توان نظامی روسیه

نیروهای نظامی روسیه به سه بخش نیروهای زمینی, دریایی و هوایی تقسیم می شود علاوه بر این, سه نیروی مستقل دیگر نیز وجود دارد که عبارتند از نیروهای استراتژیک موشکی, نیروهای دفاع هوایی روسیه و نیروهای هوابرد روسیه

نیروهای نظامی روسیه به سه بخش نیروهای زمینی، دریایی و هوایی تقسیم می‌شود. علاوه بر این، سه نیروی مستقل دیگر نیز وجود دارد که عبارتند از: نیروهای استراتژیک موشکی، نیروهای دفاع هوایی روسیه و نیروهای هوابرد روسیه. از اواخر سال ۲۰۱۰، نیروی زمینی روسیه نیز همچون نیروی هوایی و دریایی به چهار منطقه نظامی شمال، جنوب، شرق و غرب تقسیم شد.

از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۰ این تقسیم بندی ها مربوط به شش منطقه مسکو، لنینگراد، قفقاز شمالی، وولگا، سیبری و خاور دور بود. وزارت دفاع فدراسیون روسیه به عنوان نهاد اجرایی نیروهای مسلح شناخته می شود. از زمان شوروی، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح به عنوان فرمانده اصلی نیروهای نظامی به شمار می رفت. این مقام به حدی بالا بود که ویلیام اودام، تحلیلگر آمریکایی مسائل نظامی در سال ۱۹۹۸ عنوان کرد: رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح روسیه را بدون وجود وزارت دفاع می توان تصور کرد، اما وزارت دفاع بدون وجود چنین شخصی معنا ندارد. البته این نقش اکنون تا حدودی کاهش یافته و شخص وزیر دفاع کنترل بیشتری بر نیروهای مسلح دارد.

طبق آخرین برآوردهای به عمل آمده، نیروهای نظامی روسیه از لحاظ توان نظامی پس از آمریکا در رتبه دوم قرار دارد. برخی مشخصات و توانمندی ها، توان نظامی هر کشوری را تعیین می کند. اگر بخواهیم این مشخصات را در مورد روسیه مورد مطالعه قرار دهیم، باید آنها را چنین دسته بندی کرد:

تعداد نیروها

ـ تعداد کل جمعیت روسیه: ۱۴۵ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر

ـ تعداد نیروهای آماده: ۶۹ میلیون و ۱۱۷ هزار نفر

ـ تعداد نیروهای ذخیره: ۴۶ میلیون و ۸۱۲ هزار نفر

ـ تعداد افراد جذب شده به نیروهای نظامی در هر سال: یک میلیون و ۳۵۴ هزار نفر

سامانه های زمینی

ـ تعداد تانک ها: ۱۵ هزار و ۵۰۰ دستگاه

ـ خودروهای زرهی: ۲۷ هزار و ۶۰۷ دستگاه

ـ تعداد توپ های خودکششی(توپ یا خودروی خودکششی توپ جنگی است که از یک سامانه خودروی اختصاصی برای حرکت استفاده می کند و برای جابه جایی به خودروی دیگری نیاز ندارد. این سامانه خودرو معمولا زرهپوش است و به تانک شباهت دارد.): ۵۹۹۰ عراده

ـ سامانه موشکی چند کاربردی: ۳۷۸۱

نیروی هوایی

ـ جنگنده ها و هواپیماهای رهگیری: ۷۳۶ فروند

ـ هواپیماهای آموزشی: ۳۰۳ فروند

ـ بالگردها: ۹۷۳ فروند

ـ بالگردهای تهاجمی: ۱۱۳ فروند

نیروی دریایی

ـ ناو هواپیمابر: یک فروند

ـ ناو محافظ: چهار فروند

ـ ناوشکن: ۱۳ فروند

ـ کشتی جنگی: ۷۴ فروند

ـ زیردریایی: ۶۳ فروند

در واقع روسیه توان نظامی خود را مرهون صنایع دفاعی به جامانده از دوران شوروی سابق می داند. بنا بر آمار رسمی، حدود ۷۰ درصد از صنایع تسلیحاتی شوروی در فدراسیون روسیه واقع شده است. طی این سال ها، بسیاری از این شرکت ها خصوصی شده و برخی نیز با دیگر شرکت های فعال در این زمینه در دیگر کشورها همکاری نزدیک داشته اند. با این حال بسیاری از تغییر و تحولات جدید نظامی روسیه، در دوران ریاست پوتین بر این کشور اتفاق افتاده است. در سایه حوادث و اتفاقات چچن، تمرکز اصلی بر تسلیحات مدرن و پیشرفته معطوف شد. این در حالی بود که در گذشته توجه و توسعه بخش هسته ای اولویت اصلی به حساب می آمد. اما از اوایل سال ۲۰۰۰ این گونه برنامه ریزی شد که علاوه بر این بخش، توجه ویژه ای نیز به خرید سلاح های متعارف بشود.

صادرکننده تسلیحات

روسیه علاوه بر مصارف داخلی خود تا حد زیادی به خارج از کشور تسلیحات صادر می کند. برخی آمارها می گوید میزان صادرات تسلیحات روسیه در سال ۲۰۱۳ حدود ۲/۱۳ میلیارد دلار بوده است. البته در سال ۲۰۱۲، این رقم یک رکورد در تاریخ این کشور زد و به ۲/۱۵ میلیارد دلار رسید. تجهیزات و تسلیحات هوایی با ۳۷ درصد، بیشترین سهم فروش تسلیحات روسیه را به خود اختصاص می دهد. میزان صادرات تجهیزات دریایی و سامانه های دفاع هوایی نیز به ترتیب ۱۸ و ۱۵ درصد بوده است. روسیه در واقع پس از ایالات متحده، بزرگ ترین صادرکننده تسلیحات به دنیا به شمار می رود. جنگنده های سوخو و میگ، سامانه های دفاع هوایی، بالگردها، تانک ها و خودروهای نظامی بیشترین سهم را در صادرات تسلیحاتی روسیه داشته است.

روسیه طی دو سال گذشته تقریبا به ۶۰ کشور دنیا تسلیحات نظامی صادر کرده که برزیل، مغولستان، صربستان، بلاروس و ایران جزو پنج خریدار اول این تسلیحات بوده اند.

بودجه دفاعی این کشور در سال ۲۰۱۳ نزدیک به ۹۰میلیارد دلار بود که این میزان حدود ۴/۴ درصد میزان تولید ناخالص داخلی روسیه را تشکیل می دهد.