|
بد که بخواهد بيايد از در و ديوار مىآيد
|
|
|
نظير:
|
|
|
چون بد آيد هرچه آيد بد شود
|
|
|
- وقتى بد مىآيد از در و بام مىآيد |
|
بدگمان باش در امان باش
|
|
|
نظير:
|
|
|
بد نفس مباس بدگمان باش
|
وز فتنهٔ خلق در امان باش
|
|
|
- همه کس دزد دان کالا نگهدار (ناصرخسرو)
|
|
|
- همه دوستى ورز با خلق ليک
|
به دل دشمن خويش دان خلق را (خاقانى)
|
|
بدگهر با کسى وفا نکند ٭
|
|
|
نظير: بد اصل وفا نکند (و خوش اصل خطا نکند)
|
|
|
|
٭..............................
|
اصل بد در خطا خطا نکند
|
|
بد گهر نيک چون تواند زيست٭
|
|
|
رک: از مار نزايد جز بچه مار
|
|
|
|
٭ هر کجا گوهرى بد است بدى است
|
.......................(عنصرى)
|
|
بد مکن اى دوست که کيفر بري٭
|
|
|
رک: بد مکن که بد افتى، چَهْ مَکَنّ که خود افتي
|
|
|
|
٭ حبس من اين کيفر پيشينه است
|
.......................(ملکالشعراء بهار)
|
|
بد مکن که بد اُفتى، چَهْ مَکَنَ که خود افتي
|
|
بد مکن که بد اُفتى، چَهْ مَکَنْ که خود افتي٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
چَهْ مَکَن بهر کسى، اول خودت دوم کسى
|
|
|
- چاه کن هميشه تهِ چاه است
|
|
|
- هرکه چاه از بهر ديگران کَنَد خود در چاه افتد (سَمَک عيّار)
|
|
|
- هر که بدى کرد و به بد يار شد
|
هم به بد خويش گرفتار شد (از جامعالتمثيل)
|
|
|
- بد کرده بدى کشد به پايان (ناصرخسرو)
|
|
|
- بد آيد به پيشِ بد از کارِ بد (فردوسى)
|
|
|
- هر آن کس که بد کرد کيفر بَرَد (فردوسى)
|
|
|
- کسى که بد کند از بد همى بَرَد کيفر (معزّى)
|
|
|
- مکن بدى که بدى را بدى جزاء باشد
|
|
|
- بد مکن و بد مينديش تا تو را بد نيايد پيش
|
|
|
- مکافات بد را ز يزدان بدى است (فردوسى)
|
|
|
- هم بد باشد جزاء بد کردارى
|
|
|
- خشت که به آسيا بردى خاک نصيب مىشود
|
|
|
- کسى که بد نکند روز بدنخواهد ديد
|
|
|
- اگر بد کنى چشم نيکى مدار (ابن يمين)
|
|
|
- مکن بد اگر بدنخواهى به خويش (بهمننامه)
|
|
|
- چو بد کردى مباش ايمن ز آفات
|
که واجب شد طبيعت را مکافات (نظامى)
|
|
|
- بد مکن اى دوست که کيفر برى (ملکالشعراء بهار)
|
|
|
- هر که حفرهاى بکَنَد خود در آن خواهد افتاد (از امثال سليمان
|
|
|
- آنها که بد کنند سزاوار دوزخند
|
|
|
|
٭ نظامى گويد:
|
|
|
|
مگر نشنيدى از فرّاش اين راه
|
که هر کو چَهْ کَنَد افتد در آن چاه
|
|
بد مکن و بد مينديش تا تو را بد نيايد پيش
|
|
|
رک: 'بد مکن که بد افتى، چَهْ مَکَنْ که خود افتي' و 'بدانديش را بد بوَد روزگار'
|
|
بد مىکنى و نيک طمع مىدارى؟ (از کليله و دمنه)
|
|
|
رک: اگر بد کنى چشم نيکى مدار
|
|
بد نفس مباش بد گمان باش
|
وز فتنهٔ خلق در امان باش
|
|
|
رک: بد گمان باش در امان باش
|
|
بدون استاد شدن هم مىشود مُرد هم زندگى کرد
|
|
بد و نيک بر ما همى بگذرد٭ (فردوسى)
|
|
|
نظير: بد و نيکِ جهان گذران مىگذرد
|
|
|
|
٭ ................................
|
چنين داند آن کس که دارد خرد (فردوسى)
|
|
بد و نيکِ جهانِ گذران مىگذرد ٭
|
|
|
نظير: بد و نيک بر ما همى بگذرد - نيک و بد روزگار در گذر است
|
|
|
|
٭ نه ز هجران تو غمگين نه ز وصلت شادم
|
که.............(هاتف اصفهانى)
|
|
بد و نيک مانَد ز ما يادگار ٭(هاتف اصفهانى)
|
|
|
نظير: در دنيا يک خوبى مىمانَد و يک بدي
|
|
|
|
٭ ............................
|
تو تخم بدى تا توانى مکار ( هاتف اصفهانى)
|
|
بدهکار اگر سنگ به سرت زد سنگ را بگير و از دست مده
|
|
|
رک: از خرس يک مو هم غنيمت است
|
|
بدهکار را که به حال خود گذاشتى طلبکار مىشود (يا: بدهکار را که رو بدهى طلبکار مىشود)
|
|
|
نظير:
|
|
|
به بدهکار که هيچ نگويند طلبکار مىشود
|
|
|
- به مهمان که رو بدهى صاحبخانه مىشود
|
|
|
- به آدم بىمايه که رو بدهى لايه و آستر هم مىخواهد
|
|
|
رک: گدا را که رو بدهى ادعاى قوم و خويشى مىکند
|
|
بدِ همسايه را همسايه داند٭
|
|
|
نظير: همسايه به حال همسايه آگاه است
|
|
|
|
٭ سرشت طفل بد را دايه داند
|
.................(اسعد گرگانى)
|
|
بده نيمه، بده آجر، بده گچ
|
مکن با گفتهٔ استاد خود لج! (ايرج ميرزا)
|
|
بده و منّت مَنِهْ
|
|
|
رک: ببخش و منّت مَنِهْ
|
|
بدى در جهان بدتر از آز نيست٭
|
|
|
رک: آدم طمعکار رنگش زرد است
|
|
|
|
٭ کسى را کجا بخت انبار نيست
|
......................(فردوسى)
|
|
بدين شکستگى ارزد به صد هزار درست
|
|
بدين مژدهگر جان فشانم رواست٭(فردوسى)
|
|
|
|
٭...........................
|
که ايمن مژده آسايش جان ماست (فردوسى)
|
|
بدى يک روز پيش آيد بدان را٭
|
|
|
نظير:
|
|
|
بد آيد به مردم ز کردار بد (فردوسى)
|
|
|
- بد آيد پيشِ بد از کار بد (فردوسى) |
|
|
|
٭ چه خوب است اين مَثَل مر بخردان را
|
................(اسعد گرگانى)
|