کنترل قندخون

دیابت یک بیماری مخرب و بی‌صداست.این بیماری ساکت و بدون علامت در فرد پیشرفت می کند و در صورت عدم شناسایی و کنترل بموقع و درست، آسیب‌های بلند مدت سنگینی را برای سلامت فرد، خانواده، …

دیابت یک بیماری مخرب و بی‌صداست.این بیماری ساکت و بدون علامت در فرد پیشرفت می کند و در صورت عدم شناسایی و کنترل بموقع و درست، آسیب‌های بلند مدت سنگینی را برای سلامت فرد، خانواده، جامعه و اقتصاد به دنبال دارد. نابینایی، نارسایی کلیه، قطع عضو، بیماری‌های قلبی و عروقی را می‌توان از جمله مهم‌ترین عوارض بلندمدت بی‌توجهی به دیابت دانست که ابتلا به هرکدام از آنها می تواند علاوه بر آن‌که برای بیمار یک فاجعه تمام عیار محسوب شود، برای جامعه نیز بحران آفرین و هزینه ساز باشد.

تحقیقات موید این موضوع است که تنظیم رژیم غذایی، ورزش و مصرف مناسب داروها از اجزای اصلی تنظیم قندخون هستند و در این رهگذر دستگاه‌های اندازه‌گیری قندخون یا گلوکومتر این امکان را برای فرد فراهم می‌سازد که بتواند نسبت به میزان لحظه‌ای قندخون خود اطلاع پیدا کند و آن را با میزان کالری دریافتی و فعالیت انجام شده تنظیم و عکس‌العمل لازم را نسبت به آن اعمال کند.

اما نکته اساسی که ما از آن به عنوان ضرورت «تست ساختاریافته قندخون» نام می‌بریم آن است که بیمار در چه مواقعی از طول شبانه‌روز و بر اساس کدام برنامه از پیش تعیین‌شده باید اقدام به تست قندخون نماید و چگونه می‌تواند اعداد حاصله را به یک واکنش صحیح ترجمه کند. در واقع به ‌رغم این باور که تست قندخون در سیر کنترل دیابت، نقش اصلی را ایفا می‌کند، اما مطالعات چند سال اخیر حاکی از آن است که این فرآیند بهتر است به صورت هدفمند و ساختارمند و بر اساس یک برنامه کلی صورت پذیرد؛ برنامه‌ای که بتواند از زوایای مختلف نگاهی اجمالی به نوسانات قندخون در طول شبانه‌روز داشته باشد.در حقیقت عدد نمایش داده شده از سوی دستگاه تست قندخون به عنوان میزان قندخون فقط یک عدد نیست، بلکه نیاز به تفسیر و تحلیل منطقی دارد و بهترین بستر برای این تفسیر زمانی در اختیار بیمار و پزشک قرار می‌گیرد که فرآیند تست قندخون در قالب یک ساختار مشخص و تعریف شده صورت پذیرفته باشد؛ ساختاری که بتواند نوسانات قندخون را از زوایای مختلف نمایان سازد.

سخن پایانی آن‌که هر گونه مداخله بهداشتی ـ درمانی که بتواند شروع تظاهرات دیابت را به تأخیر بیندازد یا پیشرفت عوارض آن را کند نماید، سهم بسزایی در تخفیف آلام بیماران بهبود کیفیت زندگی آنها و کاهش هزینه‌های تحمیلی خواهد داشت. بار مالی دیابت سرسام‌آور است و هزینه‌هایی که برای درمان دیابت بر بودجه دولت‌ها تحمیل می‌شود، ارقامی نجومی است و این درحالی است که با توانمندسازی بیماران از طریق تست ساختارمند قندخون و سرمایه‌گذاری در این بخش می‌توان‌ بیمار را از ابتلا به عوارض بلندمدت دیابت رهاند.

دکتر محمد ابراهیم خمسه

رئیس انستیتو غدد دانشگاه علوم پزشکی تهران