ایدز بلای قرن بیستم

اچ آی وی ویروسی است كه به بیماری مرگبار ایدز منجر می شود این ویروس با حملات بی امان خود سیستم دفاعی بدن را چنان تضعیف می كند كه حتی كوچكترین عفونت ها جان بیمار را به خطر می اندازند

اچ آی وی ویروسی است كه به بیماری مرگبار ایدز منجر می شود. این ویروس با حملات بی امان خود سیستم دفاعی بدن را چنان تضعیف می كند كه حتی كوچكترین عفونت ها جان بیمار را به خطر می اندازند.

تاكنون دست كم ۲۸ میلیون نفر در سراسر جهان در اثر ابتلا به ایدز در گذشته اند.در حالی كه ۲۰ سالی است از شناسایی اچ آی وی می گذرد، هنوز هیچ واكسنی برای اچ آی وی و معالجه ای برای ایدز كشف نشده است. با این حال نسل تازه داروها، طول عمر افراد آلوده به اچ آی وی را به طور چشمگیری افزایش می دهد.

داستان ظهور بیماری مهلك ایدز

در سال ۱۹۸۱ هشت مورد و خیم از ابتلا به بیماری " كاپوسی ساركوما"، یكی از انواع خوش خیم تر سرطان كه معمولا در میان افراد سالمند شایع است، در میان مردان هم جنس گرای نیویورك گزارش شد.تقریباً همزمان با این موارد، شمار مبتلایان به یك عفونت ریوی نادر در كالیفرنیا و نیویورك بالا رفت.با این كه در آن زمان عامل شیوع ناگهانی این دو بیماری مشخص نشده بود، اما معمولا از این دو واقعه پزشكی به عنوان آغاز ایدز یاد می كنند.در طی یك سال این بیماری بدون نام، گسترش زیادی داشت تا سرانجام در ۱۹۸۲ آن را ایدز(Syndrome Deficiency Immune (Aquired نامیدند.به مرور شمار بیشتری متوجه این بیماری جدید شدند، چون گروه های گسترده تری از مردم، و نه فقط همجنس گرایان، را مبتلا می كرد.بیماران هموفیل و معتادان تزریقی با علائمی مشابه ایدز به پزشك مراجعه می كردند.

همزمان با ظهور ایدز درآمریكا، درآن سوی اقیانوس آتلانتیك پزشكان در فقیرترین قاره جهان آفریقا، متوجه شیوع یك پدیده جدید بهداشتی شدند.این بیماری كه در زبان محلی" اسلیم"(SLIM) – مرگ در اثرتحلیل تدریجی بدن – نام گرفته بود، در آفریقا به معضلی عمیق تبدیل می شد.در وهله اول پزشكان دلیلی نمی دیدند كه ایدز، بیماری شایع درمیان همجنس گرایان آمریكای ثروتمند، را با اسلیم مرتبط بدانند.اما تحقیقات بعدی و شیوع علائمی مشابه درمیان زنان و دگر جنس گراها نشان داد كه هر دوی این بیماری ها یكی بوده وهمان ایدز است.

درهیاهویی از جنجال ها و ابهامات گسترده درباره این بیماری كشنده جدید، تلاش ها برای تشخیص علت بروز ایدز و نحوه انتقال آن، با شتابی بی سابقه آغاز شد.در سال ۱۹۸۴ یك گروه محقق آمریكایی به ریاست" رابرت گالو" اعلام كرد كه آنها عامل بیماری ایدز را كشف كرده اند، یعنی همان ویروسی كه ما آن را حالا اچ آی وی می خوانیم.

البته این ادعا با اعتراض " لوك موننتیر" و گروه محققان فرانسوی او، كه ماه ها قبل این ویروس را شناسایی كرده بودند، روبرو شد.در بحبوحه این جنجال ها محققان برای پیدا كردن درمان ایدز بسیج شدند: جستجویی كه هنوز هم ادامه دارد.

آزمایش های خون نشان داد كه ویروس اچ آی وی سراسر جهان را در پنجه مهلك خود گرفته و در مدت زمانی كم به تمام قاره ها گسترش یافته است.تلاش ها برای درك این ویروس به موضوعی بسیار اضطراری تبدیل شد. این كه از كجا آمده و چرا در قرن بیستم هم زمان در دو نقطه مختلف یعنی آفریقا و آمریكا ظهور كرده بود؟

منشا و یروس اچ آی وی

طبق شواهد روشن و قانع كننده ای كه وجود دارد، شكی نیست كه ایدز از ویروس اچ آی وی ناشی می شود. اما درحال حاضر تاكید بر این موضوع است كه درك سر منشا ویروس اچ آی وی برای كشف واكسن و درمان های موثرتر امری حیاتی است.براساس آخرین تحقیقات در زمینه مختصات ژنتیكی اچ آی وی، عامل انتقال ایدز، مشخص شده این ویروس از تركیب دو ویروس مختلف در میمون شامپانزه به وجود آمده است.این ویروس ها از نوع ویروس" اس آی وی"( Virus Simian Immunodeficiency ) هستند كه در میمون ایجاد بیماری می كند.

این تحقیقات نظریه ای رایج را كه می گوید ایدز در طی یك قرن گذشته در جنگلهای غرب آفریقا ظهور كرده است، تایید می كند.درسال ۱۹۹۹ نشریه" نیچر" در شماره ماه فوریه خود یك نظریه عملی را به چاپ رساند كه مورد حمایت گسترده كارشناسان این رشته قرار گرفت.

براساس این نظریه ویروس عامل ایدز ابتدا از طریق یكی از زیر گونه های شامپانزه در آفریقا به انسان سرایت كرده است.به اعتقاد دانشمندان انسان اولین بار در نیمه نخست قرن گذشته در نتیجه شكار و تغذیه گوشت شامپانزه، سنتی كه هنوز در آفریقا ادامه دارد، به این ویروس آلوده شد.

نامعلوم بودن زمان ظهور اولیه نمونه

دانش انسان درباره منشاء ایدز بیش از آن است كه اكثر مردم می پندارند.مطالعات ژنتیكی به طور مشخص نشان داده است كه اچ آی وی یكی از نمونه های جهشی اس آی وی است كه در میمون، شامپانزه، گوریل و امثال آن در آفریقا یافت می شود.به اعتقاد دانشمندان انسان اولین بار در نیمه نخست قرن گذشته در نتیجه شكارو تغذیه گوشت شامپانزه، سنتی كه هنوز درآفریقا ادامه دارد، به این ویروس آلوده شد.

اس آی وی در گذشته ای نه چندان دور وارد بدن انسان شد و پس از جهش ژنتیكی به اچ آی وی تبدیل شد.به احتمال قریب به یقین ناحیه گینه بیسائو درغرب آفریقا مكانی است كه این نقل و انتقال درآن صورت گرفته است.بسیاری از دانشمندان بر این باورند كه انتقال ویروس بیش از یك بار روی داده است، چون نمونه های گوناگونی از این ویروس، درانسان باعث بروز ایدز می شود.اما تعیین زمان دقیق انتقال از حیوان به انسان مشكل آفرین تر است.نكته قابل توجهی كه در تحقیقات مشخص شد این بود كه در قرن نوزدهم هیچ یك از میلیون ها آفریقایی كه به زور به بردگی كشیده و به كشورهای خارجی منتقل شدند، به این ویروس آلوده نبودند.بنابراین ایدز باید پس ازسال ۱۸۶۰ بروز كرده باشد. ویروس اچ آی وی اولین بار در سال ۱۹۵۹ درنمونه پلاسمای خون یك مرد اهل كنگو ردیابی شد.ویروس اچ آی وی، اولین بار در سال ۱۹۵۹ در نمونه خون یك مرد از كشور كنگو ردیابی شد.هر چند نخستین نمونه از ایدز در آمریكا، در سال۱۹۸۱ گزارش شد، اما براساس شواهد اولین قربانی ایدز دراین كشور به سال ۱۹۶۹ باز می گردد.درآن سال یك جوان سیاه پوست در شهر " سنت لوئی" آمریكا دراثر ابتلا به ایدز درگذشت.تحقیقات درمورد سرعت واگرایی ژنتیكی میان دو خانواده اصلی ایدز، اچ آی وی – ۱ و اچ آی وی – ۲، نشان می دهد كه انتقال ویروس به انسان در حدود سال ۱۹۴۰ ( با ضریب خطای حدود ۲۰) سال روی داده است.همچنین گمان می رود كه افزایش در شمار سفرهای بین المللی، كه پس از دهه ۱۹۶۰ اوج گرفت، به گسترش ویروس اچ آی وی كمك كرده است.مطالعه ژنتیكی بر روی ویروس اس آی وی، كه به درك بهتر انتقال آن از گونه میمون ها به انسان كمك كرد، توسط گروهی از دانشمند بین المللی انجام گرفت و درنشریه علمی "Science چاپ شد.این گروه مدعی است كه دو ویروس مختلف از دو نوع میمون در شامپانزه تركیب شده و ویروس اس آی وی را به وجود آورده است.

---