چهارشنبه, ۲ خرداد, ۱۴۰۳ / 22 May, 2024
مجله ویستا
علیبناحمدالکاتب
و هو منتخبالدين بديع اتابک الجوينى منشى سلطان سنجر سلجوقى (۵۱۱-۵۱۲) و رئيس ديوان رسايل او، اين مرد معاصر رشيد وطواط و انورى بوده است، و هموست که در نزد سلطان سنجر از رشيد وطواط شفاعت کرد تا سلطان از سر خون درگذشت، و اين قصه معروف است (رجوع کنيد به: تاريخ جهانگشاى جوينى ج ۲، ص ۹-۱۰ و تذکرهٔ دولتشاه ص ۹۰-۹۱ و بيست مقالهٔ آقاى قزوينى ج ۲، ص ۱۵۸-۱۵۹)؛ تاريخ تولد و وفات منتخبالدين بديع هيچکدام معلوم نيست، از آنچه که محقق است يکى آن است که وى در سنهٔ ۵۱۶ به قصد آموختن صناعت دبيرى به دارالملک مرو آمده است، پس معلوم مىشود اين سنه يکى از سنوات اوايل جوانى او بوده است (صفحهٔ ۵ عبتةالکتبه)؛ ديگر از تاريخ ديباچهٔ 'عَتَبَةُالکَتَبَةَ' و جمع و ترتيب خود مجموعه معلوم مىشود که تاريخ تدوين اين مجموعه مابين سنوات ۵۲۸-۵۴۸ بوده است (رجوع شود به: صفحهٔ ۱۶۰-۱۶۱ بيست مقاله جلد ۲). |
اين نويسنده و دبير فاضل مانند غالب دبيران و منشيان نامى آن عصر شعر هم مىگفته است، عوفى در لبابالباب (جلد ۱، ص ۷۸-۸۰) وى را نام مىبرد و در عداد وزراء شاعر ذکر مىکند، و عطاملک جوينى هم در جهانگشاى خود از او نام برده، و در مرزباننامه هم ذکر او رفته است، در مرزباننامه مىنويسد: |
'و از قبيل رسائل - مجموعى از مکاتبات منتخب بديعى (کذا) که به بدايع و روايع کلمات و نکات مشحون است، لطف از متانت درآويخته و جزالت با سلاست آميخته و آن را عتبهٔ کتبه نام کرده، کُتاب محقق، آن عتبه را بسى بوسيدهاند، و به مراقى غاياتش نرسيده، و گروهى آن را خود غُنيه خوانده که مُعنى شيوهاى است از طلب غوانى افکار (کذا) دبيرانه' ص ۲-۳ مرزباننامه. |
مجموعهاى موسوم به 'عتبةالکتبه فى بيان تعليم الکتابة والانشاء' نسخهاى است خطى منحصر به فرد در کتابخانهٔ خديوى و نسخهٔ عکسى از آن نيز در وزارت فرهنگ ايران موجود مىباشد. |
شيوهٔ اين مراسلات برپايه و اساس نثر ابوالمعالى غزنوى است جز اينکه اسجاع در اين زيادتر است و اطنابهائى هم که لازم و ملزوم مکاتبات ديوانى مىباشد در آن مراسلات و منشآت ديده مىشود، و اين هر دو در کليله و دمنه نيست، لکن بايد اعتراف کرد که منشآت اين عصر از حيث جزالت و استحکام درست مصداق تعريف سعدالدين و رواينى صاحب مرزباننامه است که گويد: 'لطف از متانت درآويخته و جزالت با سلاست آميخته' و در واقع چنين است. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سقوط بالگرد رئیسی سیدابراهیم رئیسی شهدای خدمت شهید جمهور ابراهیم رئیسی رئیسی شهادت ایران سقوط بالگرد حسین امیرعبداللهیان
کنکور مترو مترو تهران تهران امتحانات نهایی شهرداری تهران سانحه بالگرد رئیسی بارش باران آموزش و پرورش هلال احمر سیل قوه قضاییه
خودرو راه آهن ارز قیمت دلار قیمت خودرو بورس یارانه قیمت طلا بازار خودرو دلار حقوق بازنشستگان سایپا
تلویزیون سینمای ایران سینما آیت الله سید ابراهیم رئیسی هنرمندان شعر رسانه ملی لیلا حاتمی سریال
کنکور ۱۴۰۳ دانش بنیان
اسرائیل غزه روسیه امیرعبداللهیان جنگ غزه فلسطین ترکیه آمریکا سوریه ولادیمیر پوتین چین عربستان
فوتبال پرسپولیس استقلال رئال مادرید باشگاه پرسپولیس لیگ برتر لیگ برتر ایران فدراسیون فوتبال والیبال لیگ برتر انگلیس باشگاه استقلال لیورپول
اپل هوش مصنوعی مایکروسافت گوگل سامسونگ ناسا انسان تبلیغات موبایل آیفون
سلامت سرطان مغز طول عمر کاهش وزن آلزایمر مغز انسان سلامت روان افسردگی