اكنون همه ایران دیده می شود

مقصد نخستین سفر, در ۱۸ آبان ۸۴ استان محروم خراسان جنوبی بود و به زودی سفرهای استانی دولت نهم جای خود را بین توده های مردم و در ادبیات سیاسی كشور باز كرد

زمانی كه دكتر احمدی نژاد سفر دوره ای دولت به استان های مختلف را به عنوان یكی از برنامه های مهم خود اعلام نمود ، كمتر كسی تصور می كرد وعده رئیس جمهوری برای بردن دولت به جای جای این كشور پهناور به این زودی عملی شود. مقصد نخستین سفر، در ۱۸ آبان ۸۴ استان محروم خراسان جنوبی بود و به زودی سفرهای استانی دولت نهم جای خود را بین توده های مردم و در ادبیات سیاسی كشور باز كرد.

تا لحظه نگارش این مطلب ، عدد سفرهای استانی دولت به ۲۵ رسیده و پس از این انجام ۲۵ سفر به یادماندنی كه رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان « تحقق آرزوی دیرینه خود » یاد كردند ، اكنون می توان بزرگترین دستاورد سفرهای استانی دولت دكتر احمدی نژاد را شكستن مرزهای واهی بین مردم و مسئولان دانست.

احمدی نژاد پیش از آن كه به عنوان رئیس جمهور برگزیده شود، و در جریان تبلیغات انتخاباتی همواره تأكید می كرد كه نباید تصمیمات در پشت در های بسته و فقط برای مركز كشور اتخاذ شود. اكنون او به وعده خود عمل نموده و تابوی «دولت مركزگرا» را شكسته است. اكنون دیگر به جای آنكه مردم كیلومترها راه را بپیمایند تا خود را به تهران رسانده و با مسئولان سخن بگویند، این دولت است كه به جای جای كشور می رود تا مرز بین مردم و مسئولان را بشكند و عالی ترین مسئول اجرایی كشور به همراه سایر اعضای دولت، مستقیماً پای درد دل مردم بنشینند.

شاید هیچ گاه مسئولان استان های مختلف به مخیله خود راه نمی دادند كه همه مسئولان اجرایی كشور در منطقه آنان دور هم جمع شوند تا در یك جلسه اختصاصی -كه گاهی مدت آن به بیش از ۵ ساعت نیز می رسد- مشكلات گوناگون استان و راهكارهای رفع آن را بررسی و تصمیمات لازم را اتخاذ نمایند. اما اكنون مردم نیز به قدری فاصله میان خود و دولت را اندك می بینند كه به گونه ای دیدنی در سخنرانی های مردمی رئیس جمهوری، مطالبات خود را بر روی پلاكاردها نوشته و در معرض دید احمدی نژاد و همراهان او قرار می دهند.

البته اكثر این مطالبات پیش از انجام یك سفر استانی در كمیته های مربوطه و هیأت هایی كه اكثراً به صورت ناشناس وارد استان می شوند ، شناسایی شده اند ، ولی گاهی پیش می آید كه مطالباتی از طریق همین پلاكاردهای مردمی، رئیس جمهور را متوجه خود می كند كه در این صورت دكتر احمدی نژاد در پشت تریبون، جزئیات آن مطالبه را از مردم می پرسد و یا از مسئولان می خواهد كه در آن رابطه به او توضیح دهند.

به جرأت می توان گفت در سفرهای استانی هیچ یك از مردم از صحبت رودررو با رئیس جمهور ناامید نیستند و یقین دارند اگر به محل دیدار بروند، می توانند حرف شان را به گوش منتخبشان برسانند. البته خیلی ها روش دیگری را ترجیح می دهند. نامه های مردمی از مسائل جذاب سفرهای استانی دولت نهم است. از كودكان دبستانی گرفته تا كهنسالانی كه حتی توان نوشتن را ندارند، به دولت نامه می نویسند. طبق برآوردهای انجام شده، تاكنون تعداد نامه هایی كه در طول نزدیك به یك سال گذشته به دكتر احمدی نژاد نوشته شده، بیش از نامه هایی است كه مردم در طول ۸سال گذشته به رئیس جمهور سابق نوشته بودند و این آمار، حرفهای فراوانی را در خود دارد.

● تشریفات موقوف

اگر از دید خبرنگاران و كسانی كه دقیق تر به مسایل می نگرند، به این سفرها نگاه كنیم؛ تفاوت سفرهای احمدی نژاد سفر هایی مشابهی كه در گذشته صورت می گرفت ، زمین تا آسمان است.

حذف تشریفات زائد، استفاده از حداقل وسایل نقلیه ممكن برای تردد وزرا و همراهان رئیس جمهور و عدم توجه رئیس جمهور و وزرا به گزارش ها و تملق گویی های كلیشه ای از جمله موارد برجسته این سفرهاست.

یكی از خبرنگاران در خصوص بی تكلفی اعضای دولت در سفرهای استانی چنین می گوید: «در یكی از این سفرها با سایر خبرنگاران در یك مینی بوس در حال عزیمت به یكی از شهرها بودیم كه یك پژو، مینی بوس ما را متوقف كرد. وقتی در ماشین باز شد، دكتر الهام و آقای هاشمی ثمره به همراه محافظین شان وارد مینی بوس ما شدند. وقتی جریان را از همراهان جویا شدیم گفتند كه دكتر الهام وقتی مینی بوس ما را دیده، پرسیده كه آیا این اتومبیل جای خالی دارد یا نه و وقتی مطمئن شدكه می تواند با این مینی بوس نیز مسیر را بپیماید، به راننده پژو دستور بازگشت داد تا با كمترین وسیله نقلیه، راه پیموده شود».

وضعیت استراحت و خواب رئیس جمهور و وزرا در طول سفرهای استانی (و البته در خود تهران) نیز حكایت های شنیدنی دارد.

در همین راستا، در سفر استان گلستان وقتی رئیس جمهور با سایر همراهان بر سر سفره ناهار نشست، از خوردن ماهی سرخ شده ای كه برای ناهار در نظر گرفته شده بود امتناع كرد و در جمله ای كه برای خبرنگاران به یاد ماندنی بود گفت: «فكر می كنم این غذا بر سر سفره هر ایرانی نباشد».

از ویژگی های بارز رئیس جمهور كه در سفرهای استانی بسیار نمود دارد، غیرقابل پیش بینی بودن حضور او در جاهای مختلف است. اكنون در كشور، هیچ كس نمی تواند اطمینان داشته باشد كه از تیررس نظارت رئیس جمهور در امان است، چون او هر لحظه ممكن است در جایی حاضر شود كه برای هیچ كس قابل پیش بینی نیست.

عملكرد مدیران میانی و استانی از جمله مواردی است كه بعضاً در برخی نقاط، اعتراض مردم را برانگیخته است ولی مردم می دانند كه اگر این مشكلات را به گوش رئیس جمهور برسانند، او هرگز مجال تبعیض و بی عدالتی مسئولان نسبت به مردم را نمی دهد.

بارها این جمله بر زبان رئیس جمهور جاری شده است كه: «هر جا نشانی از تبعیض و بی عدالتی دیدید، آنچنان فریاد بزنید كه صدایتان به گوش احمدی نژاد یعنی خادمتان برسد».

و اینگونه، مطالبه گری مردم از مسئولان و نظارت دقیق مردم بر متولیان امور، در دولت احمدی نژاد كم كم در حال نهادینه شدن است. كاری كه سال ها ادعایش بود، اما هیچ گاه قدمی جدی برای تحقق آن برداشته نشد.

● خستگی هم خسته است

خستگی ناپذیری احمدی نژاد هم از آن خصلت هایی است كه برخی همراهان او را خسته كرده است! وقتی سفرهای استانی به اوج خود می رسد، از خبرنگاران گرفته تا سایر همراهان دیگر، كم می آورند. تا جایی كه حتی محافظین نیز گلایه می كنند! اما احمدی نژاد خستگی نمی شناسد. پزشك همراه او در پاسخ به این سؤال كه آیا این فعالیت های بیش از حد، احمدی نژاد را خسته نمی كند، می گوید: «احمدی نژاد همه ما را خسته كرده و خستگی ناپذیری او از نظر پزشكی برای ما نیز شگفت آور است!»

دكتر احمدی نژاد ملاحظات امنیتی را هم تا اندازه ای قبول دارد. اگر این ملاحظات بخواهد مانع رابطه او با مردم شود به آن وقعی نمی نهد. اتفاقاً این سؤالی بود كه در نخستین كنفرانس خبری از او پرسیده شد و احمدی نژاد پاسخ داد: «تا حدی به موارد امنیتی پایبندم كه به رابطه من و مردم آسیب نرساند.» و اینگونه نیز شد.

در یكی از سفرها وقتی سخنرانی احمدی نژاد پایان یافت و از پله های پشت جایگاه، قصد سوار شدن به اتومبیلش را داشت، یك نفر از مردم عادی خواست به همراه دوربینش به او نزدیك شود كه محافظین مانعش شدند. اما به محض اینكه احمدی نژاد متوجه این صحنه شد، علاوه بر آنكه آن جوان را نزد خود فراخواند، بلكه دوربین عكاسی او را نیز به یكی از محافظین داد تا از او و آن جوان عكس یادگاری بگیرد!

البته ذكر این نكته نیز ضروری است كه در جریان سفرهای استانی، برخی جریانات كه از روند عدالتخواهانه دولت احمدی نژاد متضرر شده اند، ساكت نمی نشینند. در طول سفرهای استانی، بارها از طرق مختلف همچون ترور یكی از همراهان، القای درگیری قومیتها در سفر رئیس جمهور، چاپ مطالب تنش زا و اختلاف افكن در برخی نشریات محلی یا سراسری و القای یأس به مردم، تلاش شده تا حركت بی وقفه و مثبت دولت نهم دچار وقفه شود ولی تاكنون هیچ یك از این كارشكنی ها نتوانسته احمدی نژاد را از حركتش باز دارد و همچنان معتقد است :«می شود و می توانیم.»

● معاونت اجرایی، مسئول پیگیری سفرها

معاون اجرائی رئیس جمهور، مسئول سامان دادن پروژه سفرهای استانی است. ساماندهی برنامه یكساله سفرهای استانی از ابتدا تا انتها، یعنی رفتن به سراغ استانداران، تنظیم برنامه، جلسات دائم با استانداران، جلسات با وزیران، همراهی با نمایندگان مجلس، انجام سفر و سرپرستی كل سفر با معاونت اجرایی است.

دكتر «علی سعیدلو» معاون اجرایی رئیس جمهوردر این خصوص می گوید: «این دولت، دولت تمام ایران است. تصمیم درباره مكانی كه تاكنون آن را ندیده ایم، نمی تواند تصمیم خوبی باشد. حضور مسئولان در مناطق و ارتباط نزدیك با مردم، اطلاعات مسئولان را به روز می كند و این احساس به مردم دست می دهد كه دولت و ملت یكی هستند. این عقیده ما است كه مردم باید بتوانند بدون ترس و تشریفات با مسئولان ارتباط برقرار كنند و سفرهای استانی باعث می شود انس و الفت بین مردم و مسئولان برقرار شود و نمونه آن سفرهای مقام معظم رهبری است كه در گذشته به استان ها سفر می كردند و امروز هم سفر می كنند».

● چگونه یك استان برای سفر انتخاب می شود؟

برای انجام سفر استانی هیأت دولت و رئیس جمهور، یكروزه تصمیم گرفته نمی شود بلكه استان ها به ترتیب اولویت از میان آنهایی كه كمتر برخوردار هستند، انتخاب می شوند. البته سفرهای گذشته رئیس جمهور، نشان داده كه شرایط آب و هوایی، آمادگی آن استان، حضور نمایندگان شهرها و نماینده ولی فقیه در استان نیز در تصمیم گیری برای آغاز سفر به یك استان مؤثر است. در عین حال برای تسریع در برنامه ریزی سفرها، معاونت اجرایی رئیس جمهور، همزمان برای ۵ استان كار كارشناسی انجام می دهد.

● یك سفر استانی چگونه آغاز می شود؟

برای سفر به استان ها و تصمیم گیری برای مشكلات آن استان، از ۴۵ روز یا یك ماه قبل، پیگیری مقدمات كار آغاز می شود. مدیران، مسئولان استانی و استاندار نیز به تهران می آیند و در جلساتی مشترك با سازمان مدیریت و وزرا، با نگاهی به مقدمات كار، تصویری از سیمای استان و مشكلات آن تهیه می شود كه تمام ارقام در آن گنجانده شده است. همچنین تصمیمات دولت های پیشین، سند توسعه استان و درصورت انجام سفر مقام معظم رهبری، كارهای ناتمام مانده از آن سفر كه با مشكل كسری اعتبار مواجه اند؛ برای تصمیم گیری درباره مصوبات سفر استانی در نظر گرفته می شود.

پس از آن، در تهران به همراه استاندار و نمایندگان آن استان، پیش مصوبات تهیه، مرور شده و نظرات نمایندگان نیز مطرح می شود كه در نهایت پیش نویس مصوبات جهت طرح و تصویب در جلسه استانی هیأت وزیران آماده می گردد.

البته یك روز قبل از آغاز سفر رئیس جمهور، تعدادی از وزرا به شهرستان های آن استان می روند و ضمن تشكیل جلسه شورای اداری، مجدداً مسائل را مرور می كنند و اگر نكات جدیدی باشد جمع آوری كرده و در جلسه هیأت دولت كه معمولاً در آخرین ساعات آخرین روز سفر رئیس جمهور در مركز استان تشكیل می شود، مطرح می كنند. با توجه به مقدمات انجام شده با طی شدن روابط قانونی، پیش مصوبات، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و تصمیمات به تصویب هیأت دولت می رسد.

● مصوبات جلسه استانی هیأت دولت

انتخاب مصوبات جلسه استانی هیأت دولت از مدیریت استان شروع می شود. حداقل ۵ ماه قبل از سفر، اسناد توسعه، اشتغال، اقتصاد و پروژه های اولویت دار استان بررسی می شود و با رویكردی كه مد نظر است تا توزیع اعتبارات در طرح های عمرانی و تأسیسات زیربنایی عادلانه صورت گیرد.

این اسناد بعد از آماده شدن به تهران ارسال می شود و در جلساتی چندجانبه با حضور استاندار، مسئولان سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور، وزیر مربوطه و نهاد ریاست جمهوری با صرف ساعات طولانی بررسی می شود و به صورت یك پیش نویس اولیه در دستور كار قرار می گیرد.

هنگامی كه زمان سفر نزدیك شد، این پیش نویس با نمایندگان استان مورد نظر دوباره مرور شده و معاونت اجرایی از آنها می خواهد كه ایده های خود را ارائه كنند.

در این میان، نظرات مردمی نیز از راه های گوناگون به دولت ارائه می شود. نظرات و پیشنهادات بسیار مبنایی در جلسات با منتخبین و روحانیون استان ها هم در تصمیمات و مصوبات نقش مؤثری دارد.

حامد طالبی

---