: مگر رزق و روزى تو چقدر هست که هر چه به تو مى‌دهند سير نمى‌شوى؟ ماهى گفت: سه قورت! نيم قورت آن را به من داده‌اند ولى هنوز دو قورت و نيم ديگرش باقى است.
		اين مَثَل را در دو مورد به‌کار مى‌برند. اول در مورد کسى‌که همه‌گونه محبت ديده و از نعمت يا دولتى بهرهٔ فراوان برده ولى باز هم ناخشنود است و بيش از آن طلب مى‌کند. دوم در مورد کسى که خطا کرده و به‌جاى آنکه از کردهٔ خود خجل و منفعل باشد با بى‌شرمى متوقع است که باز هم گناه او را ناديده بگيرند و به وى محبت کنند.
		نظير: دست و رويت را بشور بيا مرا هم بخور!
	هنوز زرده بالا نکشيده ديوانگى مى‌کند (يا = قُد قُد مى‌کند) (عا).
		نظير:
		اول پياله و بد مستى
		ـ اول بسم‌الله و غلط ؟
	هنوز سر از تخم درنياورده قُد قُد مى‌کند.
		تازه‌کار و پرمدعاست
	هنوز سرِ بچّه درنيامده مى‌گويد پسر است
		شتابزده قضاوت مى‌کند
	هنوز سوار نشده قيقاج مى‌رود!
		نظير:
		هنوز سوار نشده لنگ مى‌جنباند
		ـ هنوز ترازو دارى ياد نگرفته مَچَک مى‌زند
	هنوز سوار نشده لنگ مى‌جنباند!
		رک: هنوز سوار نشده قيقاج مى‌رود
	هنوز طفلى و از نيش و نوش بى‌خبرى (وحيد دستگردى)
	هنوز مسجد ساخته نشده گدا درش نشسته!
		رک: مسجد نساخته گدا درش نشسته
	هنوز نرفتى ميمن٭ تا بگوئى واى بر من! (عا).
			٭ ميمن (مخففّ 'ميمند' ): دهستانى در ۲۷ کيلومترى شمال شرقى شهر بابک واقع در شهرستان يزد
	هنوز نزائيده، جان و دلِ بابا! (عا).
		رک: نه به بار است نه به دار است، اسمش على خدايار است!
		ـ بچّه توى شکم و نامش مظفّر!
	هنوز همان آش در کاسه است (از مجموعهٔ امثال طبع هند)
		رک: همان آش است و همان کاسه
	هوادار نکورويان نينديشد ز بدگويان (سعدى)
	هوا گرم و من تشنهٔ ناصبور	بيابان و خرمانده و راه دور (اميرخسرو دهلوى)
	هواى باغ در ايّام گل خوش است
	هوو هوو است اگر همه سبو است
		تحمل هوو و رقيب هر قدر زشت و ناچيز هم باشد دشوار است
	هوو هوو را خوشگل مى‌کند، جارى جارى را کدبانو