|
|
| |
نام فارسى |
|
ليدوکائين (گزلوکائين ۱%ـ ۲%) |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
LIDOCAINE HCL (Xylocaine 1% - 2%) |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
Anestacon. Baylocaine. Delcaine. Dilocaine. Nervocaine. Nulicaine. Xylocaine |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
ضدآریتمی (دستۀ IB) |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
آمید آمینواسیل |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
آستانۀ تحریک الکتریکی بطن‌ها و سیستم هیس-پورکنژ را افزایش می‌دهد که باعث تثبیت غشای سلولی قلبی و کاهش فعالیت خودبه‌خود آن می‌شود. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
تاکیکاردی بطنی، اختلال ریتم بطنی در جریان جراحی قلب، انفارکتوس میوکارد، مسمومیت دیژیتال، کانتیریزاسیون قلبی. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
بالغین: 100-50 mg تزریق وریدی بولوس به میزان 50-25 mg در دقیقه، که هر 3 تا 5 دقیقه تکرار می‌شود و نباید از 300mg در 1 ساعت تجاوز کند؛ بعد از آن انفوزیون وریدی را شروع کنید؛ انفوزیون وریدی 50-20 mcg/kg در دقیقه؛ و یا تزریق عضلانی 300-200 mg در عضلۀ دلتوئید.
پیری، کاهش عملکرد کبدی: تزریق وریدی بولوس به میزان نصف دوز بالغین.
کودکان: تزریق وریدی بولوس 1-۵/۰ mg/kg سپس انفوزیون 30mg/kg در دقیقه.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط به آميدها، بلوک قلبى شديد، اختلالات ريتم فوق بطني، سندرم آدامزـ استوکسـ سندرم ولف ـ پارکينسون ـ وايت (WPW). |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبی:
دستگاه عصبی مرکزی: سردرد، سرگیجه، حرکات غیرارادی، منگی، ترمور، خواب‌آلودگی، سرخوشی، تشنج.
چشم، گوش، حلق و بینی: وزوز گوش، تاری دید.
گوارشی: تهوع، استفراغ، بی‌اشتهائی
قلبی عروقی: کاهش فشار خون، برادیکاردی، بلوک قلبی، کولاپس قلبی عروق، ایست قلبي.
تنفسي: تنگى نفس، تضعيف تنفسي.
پوستي: راش، کهير، ادم، تورم.
ديگر موارد: واکنش تب‌دار، فلبيت در محل تزريق.
احتياطات: در حاملگى (در گروه B قرار دارد) شيردهي، بچه‌ها، بيمارى کليوي، بيمارى کبدي، CHF، تضعيف تنفسي، افزايش دماى بدخيم، مصرف موضعى چشمي، مصرف موضعى در ناحيه وسيع و دوره‌هاى طولانى بااحتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: شروع اثر: وريدى بلافاصله، عضلانى ۱۵ـ۵ دقيقه، موضعى ۵ـ۲ دقيقه. مدت اثر: وريدى ۲۰ـ۱۰ دقيقه، عضلانى ۹۰ـ۶۰ دقيقه، موضعى ۶۰ـ۳۰ دقيقه، تزريق براى بي‌حسى بيش از ۱۰۰ دقيقه. انتشار: از CNS رد مي‌شود. متابوليسم: کبدي. دفع: کليوى (نيمه عمر ۲ـ۱/۵ ساعت).
تداخلات داروئي: بتابلاکرها، کينيدين و سايميتدين باعث افزايش اثر آن مي‌شوند؛ فنوباربيتال اثر آن را کاهش مي‌دهد؛ فني‌توئين باعث افزايش تضعيف CNS مي‌شود؛ پروکائين آميد باعث تشديد عوارض قلبى و عصبى مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ ECG مداوم براى تعيين طولاني‌شدن سگمان‌هاى PR يا QRS: در صورت پيش‌آمدن اين موضوع مصرف دارو را قطع کرده يا ميزان آن را کاهش دهيد؛ مراقب افزايش ضربانات خارج بطنى باشيد که ممکن است نياز به تزريق مجدد داشته است.
ـ تعيين ميزان انفوزيون وريدى با استفاده از پمپ انفوزيون که در هر دقيقه کمتر از ۴mg دارو تزريق مي‌شود.
ـ سطح خونى (سطح درماني: ۶ـ۵/۱ mcg/ml).
- اندازه‌گيرى مداوم فشارخون براى کنترل نوسانات.
ـ نسبت I&O، الکتروليت‌ها (سديم، پتاسيم، کلر).
توصيه‌ها:
ـ تنها از فرم تزريقى فاقد ماده محافظ يا اپي‌نفرين با برچسب (براى تزريق وريدي) جهت تزريق يا انفوزيون داخل وريدى استفاده کنيد.
ـ سرعت انفوزيون بايد با جريان مشخص و حداکثر ۴mg/min باشد.
ـ با تثبيت ريتم قلبى يا بروز علائم مسموميت انفوزيون وريدى را قطع کنيد و يک داروى خوراکى براى درمان نگهدارنده شروع شود. (انفوزيون به‌ندرت بيش از ۲۴ ساعت ادامه مي‌يابد).
ـ تزريق بولوس وريدى به‌صورت رقيق‌نشده؛ ۵۰mg يا کمتر را در مدت ۱ دقيقه تزريق کنيد و يا ۱ گرم دارو را در ۵۰۰ـ۲۵۰ ميلي‌ليتر از محلول قندى ۵% رقيق کرده و دوز دارو را برحسب پاسخ بيمار تنظيم کنيد. (در مورد کودکان ۱۲۰mg دارو را به ۱۰۰ميلي‌ليتر DW5% اضافه کنيد).
ـ تزريق عضلانى در عضله دلتوئيد صورت گيرد زيرا سطح خونى بالاتر و سريع‌ترى نسبت به عضله گلوتئال مي‌دهد. براى اجتناب از تزريق وريدى آسپيره کنيد؛ محل تزريق را هر روز از نظر ارتشاح و نشت خارج عروقى بررسى کنيد.
ارزيابى باليني:
افزايش دماى بدخيم: تاکي‌پنه، تاکيکاردي، تغييرات فشارخون، افزايش دماى بدن.
تعداد ضربان قلبى و حرکات تنفسي: تعداد، ريتم، ويژگي، به‌طور مداوم.
وضعيت تنفسي: تعداد، ريتم، سمع ريه از نظر رال، مراقب تضعيف تنفسى باشيد.
اثرات برروى دستگاه عصبى مرکزي: سرگيجه، منگي، سايکوز، بي‌حسي، تشنج، در اين موارد مصرف دارو بايد قطع شود.
محل ريه‌ها: در مبتلايان به CHF رال‌هاى دوطرفه ممکن است سمع شود.
افزايش تعداد تنفس: افزايش ضربان نبض؛ در اين‌‌صورت مصرف دارو بايد قطع شود.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ استفاده از دستگاه خودکار تزريق ليدوکائين در صورتي‌که درخواست شده است.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: CPK
درمان مصرف بيش از حد دارو: تجويز اکسيژن، تنفس مصنوعي، ECG، دوپامين براى تضعيف جريان خون، ديازپام، يا تيوپنتال براى موارد تشنج. |
|
|
|
