حمام گنجعلی‌خان شاهکار عصر صفویه

مجموعه گنجعلی‌خان یکی از زیباترین و پربیننده‌ترین اماکن تاریخی شهر کرمان به شمار می‌رود. این مجموعه که یادآور تلاش گنجعلیخان حاکم کرمان در عصر صفویه است، شامل: بازار، حمام، …

مجموعه گنجعلی‌خان یکی از زیباترین و پربیننده‌ترین اماکن تاریخی شهر کرمان به شمار می‌رود. این مجموعه که یادآور تلاش گنجعلیخان حاکم کرمان در عصر صفویه است، شامل: بازار، حمام، میدان، کاروانسرا، آب انبار، مسجد وضرابخانه است. حمام گنجعلی‌خان یکی از بخش‌های معروف و دیدنی این مجموعه است که معماری زیبای آن از شاهکارهای معماری عصر صفویه است. این حمام درسال ۱۰۲۰ هجری قمری ساخته شده از بخش‌های مختلف سرسرا، دالان، رختکن، هشتی و گرمخانه تشکیل شده که هریک زیبایی منحصر به فرد خود را دارند. سردر این حمام یکی از زیباترین بخش‌های آن است که با آجرهای ساده و نیلی و مقرنس‌بندی توجه رهگذران بازار کرمان را به خود جلب می‌کند.

تصاویر بهرام گور، خسرو و شیرین، کاروان شتر، حیوانات درنده و شاهان در حال شکار از جمله تصاویر زیبایی است که برسر در این حمام نقش بسته‌اند. با عبور از زیر سردر و راهرویی غیرمستقیم، یک هشتی کوچک و درگاهی منقوش با تصاویر پرندگان دریایی به رختکن حمام می‌رسیم. این بخش از فضاهای اصلی حمام گنجعلی‌خان است که با به کار گیری نظمی کامل و ترکیبی مناسب از سطوح کاشیکاری پرنقش و نگار رنگارنگ، سنگ‌های مرمر، سقف‌های کاربندی شده و حوضچه‌ای با فواره‌ای زیبا دارای فضایی دلنشین و خاص است. رختکن این حمام دارای ۶ غرفه است که از انتها به هم مرتبط هستند و هریک به طبقه‌ای از مردم اختصاص داشته است. فضای رختکن با انواع زیراندازها، ساروق‌های زردوزی شده سنتی، بقچه‌های کرباسی، قطیفه‌ها و تن‌خشک‌کن‌های بسیاری تزیین شده است. همچنین به دلیل این‌که این حمام به موزه مردم شناسی تبدیل شده مجسمه‌های مومی در جاهای مختلف حمام قرار گرفته که افرادی را از طبقات مختلف جامعه آن زمان نظیر روحانیون، پیشه وران، مردم عادی و... نشان می‌دهند. در گرمخانه حمام نیز مجسمه‌های کیسه کشان و دلاکان قرار دارد که حوضی ۸ ضلعی با ستون‌های سنگی یکپارچه که دوبه دو قرینه اند و طاقی خیمه مانند، آن را تشکیل می‌دهند. خزینه حمام، بخش مخصوص استحمام حکام و بزرگان و سنگ ساعت زمان از بخش‌های دیدنی حمام گنجعلی‌خان است. شبکه آبرسانی به خزینه، گرمخانه، حوضچه‌ها و فواره‌های متعدد آنها، فضای مناسب ورودی و خروجی‌ها، بهره‌گیری از آب قنات، نحوه گرم کردن حمام و نگه داشتن حرارت و ضد زلزله بودن از جمله ویژگی‌های حمام تاریخی گنجعلی‌خان کرمان می‌باشد.