یکشنبه, ۲۶ اسفند, ۱۴۰۳ / 16 March, 2025
پیامبر, اخلاق و مسوولیت

در سیر زندگی شصت و اندی ساله حضرت ختمی مآب(ص) اخلاق الهیگونه مبتنی بر مدار انسانیت تجلی عملی و عینی یافت، چنانچه حضرت در تمام شدائد و شادیها همواره تعادل و تعامل را سرلوحه زندگی قرار داده و مکارم اخلاقی ایشان تحت عنوان اخلاق محمدی(ص) نزد اندیشمندان بزرگ موجب شگفتی شده است.
بروز اخلاق والای حضرت(ص) از خردسالی در آفاق و انفس انسانیت متجلی شده و توسط اهل دل مانند بحیرا در سفری از اسفار حضرتش معلوم و مشهود گردید، چنانچه بعدها در اثر تجلی اخلاق الهیگونه انسانی و صفت راستی و درستکاری و امانت، سبب ظهور امنیت در زمانهایی که حضرت ایشان حاضر بودند گشته، لذا لقب امین یافتند و هم این که به پیمان جوانمردان یا «حلفالفضول» پیوسته و تا آخر عمر به جوانمردی روزگار گذرانند و در پرتو این اخلاق تمام شدائد و بیمهریهای غریب و آشنا را با هر شدت و حدتی متحمل شدند تا بشریت رو به سوی کمال و فلاح آورد.
فضلالله کمپانی مینویسد: شرح و توصیف محاسن اخلاقی رسول خدا(ص) در حد توان هیچ گوینده و نویسندهای نیست و هر چه گفته و نوشته شود به منزلة مشتی از خروار و قطرهای از دریا خواهد بود و در عظمت و اهمیت این مطلب همین بس که حضرتش فرمود من برای تکمیل مکارم اخلاق مبعوث شدهام و خداوند به رسول اکرم(ص) خطاب فرموده، ای پیغمبر از فضل و رحمت خداست که تو برای مردم نرمخو شدهای. (آلعمران ۱۵۳).۱
با تمام بیمهریها و تلاشهای ظالمانه قریشیان در آزار مسلمین و شخص حضرت(ص)، حضرت ایشان در فتح مکه تنها نمادهای کفر و الحاد را سرنگون و بجز شماری بسیار اندک که در جرم و خیانت جری بودند همه در امنیت تام قرار گرفته و با فرمان برادری ایمانی که نشانه مظهریت مهر و عطوفت است، سایه ساری امن از توحید و حقیقت محمدیه بر ایشان عرضه داشتند تا مومنان و مسلمین به دور از هر گونه تعصب نژادی، رنگ، قومیت و جاهمندی، پیوندی معنوی با یکدیگر برقرار نمایند تا این اخلاق به تمام بشریت و عالمیان سرایت کند و سلسله، مال و جاه، موجب تفاخری بر دیگران و رجحتی بر کسی نشود بلکه این تقوا و فضایل الهیگون و انسانی که نزد حضرت حق موجب مباهات بندگان راستین میشود عالمگیر شود، «همانا گرامیترین شما نزد خدا، باتقواترین شماست.»
حضرت ختمی مآب(ص) توسط وجود نورانی خویش خرد و عقلانیت را در عالم عرضه فرموده و اگر اندیشمندی به دنیای آن روزگاران اعم از تمدنهای خرد و کلان مانند روم، مصر، ایران یا سیر زندگی اعراب آن دوران توجه نماید، در مییابد خِرَد ایشان فقط در تسلط بر همنوع و اتلاف خون و مال یکدیگر بوده وتنها فرهنگی که اصحاب قدرت در جهت به انحصار کشیدن منابع مادی ضعیفان تحت عناوین مختلف مانند قیصر، فرعون و کسری به وجود آورده بودند، غالب بوده و اعراب نیز به بهانههای مختلف به قتل و غارت همدیگر پرداخته و اغراض متعدده و گاهی بهانههای واهی سبب بروز جنگهای طولانی قبیلهای گشته و دشمنی میفزود که در طول اعصار مختلف این چرخة باطل ادامه داشت تا به دم محمدی(ص) این چرخه جاهلانه از حرکت ایستاد و خرد محمدی(ص) در باطن مستعدان و مومنان راستین جایگزین شد، چنانچه تربیتیافتگان مکتب حضرت ختمی مآب(ص) بخصوص از خاک پاک و مستعد ایران باعث ایجاد و ایجاب فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی شدند.
در حقیقت پیش ازظهور اسلام اکثریت عالمیان به نوعی جبریت و قدم سرنوشت و عدم تلاش و کوشش در تغییر آن بودند تا به دَم و نور حضرت ختمی مآب(ص) این گونه اندیشهها دگرگون شده و مسلمانان در جهت تلاش و کوشش توام با خرد در راه رسیدن به مقصود و مطلوب مادی و معنوی گام برداشتند.
دانشمند هندی امیرعلی مینویسد: اعراب پیش از اسلام همچون سایر اقوام کهن قویا معتقد به سرنوشت و تقدیر بودند، آثار منظوم قدیم آنان که تنها سند افکار و عادات قدیم آنهاست نشان میدهد پیش از اعلام و ترویج اسلام مردمان این شبهجزیره خود را به دست یک تصور و تقدیر کور و چارهناپذیر سپرده بودند، انسان جز بازیچهای در دست سرنوشت نبود، تعالیم اسلام، انقلابی در اذهان عرب به وجود آورد و آنها را بادرک و شناخت یک عقل متعالی حاکم بر عالم مفهوم اعتماد به نفس و نیز مسوولیت اخلاقی مبتنی بر آزادی اراده انسان را به دست داد.۲
آثار و اثرات اخلاق حضرت ختمی مآب(ص) را پروفسور عباس شوشتری چنین مینویسد: حضرت خاتمالنبیین بشر بود و بایستی به فطرت بشری جسمش نابود شود ولی آنچه در مدت بیست و سه سال آزار کفار متحمل و تبلیغ رسالت فرمود نوع بشر را به سوی وحدانیت دعوت نمود. یک ملت بیتربیت و منافق را با تربیت متحد کرده برای هر تجاوزی از حقوق بشر سزایی و برای هر احسان جزایی گذاشت و مساوات را اعلان کرد و شاه و گدا را در حقوق بشر به یک میزان در آورد، اینها یادگاری میباشد که هرگز نابود نخواهد شد.۳
پانوشتها:
۱ـ رحمت عالمیان، فضلالله کمپانی، ص۶۰۹.
۲ـ روح اسلام، امیرعلی، ص۳۶۳.
۳ـ خاتم النبیین، پروفسور عباس شوشتری (مهرین) ص۳۷۶ .
هوشنگ شکری
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست