سه گانه توپ و تور

والیبال سال ۹۲ برای نخستین بار تیم ملی والیبال ایران به رقابت های لیگ جهانی راه پیدا کرد همین یک جمله کافی است تا وقتی از اهالی ورزش بپرسی والیبال در سال ۹۲ چگونه گذشت, خاطرات ماه های گذشته با لیگ جهانی را مرور کنند

۱) والیبال سال ۹۲ برای نخستین‌بار تیم ملی والیبال ایران به رقابت‌های لیگ جهانی راه پیدا کرد. همین یک جمله کافی است تا وقتی از اهالی ورزش بپرسی والیبال در سال ۹۲ چگونه گذشت، خاطرات ماه‌های گذشته با لیگ جهانی را مرور کنند.

اما والیبال در این سال فقط به لیگ جهانی اکتفا نکرد و بازی‌هایش در بعد داخلی و خارجی انعکاس خاصی داشت، مثل حضور در جام کنفدراسیون‌ها. رویارویی با بهترین تیم‌های دنیا هر چند برای تیمی مانند ایران سخت بود، اما تجارب بازی‌ها و سرمایه‌ای که از نگاه بین‌المللی به والیبال، نصیب این ورزش شد جایگاه ایران را در سطح والیبال قاره کهن رفیع‌تر کرد. جهش جهانی والیبال از سال‌های قبل آغاز شده بود، اما سال ۹۲ را باید سال تثبیت جایگاه جهانی توپ و تور نامید. بازیکنان نسل‌های مختلف والیبال در رده‌های سنی امسال در شرایطی ممتاز به هم رسیدند و تیمی را بنا گذاشتند که با وجود یک مربی کاربلد و روان‌شناس توانستند هر بار غنای تکنیکی و تاکتیکی خود را بیشتر کنند و انگیزه‌های درونی برای رقابت با برترین‌های والیبال دنیا را افزایش دهند. والیبال جنبه‌های روحی ـ روانی، اعتماد و عزت نفس را در کنار آمادگی‌های جسمانی و فنی جدی گرفت و خولیو ولاسکو با اعتباری جهانی در سطح مربیان توپ و تور دنیا توانست بخوبی از داشته‌ها و موقعیت‌های تازه این ورزش با جوانان پرشور ایرانی استفاده کند. همین موفقیت‌ها به لیگ برتر والیبال هویت تازه‌ای بخشید و با وجود درخشش تیم ملی در رقابت‌های متعدد جهانی، والیبال بازان ایرانی در لیگ برتر والیبال به طمع رسیدن به افق‌های روشن و جانشینی ملی‌پوشان کنونی سر تا پا تلاش کردند و اکنون پشتوانه‌هایی از دل لیگ معرفی شده‌اند که دست سرمربی آینده تیم ملی را برای انتخاب و دعوت از شایسته‌ها باز‌تر می‌گذارد. والیبال جایگاه مناسبی در لیگ جهانی و قهرمانی در آسیا و حتی بازی‌های درخور توجه با رقبای سرسخت دنیا پیدا کرده و از این پس می‌ماند حفظ این دوران پرافتخار که سخت اما ممکن است. با زمینه‌های تازه موجود در والیبال و نگاه نو و تامل دقیق مدیران عرصه‌های مختلف این ورزش می‌توان به آینده بهتر توپ و توری‌ها در سال ۹۳ امیدوار بود.

۲ ) بسکتبال

برای بازی‌های المپیک و جهانی باید قهرمانانی بین هشت تا ده سال تربیت کرد. بسکتبال با این قانون از ۱۵ سال پیش شروع به برنامه‌ریزی کرد و همین طور پیش آمد تا رسید به قهرمانی آسیا در سال ۲۰۰۷ و بازی‌های المپیک ۲۰۰۸ و همین طور بازی‌های جهانی ۲۰۱۰ و اینک در آستانه دومین حضور جهانی در سال ۲۰۱۴. شالوده تیم ملی بسکتبال در سال ۹۲ دست نخورده باقی ماند تا ده نفر از همان بازیکنانی که تجربه قبلی جهانی و المپیک داشتند بار دیگر ایران را بر بلندای بسکتبال قاره کهن قرار دهند. بسکتبال ایران در رده ملی به تمام افتخارات رسیده و نسلی که کم‌کم باید به فکر خداحافظی باشد بیشتر نفراتش در بازی‌های جهانی سال ۹۳ می‌توانند افتخار دیگری خلق کنند و آن صعود از گروه خود در بازی‌های مقدماتی اسپانیاست. قهرمانی سال ۹۲ جام ملت‌های آسیا کمترین تاثیری در سرنوشت لیگ برتر داشت چون با وجود اقتدار ایران در سطح بازی‌های ملی انتظار می‌رفت حامیان مالی بیشتری در بخش سرمایه‌گذاری در این ورزش وارد شوند، اما مشکلات اقتصادی و نداشتن برنامه برای ثبات بخشی به تیم‌های باشگاهی طی دوران حیات آنها مانع از راه‌اندازی لیگی در شان قهرمان آسیا شد. لیگ برتر بسکتبال در سال ۹۲ به دلیل نوع برنامه‌ریزی که در جریان بازی‌ها تصمیم‌گیری شد به سال ۹۳ کشید و تا خردادماه ادامه دارد با وجود این بازی‌های باشگاه‌های غرب آسیا که در دل لیگ برتر بسکتبال برگزار شد یک بار دیگر اقتدار تیم‌های ایرانی را در عرصه بسکتبال تیم‌های باشگاهی منطقه نشان داد. فاصله تیم‌های ایرانی با وجود بازیکنان شاخص ملی‌پوش با تیم‌های منطقه به قدری زیاد است که همین لیگ نصفه و نیمه ایران برای خودنمایی در آسیا کفاف می‌کند، اما در آینده‌ای نه‌چندان دور ممکن است تیم‌های شرق قاره‌کهن دوباره با حضور خود در عرصه بازی‌های باشگاهی تهدید جدی برای بسکتبال ایران باشند.

۳) هندبال

راهیابی هندبالیست‌های ایرانی به رقابت‌های جهانی شاید می‌توانست مشکلات این ورزش را در سال‌های اخیر کم کند، اما حوادث بعد از این صعود شیرین کام اهالی هندبال را تلخ کرد. ملی‌پوشان هندبال از نوع اداره این ورزش گلایه‌مند بودند و پیشکسوتان و مربیانی که یک روز در وزارت ورزش و جوانان به نشانه اعتراض به سیاست‌های فدراسیون هندبال بست نشستند اوضاع قمر در عقرب هندبال را آشکار کردند. هندبال ایران با مدال برنز رقابت‌های آسیا، ظرفیت و توانمندی‌های خود را به رخ کشید و ثابت شد به دنبال موفقیت‌های والیبال و بسکتبال، هندبال هم می‌تواند در صورت توجه، به موفقیت‌های بین‌المللی امیدوار باشد. هندبال در دوره‌های اخیر شاهد اعتراض متعدد تیم‌های باشگاهی در لیگ بوده و کناره‌گیری برخی از آنها به دلیل سیاستگذاری‌های فدراسیون، تعداد تیم‌ها در لیگ برتر هندبال را پرنوسان کرده است. فدراسیون هندبال سال ۹۲ را با حواشی بسیاری به پایان می‌برد. در روزهای بعد از راهیابی به رقابت‌های جهانی شاهد اعتراض دسته جمعی بازیکنان به انتخاب ماچک، مربی اسلوونیایی هندبال بودیم که با وجود موفقیت تیم با کاستلو اسپانیایی، فدراسیون دست به تغییر کادر فنی زد و ظاهرا این تصمیم واکنش‌هایی را از سوی تعدادی بازیکن ملی‌پوش به همراه داشت. همچنین رده‌های سنی هندبال در سال ۹۲ نتایج ناامید‌کننده‌ای گرفتند تا عده‌ای دیگر از منتقدان به آینده این ورزش چندان خوشبین نباشند. با این حال و با وجود راهیابی هندبال به پیکارهای جهانی سال ۲۰۱۵ این ورزش در روزهای واپسین سال ۹۲ آرامش نداشت و اهالی این ورزش با نگرانی و دغدغه خاطر از بابت احتمال تشدید دامنه اختلافات در هندبال وارد سال ۹۳ می‌شوند.

محمد رضاپور‌