6 تهدید پاییزی، نکاتی که زنان باردار باید بدانند

نی نی بان: دكتر طاهره فروغي‌فر، متخصص زنان و زایمان: يك لباس راحت بپوشيد. يك بطري آب همراه داشته باشيد و برويد بیرون تا از هواي خوب، ريزش برگ‌هاي رنگارنگ و طبيعت زيبا لذت ببريد. وقتي از پياده‌روي خسته شديد و به خانه برگشتيد با يك ليوان آب سيب طبيعي از خودتان و كوچولو پذيرايي كنيد.

با همه زيبايي‌ها و جذابيت‌هايي كه پاييز و زمستان دارند، طي بارداري مشكلاتي را هم به همراه مي‌آورند که با رعایت نکات ساده‌ای می‌توانید از بروز این مشکلات جلوگیری کرده و از زیبایی طبیعت و مواهب آن لذت ببرید.

1- تغییر خلق فصلی

شايد اسم بيماري اختلالات خلقي فصلي را شنيده باشيد. عده‌اي از افراد با تغيير فصل تابستان به پاييز و زمستان دچار افسردگي مي‌شوند. به دليل اينكه روزها كوتاه‌تر و مدت تماس با نور خورشيد كم مي‌شود. این افراد افسرده شده و دچار پرخوري و یا پرخوابي مي‌شوند.

در بررسي‌ها دیده شده كه خانم‌ها بيشتر از آقايان دچار ( SADاختلالات خلقي فصلي) مي‌شوند و بالطبع خانم‌هاي باردار هم ممكن است به اين حالت دچار شوند. اگر در بارداري قبلي اين وضعیت را تجربه كرده‌ايد يا طي همين بارداري به اين مشکل دچار شده‌اید، چند توصيه مفید برايتان داریم:

- هر روز عصر و تا زمانی که هوا روشن است و نور آفتاب موجود است، پياده‌روي كوتاه مدتي داشته باشيد.

- چيدمان خانه و محل كارتان را طوري تنظيم كنيد كه نور بيشتري وارد اتاق شود.

- تا آنجايي كه ممكن است مدت بيشتري را در طول روز خارج از خانه به سر ببريد. در صورت امکان زمان استراحتتان را به بعد از تاریک شدن هوا موکول کنید.

2- خشکی پوست

با تغيير فصل هوا خشك‌تر و سردتر مي‌شود. پوست خشك به مراقبت بيشتري احتياج دارد. از دست‌ها و صورتتان با مرطوب‌كننده‌ها محافظت كنيد. پس از حمام بلافاصله پوست دست، صورت و حتی بدنتان را با مرطوب‌‌كننده‌ها کمی ماساژ دهید. اگر پاشنه پاها يا آرنجتان دچار تورم يا قرمزي شده اين نواحي را با وازلين چرب كنيد.

بيماري خارش‌داري طي بارداري ممکن است شما را آزار دهد که به نام PUPP خوانده مي‌شود؛ پايول‌ها و پلاك‌هاي كهيري خارش‌دار كه شايع‌ترين مشكل پوستي بارداري است.

این ضایعه معمولا در اواخر بارداري اتفاق مي‌افتد. خارش شديدي دارد و در درمان آن، مرطوب‌كننده‌ها به تنهايي موثر نيستند. در صورت بروز این مشکل حتما به پزشكتان مراجعه كنيد. آن را با خارش پوستی ناشی از خشکی هوا و پوست اشتباه نگیرید.

3- ضعف سیستم ایمنی بدن

سرماخوردگي و بدتر از آن آنفلوآنزا هيچ‌وقت و براي هيچ‌كس خوشايند نيست به خصوص اگر در بارداري اتفاق بيفتد. طي بارداري، سيستم ايمني بدن تضعيف مي‌شود و بدن مستعد عفونت‌هاي مختلف است.

آنفلوآنزا اگر طي بارداري اتفاق بيفتد مي‌تواند به يك موضوع تهديدكننده تبديل شود و خانم باردار به بستري در بيمارستان نیاز پیدا کند. به تمام زناني كه در فصل شيوع آنفلوآنزا باردار مي‌شوند، يعني از آذر تا اواخر اسفند، توصيه مي‌شود كه در برابر آنفلوآنزا واكسينه شوند. متاسفانه ويروس آنفلوآنزا در هر سال با سال بعد متفاوت است بنابراين هر سال بايد واكسن آنفلوآنزا را تزريق كرد.

بيماري آنفلوآنزا در ابتدا ممكن است به صورت سرماخوردگي ساده خودش را نشان دهد. سردرد، سرفه خشك، گلودرد، آبريزش بيني، درد عضلات و تب. بنابراين با شروع اين علايم به پزشكتان مراجعه كنيد. به خاطر داشته باشيد هرگونه تب حتي در حد خفيف هم براي خانم باردار نگران‌كننده است.

مهم‌ترين عارضه سرماخوردگي، كم‌آب‌شدن بدن است كه مي‌تواند طي بارداری براي جنين تهديدكننده باشد. وقتي در بارداري دچار سرماخوردگي شديد، از مايعات گرم و فراوان استفاده كنيد. كم‌آب شدن بدن در بارداري مي‌تواند باعث زايمان زودرس شود.

‌یادآوری: در تعدادي از تحقيقات، ديده شده كه زناني كه در اواخر بارداري دچار آنفلوآنزا شده‌اند احتمال نقايص لوله عصبي در جنينشان افزايش يافته است. يكي از عوامل خطر اسكيزوفرني در مراحل بعدي زندگي را هم تماس جنين با آنفلوآنزاي A مي‌دانند. بنابراين واكسن آنفلوآنزا را طي بارداري در ماه‌هاي سرد سال فراموش نكنيد.

چند نكته است كه مي‌تواند در زمان شيوع سرماخوردگي يا آنفلوآنزا به خانم‌هاي باردار كمك كند:

- با افرادي كه بيمارند تماس نزديك نداشته باشيد.

-  از مايعات فراوان استفاده كنيد.

- پياده‌روي منظم داشته باشيد. اگر قبل از بارداري، پياده‌روي نمي‌كرديد خيلي خودتان را طي بارداري خسته نكنيد.

- استراحت كافي را فراموش نكنيد.

- مرتب دست‌هايتان را بشوييد.

4- افزایش وزن

در طول ماه‌هاي سرد شايد تمايل به غذاخوردن يا ميان‌وعده‌ها در طول روز افزايش پيدا كند. بنابراین مراقب باشید که این میل به غذا خوردن با با خوردن غذاهای مفید، تامین کنید. چرا که بعضی میان‌وعده‌ها به خصوص غذاهای آماده که از بیرون تهیه می‌شوند بسیار پرکالری و کم خاصیت هستند و تنها منجر به افزایش وزن شما می‌شوند.

میوه‌های پاییزی، آش و سوپهای سبک خانگی، نانهای غنی شده همراه با گردو و پنیر و سبزیجات و حتی میوه‌های خشک فصلهای دیگر سال بسیار بهتر از مواد غذایی هستند که ممکن است در خیابان میل شما را به خوردن تحریک کنند.

اگر فکر می‌کنید که در میانه‌های روز ممکن است میل به خوردن غذا پیدا کنید، قبل از بیرون رفتن از خانه یک ساندویچ کوچک یا کمی میوه همراه خود ببرید تا مجبور نشوید از غذاهای بیرون یا حتی کیکها و بیسکویتهای موجود در فروشگاه‌ها استفاده کنید.

5- لیز خوردن

در دوران بارداري تحت‌تاثير هورمون‌هاي بارداري به طور طبيعي، مفاصل شل می‌شوند. به خاطر بزرگ‌شدن رحم و ایجاد تغییر در مركز ثقل بدن، ممکن است مادر باردار روي پاها منحرف شود. این موضوع حرکت کردن را کمی با مشکل مواجه می‌کندو احتیاط زیادی می‌طلبد. به خصوص در روزهای بارانی یا برفی.

وقتي مجبورید در هواي باراني يا برفي براي انجام كاري به بيرون از خانه برويد حتما لباس مناسب و گرم بپوشيد. از كفش مناسب با پاشنه كوتاه استفاده كنيد. اين باعث مي‌شود كه خطر سرخوردن و افتادن روي زمين خيس يا يخ‌زده و آسیب دیدن لگن یا سر، كم شود. ضمن اینکه احتمال كمردرد را كم مي‌كند.

در مورادي كه ضربه به شكم خانم باردار وارد مي‌شود، احتمال آسيب به جنين وجود دارد. ممكن است جفت از ديواره رحم جدا و خون‌رساني و اكسيژن‌رساني به جنين مختل شود و جنين از دست برود. اگر ضربه‌اي به شكم وارد شد بلافاصله به پزشك مراجعه كنيد تا خطر آسيب به رحم و جنين ارزيابي شود.

ممكن است آسيب به رحم و جنين، حالت مخفي داشته باشد و هيچ‌گونه درد، حساسيت و خون‌ريزي به دنبال نداشته باشد. بنابراين مراجعه به پزشك متعاقب ضربه به شكم به دليل افتادن از پله‌ها، سرخوردن روي زمين يا هر ضربه دیگری ضروري است.

6- آب و هوای زیاد گرم

سرمای هوا در پاییز و زمستان ممکن است شما را در موقعیتی قرار دهد که خود را زیاد گرم کنید. مثلا دوش آب گرم بگیرید، حمام بخار گرم یا سونا بروید و خلاصه اینکه کلا کنار بخاری یا شوفاژ مقیم شوید. مراقب باشید که دمای هوایی که شما در آن قرار می‌گیرید باید متعادل باشد. آب و هوای زیاد گرم هم برای سلامت شما و جنینتان خوب نیست. بنابراین از ترس سرما خود را در دامان گرمای زیاد از حد نیاندازید.

این را بدانید که حمام و آب بسيار گرم مي‌تواند باعث نقايص جنيني شود. استفاده از سونا ممنوع است و گرماي زياد به خصوص در سه ماهه اول بارداري مي‌تواند باعث سقط جنين شود.

چند توصیه پاییزی:

- از مرطوب‌كننده‌ها و کرم‌های آب‌رسان براي جلوگيري از خشكي پوست و خارش استفاده كنيد.

- مايعات زياد مانند آب، شير، 4-3 ليوان در روز و آبميوه‌هاي طبيعي بنوشيد.

- پياده‌روي كنيد و خودتان را در طول روز در معرض نور آفتاب قرار دهيد.

- حتی در روزهای بارانی و برفی که آفتاب مستقیم نمی‌تابد، استفاده از  كرم ضدآفتاب را فراموش نكنيد.

- پوشش مناسب گرم داشته باشيد. كفش‌هاي راحت با پاشنه كوتاه بپوشيد. در انتخاب کفش دقت کنید. کفشهای طبی گزینه خوبی هستند. در این دوران زیاد نسبت به زیبایی کفش اصرار نداشته باشید. به سلامتتان فکر کنید.

- از تماس با افراد بيمار (سرماخوردگي، آبله مرغان، سرخجه و...) خودداري كنيد. دست‌هايتان را مرتب بشوييد.

- از سرما و گرماي شديد دوري كنيد. همانقدر كه سرما مي‌تواند برايتان مفيد باشد گرما هم عوارضي را به دنبال دارد.