شنبه, ۲۹ دی, ۱۴۰۳ / 18 January, 2025
مجله ویستا

فوايد قصه گويي براي خردسالان، روانشناسان چه می گویند


 ایرنا: دكـتـر «نـرگـس كـچوئي» روان شنـاس، در اين باره مي‌گويد: والدين براين باورند كه نوزاد هيچ چيز را متوجه نمي‌شود و لازم نيست با او حرف بزنند، اين در حالي كه مغز نوزاد آماده براي پذيرش و يادگيري است و دوست دارد صداي والدين خود را بشنود و با محيط آشنا شود.


وي مي‌گويد: والدين حتما بايد نام اشيا، غذا،اسباب‌بازي و يا هرچيز ديگري را كه به نوزاد مي‌دهند براي او بگويند و زماني كه كودك سعي مي‌كند به هر لفظي كلمه را ادا كند، صحبت كردن او را قطع نكنند و اجازه دهند آن گونه كه راحت است آن را تلفظ كند.

وي بااشاره به اينكه نوزادان به صداي افراد مونث بهترين پاسخ را مي‌دهند، مي‌گويد: مطالعات نشان داده است كه صحبت با زبان كودك، باعث تاخير در تكامل گفتار نمي‌شود، اما والدين بايد سعي كنند در صحبت با كودك تركيبي از لغات بزرگسالان را با صداي بچه گانه مورد استفاده قرار دهند.

كچوئي مي‌گويد: در واقع با اين عمل بسترسازي مناسبي را براي كودك در اداي صحيح كلمات فراهم مي‌آوريم.

دكتر محمود رسالتي،روان شناس، نيز با اشاره به اينكه از چهار ماهگي به بعد، پنج حس نوزاد از تعامل و واكنش بيشتري برخوردار مي‌شود، مي‌گويد: بينايي كودكان بعد ازچهارماهگي در حال افزايش است، به طوري كه توانايي پي‌گيري اجسام متحرك را از خود نشان مي‌دهد.

وي مي‌افزايد: والدين بايد بعد از چند ماه فضاي اتاق كودك را تغيير دهند و او را با ديگر فضاهاي بيرون از خانه و ديگر افراد خانواه آشنا كنند.

وي اضافه مي‌کند: كودكان علاقه‌مند به ديدن عكس‌هايي با رنگ‌هاي شاد و پيچيده هستند، بنابر اين بايد براي آنها كتاب‌هاي داستاني تهيه شود كه رنگي وبا تصويرهاي بزرگ باشد، زيرا اين عمل باعث افزايش آشنايي و عكس العمل كودك مي‌شود

رسالتي با اشاره به اينكه حس شنوايي كودك نسبت به تكلم او حساس‌تر است، مي‌گويد:كودك دوست دارد صداهاي مختلف را بشنود و در مقابل آنها بسته به علاقه عكس العمل نشان مي‌دهد، به طوري كه حتي آنها را تقليد مي‌كند و منتظر تشويق والدين مي‌ماند.



تاثير قصه در تربيت کودک

در كشور ما به رغم وجود گنجينه‌هاي علم و معرفت و داستان‌ها و افسانه‌هاي زيبا و آموزنده، اوليا و مربيان بيشترين وقت خود را به مسائل آموزشي كودكان اختصاص مي‌دهند و دانش آموزان نيز در خانه و مدرسه بيشتر اوقات خود را صرف يادگيري‌هاي غير فعال كرده، از سختي و خشكي دروس و اضطراب امتحان و نمره رنج مي‌برند، بدين ترتيب اغلب اوليا و مربيان از هدف اصلي تعليم و تربيت كه پرورش انسان‌هاي خلاق، مبتكر و كارآمد است، باز مي‌مانند.

هدف از ذكر اين مطالب آشنايي شما با روش‌هاي قصه خواني و قصه گويي براي كودكان دبستاني است كه نقش بسزايي در رشد و شكوفايي خلاقيت در كودكان دارد.



ادبيات كودكان چيست؟

ادبيات كودكان شامل قصه، شعر، نمايش، افسانه و داستان است.

ادبيات كودكان عبارت است از تلاشي هنرمندانه در قالب كلام، براي هدايت كودك به سوي رشد، با زبان و شيوه‌اي مناسب و در خور فهم او. به بياني ديگر، ادبيات عبارت است از چگونگي تعبير و بيان احساسات، عواطف و افكار به وسيله ي كلمات در اشكال و صورت‌هاي گوناگون.

ادبيات، كودك را در همه اوقات زندگي پرورش مي‌دهد و باعث مسرت خاطر، وسعت تخيل و قوت تصور او مي‌شود و نيز نيروي ابتكار و ابداع به او مي‌بخشد.

داستان‌ها و اشعاري كه كودكان مي‌خوانند و مي‌شنوند، اثري عميق در فكر و روحيه آنان مي‌گذارد و آنان را براي رويارويي با مسائل رشد و معاشرت با ديگران آماده مي‌سازد و نيز در درك و فهم مشكلات زندگي آنان را ياري مي‌كند.

ادبـيـات كـودك، بـه ويـژه در زميـنـه‌هاي زبان آموزي و آموختن كلمات تازه به كودكان، نقش قاطعي دارد.

هدف‌هاي برنامه ادبيات كودكان در آموزش و پرورش دوره ابتدايي عبارت اند از:

1- كمك به پرورش قدرت بيان و عواطف و افكار كودكان.

2- تقويت و پرورش نيروي تخيل در كودكان.

3- تحريك قوه ابتكار و ابداع در كودكان.

4- ايجاد عشق و علاقه به ادبيات در كودكان.

در تعريف ادبيات كودكان مي‌توان گفت: مجموعه ي نوشته‌ها، سروده‌ها و گفتارهايي است كه از طرف بزرگسالان جامعه براي استفاده خردسالان فراهم مي‌آيد، يا خردسالان خود خالق آن هستند.5- رشد اعتماد به نفس كودك و علاقه مند ساختن او به آزادي و عدالت اجتماعي.

6- برآورده كردن نيازهاي عاطفي كودك و آماده ساختن او براي دريافت پيام‌هاي اخلاقي و انساني و شهروندي خوب بودن