پرسپولیس چگونه پیروزی شد

پرسپولیس یا پیروزی؟ این پرسشی است كه هواداران و دست اندركاران این باشگاه پرطرفدار و معروف پایتخت در پاسخ به آن همیشه دچار سردرگمی و ابهام بوده اند. اگر چه هر ۲ نام پرسپولیس و پیروزی در عنوان رسمی و ثبت شده باشگاه وجود دارند و این باشگاه با نام مؤسسه فرهنگی ـ ورزشی پیروزی (پرسپولیس) به ثبت رسیده است اما تغییر لحن مدیران جدید باشگاه در اطلاق نام پیروزی به این باشگاه و عدم استفاده از نام پرسپولیس هم جالب توجه است!

در حالی كه در سال های اخیر هر مدیری در این باشگاه مشغول به كار شده است حساسیتی به نام «پرسپولیس» نداشته و حتی در برنامه های خود تغییر نام باشگاه به نام اصلی را در دستور كار قرارداده است (اگر چه هیچ گاه اقدام جدی در این زمینه انجام ندادند)، مدیران جدید به استفاده از پرسپولیس حساسیت عجیبی دارند و از آن دوری می كنند. این در حالی است كه هر ۲ نام پیروزی و پرسپولیس در عنوان رسمی باشگاه آمده است.

استفاده از نام پیروزی فقط در صدا و سیما رایج است و تمام هواداران و مطبوعات ورزشی از نام پرسپولیس استفاده می كنند و حتی در یك دوره ای ارگان رسمی باشگاه با نام پرسپولیس منتشر می شد و هیچ ایرادی به آن وارد نبود. در دوره ای نیز محصولات غذایی با این نام و با سرمایه گذاری باشگاه روانه بازار شد اما داستان تغییر نام پرسپولیس چه بود و این دوگانگی ها در نام این باشگاه چرا به وجود آمد؟

پرسپولیس نامی بود كه یونانیان به تخت جمشید پایتخت هخامنشیان اطلاق می كردند و یك كلمه مركب یونانی ـ فارسی بود. پرس كلمه فارسی و پولیس كلمه ای یونانی به معنای شهر بود (مثل آكروپولیس) و پرسپولیس یعنی شهر پارسی. همچنین ایرانی ها به این شهر پارسه نیز می گفتند. پرسپولیس قسمتی از تاریخ فوتبال ایران محسوب می شود و در دنیا با احترام از آن یاد می شود.

در اوایل دهه ۴۰ ، علی عبده تأسیسات ورزشی خود را در تهران بنا كرد و نام پرسپولیس را بر آن نهاد. این باشگاه مركز ورزش بولینگ بود و البته بیشتر به بولینگ عبده معروف بود تا پرسپولیس. پس از انحلال شاهین، پرسپولیس دارای تیم فوتبال قدرتمندی نیز شد. پس از پیروزی شكوهمند انقلاب اسلامی این تأسیسات ورزشی به بنیاد مستضعفان سپرده شد اما در اختیار سازمان تربیت بدنی قرار گرفت تا برنامه های ورزشی سازمان در آن پیگیری شود. پرسپولیسی ها تا سال ۱۳۶۰ نیز تمرینات خود را در این مجموعه ورزشی انجام می دادند.

پس از شهادت دكتر مصطفی چمران چند تغییر نام در اماكن تهران و به پاسداشت نام این شهید بزرگوار انجام شد از جمله چهار راه پارك وی كه به نام شهید چمران تغییر یافت. سازمان تربیت بدنی نیز در اقدامی نام باشگاه را به شهید چمران تغییر داد. مصطفی داودی رییس وقت سازمان تربیت بدنی در نامه ای به دفتر امام خمینی (ره) این تغییر نام را اعلام كرد و البته قرار بود تیم فوتبال پرسپولیس از سال بعد یعنی ۱۳۶۱ نام خود را تغییر دهد.

همزمان با این تغییر نام باشگاه نیز تبدیل به خوابگاه تربیت معلم شد و پرسپولیسی ها كه از اقدامات سازمان شاكی بودند در دیدار هفته سوم خود مقابل هما در باشگاه های تهران حاضر نشدند و بدین ترتیب بازنده شدند. هما با این ۲ امتیاز مفت و مجانی در نهایت قهرمان شد و پرسپولیسی ها یك قهرمانی را به خاطر تغییر نام باشگاه از دست دادند. نهایتاً نام تیم فوتبال تغییر نكرد و دوباره به پرسپولیس بازگشت.

در دی ماه ۱۳۶۵ تیم پرسپولیس تحت پوشش بنیاد مستضعفان قرار گرفت و اولین مدیر منصوب بنیاد در این باشگاه اقدام به تغییر نام باشگاه كرد. آزادی نامی بود كه برای جایگزینی پرسپولیس انتخاب شد. در قرعه كشی مسابقات باشگاه های تهران آبشناسان رییس هیأت فوتبال تهران اعلام كرد تیمی به نام پرسپولیس حق شركت در مسابقات را ندارد و باید با نام آزادی شركت كند.

خوردبین سرپرست پرسپولیس نیز انصراف خود را از حضور در مسابقات اعلام كرد. «اگر پرسپولیسی ها حاضر به شركت در مسابقات نشوند، ما با نفرات دیگری در مسابقات شركت خواهیم كرد.» دقت پور مدیر وقت باشگاه با این گفته نشان داد كه تغییر نام باشگاه جدی است. حتی شایعاتی بود مبنی بر اینكه تمام بازیكنان پرسپولیس به تیم دسته دومی اقبال خواهند رفت. آنها حاضر به بازی در تیمی تحت عنوان آزادی نبودند.

جلساتی با بازیكنان برگزار شد و نهایتاً اداره كل تربیت بدنی تهران در روز ۲۷ بهمن ۱۳۶۵ با یك اطلاعیه سر و ته قضیه را هم آورد و به جنجال دوماهه در این باشگاه پایان داد: «به پیشنهاد معاون فرهنگی بنیاد مستضعفان و موافقت اداره كل تربیت بدنی تهران باشگاه پرسپولیس به پیروزی تغییر نام یافت. این تغییر نام به پیشنهاد بازیكنان صورت گرفته است.» از آن روز تاكنون این دوگانگی همیشه وجود داشته البته این نام از سوی هواداران كمتر پذیرفته شد.

پس از واگذاری مجدد باشگاه به تربیت بدنی عباس انصاری فرد اولین مدیر انتصابی سازمان در سال ۱۳۷۰ برای هویت بخشی و ثبت این باشگاه اقدام به تأسیس مؤسسه ای به نام پرسپولیس كرد. «از طرف دستگاه های ذیربط اعلام می شود كه شما باید با نام پیروزی در مسابقات شركت كنید.» عابدینی مدیرسابق باشگاه در ادامه اشاره می كند كه «روی همین اصل در بهمن ماه ۱۳۷۰ مؤسسه پیروزی (پرسپولیس) تأسیس و ثبت می شود.» بنابر این استفاده از نام پرسپولیس كه به صورت رسمی در عنوان این باشگاه قدیمی نیز به ثبت رسیده است، هیچ اشكالی ندارد. این در حالی است كه از زمان انتخاب كاشانی به عنوان مدیر باشگاه وی در تمام مصاحبه های خود از نام پیروزی استفاده كرده و سایت رسمی باشگاه نیز در تمام اخبار خود از پیروزی استفاده می كند.

نام پرسپولیس البته محدود در میان پرانتز شده در حالی كه هواداران این باشگاه و همه اعضای تاریخ باشگاه همچنان از نام پرسپولیس استفاده می كنند. در حقیقت بدنه این مجموعه كه مركب از بازیكنان و مربیان است هرگز نام پیروزی را نپذیرفته اند و به نظر می رسد تلاش های صورت گرفته در این راستا باز هم چیزی را تغییر نخواهد داد.

اصغر زارعی