دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

عیار تجربه


عیار تجربه

در طول ۴ سال گذشته, یعنی از فوریه ۲۰۰۶ به این سو, یک فرمول کلی بر رفتار روسیه و چین در قبال پرونده هسته ای ایران حاکم بوده که هنوز هم می توان با استفاده از آن رفتار آینده این دو کشور را پیش بینی کرد

در طول ۴ سال گذشته، یعنی از فوریه ۲۰۰۶ به این سو، یک فرمول کلی بر رفتار روسیه و چین در قبال پرونده هسته ای ایران حاکم بوده که هنوز هم می توان با استفاده از آن رفتار آینده این دو کشور را پیش بینی کرد. آن فرمول این است: روسیه و چین در مقابل درخواست های آمریکا برای افزایش فشار به ایران - که عموما به شکل تحریم در شورای امنیت بوده - تا آنجا که امکانپذیر بوده معامله کرده اند و از هر جا که معامله امکانپذیر نبوده، مقاومت کرده اند. معامله تا کجا امکانپذیر است؟ تا جایی که آمریکایی ها حاضرند امتیاز بدهند. و مقاومت به چه شکلی انجام می شود؟ فقط به شکل تعدیل محتوای قطعنامه ها نه به شکل مخالفت با اصل آنها. این فرمول نشان می دهد که برای آن دو کشور اصل بر معامله است مگر اینکه خلاف آن ضرورت پیدا کند.

طی چند هفته گذشته بحث ها در این باره که بالاخره چین چگونه با درخواست آمریکا برای صدور قطعنامه ششم علیه ایران در شورای امنیت (قطعنامه چهارم تحریم ها) برخورد خواهد کرد، بالا گرفته است. یک اشتباه رایج این است که کسانی تصور کنند چین نهایتا با تحریم ها موافقت نخواهد کرد یا قطعنامه را وتو می کند. چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. چین و روسیه فقط در موارد معدودی که به امنیت ملی آنها مربوط می شده که از حق وتو استفاده کرده اند در حالی که ایران برای روسیه و چین یک موضوع استراتژیک است نه موضوع امنیت ملی و به همین دلیل هم هیچ کس در تهران چنین حسابی روی آنها نکرده است. تحلیل دقیق تر این است که یک فرایند زمان بر و دشوار چانه زنی بر مناسبات روسیه و چین با آمریکا درباره ایران حاکم است که از دو موضوع تاثیر می پذیرد: اول، میزان دوری یا نزدیکی نگاه استراتژیک این کشورها به ایران و دوم، میزان امتیازات مبادله شده.

در مورد نگاه استراتژیک به ایران، تفاوت های آشکاری میان روسیه و چین به همراه مجموعه ای بزرگ از کشورهای در حال توسعه از یک طرف و آمریکا، اسرائیل و بخشی از اروپا از سوی دیگر وجود دارد.

اصلی ترین مطلب این است که مطابق ارزیابی های اطلاعاتی روسیه و چین ایران قصد ساخت سلاح هسته ای ندارد و برنامه هسته ای آن یک تهدید محسوب نمی شود. در مقابل، آمریکایی ها با وجود کمبود شدید شواهد اطلاعاتی همچنان سعی دارند اینطور وانمود کنند که برنامه ایران یک «تهدید فوری» است. جامعه اطلاعاتی آمریکا مدت هاست دیدگاه های افراطی دولت در این خصوص را تایید نمی کند.

مسئله استراتژیک دیگر این است که اساسا صورت مسئله پرونده هسته ای ایران از نظر روسیه و چین با آمریکا متفاوت است. روس ها و چینی ها عقیده دارند ایران می تواند در خاک خود غنی سازی کند به این شرط که آژانس درباره نظارت کامل خود بر صلح آمیز بودن اطمینان بدهد. آمریکایی ها اما تا همین اواخر لااقل به طور رسمی عقیده داشتند غنی سازی در ایران آن را در «آستانه سلاح» قرار خواهد داد؛ در نتیجه هدف نهایی همچنان این است که ایران این برنامه را به حال تعلیق دربیاورد.

اختلاف نگاه روسیه و چین نسبت به آمریکا در مورد هدف تحریم ها از همین جا ناشی می شود. روس ها و چینی ها مکررا گفته اند از نظر آنها هرگونه تحریم فقط باید با هدف وادار کردن ایران به همکاری بیشتر با آژانس صورت گیرد در حالی که آمریکایی ها به تحریم به عنوان ابزاری برای «مجازات» ایران نگاه می کنند نه وادار کردن آن به همکاری با آژانس (چیزی که همین حالا هم وجود دارد). دقیقا به همین دلیل است که آمریکایی ها هر وقت به جلب همراهی روسیه و چین نیاز دارند، آژانس را تحت فشار می گذارند تا به هر شکل ممکن یک سند منفی علیه ایران از آن بیرون بکشند. نمونه بارز این اقدام، گزارشی است که یوکیا آمانو در فوریه گذشته منتشر کرد و در آن بی هیچ دلیل موجهی برخی ارزیابی های سنتی آژانس درباره برنامه غنی سازی ایران را تغییر داد.

روس ها و چینی ها با این ارزیابی آشکارا مخالفت نکردند اما بسیار بعید است که نفهمیده باشند ارزیابی های یک نهاد فنی نمی تواند ناگهان ظرف چند هفته تغییر کند مگر اینکه فشار سیاسی سنگینی بر آن وارد شده باشد.

اما اختلاف استراتژیک نهایی میان این بلوک ها درباره ایران این است که برای جلوگیری از هسته ای شدن ایران چقدر باید هزینه کرد. در این باره اکنون دیدگاه های بسیاری از کشورهای جهان به هم نزدیک شده و حتی آمریکایی ها هم عقیده دارند سرمایه گذاری روی جلوگیری از هسته ای شدن ایران یک سرمایه گذاری بسیار کم منفعت ولی در عین حال عمیقا پرهزینه است. این موضوع از همان اختلاف عمیق در مورد شدت تهدید ناشی از برنامه ایران ناشی می شود که به آن اشاره کردیم. کشورهای زیادی امروز سوال می کنند اگر برنامه هسته ای ایران یک تهدید نیست چرا باید برای توقف آن خود را به آب و آتش زد؟! به همین دلیل هم هست که آمریکا اکنون در موقعیتی است که نمی تواند هیچ یک از کشورهای جهان - البته به جز اسرائیل که اصلا کشور نیست!- را متقاعد کند که ارزش دارد برای مهار ایران هزینه های هنگفت بپردازند. به این ترتیب به نظر نمی رسد اختلافات استراتژیک روسیه و چین با آمریکا در ارزیابی ماهیت و هدف برنامه هسته ای ایران اساسا رفع شدنی باشد. می ماند اینکه ببینیم چه امتیازهایی مبادله شده است.

روس ها مدت ها پیش کوتاه آمدند. علت این بود که در دو حوزه خاص یعنی استقرار سپر دفاع موشکی در شرق اروپا و پیمان استارت موفق به نهایی کردن توافق هایی نصفه و نیمه با آمریکایی ها شده بودند.

آمریکا - برخلاف آنچه عموما گفته می شود - سپر دفاع موشکی را منتفی نکرد بلکه پذیرفت به جای استقرار آن در نزدیکی مرزهای روسیه آن را به حالت متحرک (Mobile) درآورده و در جاهایی مانند عرشه کشتی ها و امثال آنها نصب کند. این در واقع برای روس ها از وضعیت قبلی یعنی حالت استاتیک موشک ها بدتر است اما آنها به این دلیل که اساسا توان مقاومت در مقابل آمریکا ندارند اعلام کردند تصمیم آمریکا همان است که آنها می خواسته اند تا موضوع به نحو آبرومندانه جمع شده باشد.

درباره پیمان استارت هم ظاهرا بعد از یک سال چانه زنی، دو طرف پنج شنبه آینده توافقی را امضا خواهند کرد که مقرر می کند آمریکا و روسیه تعداد کلاهک های هسته ای عملیاتی خود را به هر کدام ۱۵۵۰ کلاهک کاهش دهند. به این ترتیب می بینیم امتیازهایی مبادله شده و طبعا روس ها در ازای آنچه دریافت کرده اند باید چیزی هم بدهند. بهانه روس ها در موافقت با تحریم البته این است که ایران با رد پیشنهاد وین به آنها بی احترامی کرده است اما این چیزی بیشتر از یک توجیه بی ربط نیست چرا که گذشته از اینکه وقتی پای منافع ایران در میان باشد، «احترام روس ها» اهمیت چندانی ندارد، ایران اساسا پیشنهاد وین را رد نکرده است. همه کاری که ایران کرده این بوده است که مانع از آن شده که آمریکایی ها مواد هسته ای آن را بگیرند و در ازای آن هیچ ندهند. ایران صرفا خواهان تضمین هایی است که ثابت کند فریبی در کار نیست و تا امروز چنین تضمین هایی تامین نشده است.

چینی ها اما طی چند ماه گذشته مقاومت بیشتری در مقابل تحریم های درخواستی آمریکا کرده اند به این دلیل که مبادله امتیاز میان آنها و آمریکا نسبت به روسیه به دشواری های بیشتری برخورده است. میان آمریکا و چین اکنون ۳ مسئله کلیدی وجود دارد.

۱) اختلاف بر سر ارزش یوان واحد پول چین که آمریکایی ها عقیده دارند پکن عمدا آن را پایین نگه داشته تا تراز صادراتی اش را بالا ببرد

۲) موضوع دیدار اوباما با دالایی لاما رهبر جدایی طلبان تبت و

۳) فروش تسلیحات آمریکا به تایوان در دو ماه گذشته به ارزش ۴/۶ میلیارد دلار که می تواند برتری نظامی چین در شرق دور را شدیدا تحت تاثیر قرار دهد. چین و آمریکا برای هیچ کدام از این ۳ مسئله راه حلی نیافته اند و اختلافات همچنان ادامه دارد. به رغم اینکه امتیازی مبادله نشده، دو عامل موجب شده چینی ها موضع خود در مورد مخالفت با تحریم ایران را تعدیل کنند.

۱) نخستین عامل ترس چین از آن است که از جانب آمریکایی ها به عنوان یک کشور غیرمسئول معرفی شوند و در حالی که روسیه به سمت آمریکا رفته در مخالفت با قطعنامه جدید تنها بمانند.

۲) عامل دوم کلیدی تر است. چینی ها نگران این هستند که اگر در فرآیند تدوین محتوای تحریم ها دخالت نکنند آمریکایی ها به طور یک جانبه و در خارج از شورای امنیت دست به اعمال تحریم هایی بزنند که دقیقا منافع تجاری آنها در خرید نفت از ایران را هدف بگیرد. قرائنی وجود دارد که نشان می دهد چین حضور در «نشست تدوین گزینه های احتمالی تحریم» - که بسیاری به اشتباه آن را نهایی شدن موضوع تلقی کرده اند - را پذیرفته با این هدف که بتواند مجموعه مواردی را که به نحوی با منافع آن درگیر است و تحریم ها را شدید می کند از قطعنامه حذف کند و علاوه بر آن مانع اعمال تحریم های یک جانبه از سوی آمریکا شود.

تحلیلگران غربی می گویند چین موفق خواهد شد و آمریکایی ها ناچارند برای راضی کردن آن تمامی گزینه هایی را که می تواند تحریم ها را به اصطلاح «فلج کننده» سازد از متن پیش نویس حذف کنند و حاصل کار قطعنامه ای خواهد بود سمبلیک و بسیار ضعیف که دیروز چند روزنامه غربی آن را «تفنگ آب پاشی» خواندند که به سوی ایران هدف گرفته شده است. مشکل اصلی که آمریکایی ها سال هاست از حل آن عاجز بوده اند در واقع همین جاست. مخالفان تحریم همواره با قطعنامه ای موافقت می کنند که «آبروی آمریکا را حفظ کند اما به ایران آسیبی نرساند». آمریکا برای راضی کردن کشورهای مخالف و ایجاد اجماع ناچار است به ازای هر مورد توافق با این کشورها، بخشی از تحریم های مد نظر خود را حذف کند و نهایتا به متنی رضایت بدهد که بسیار ضعیف و فاقد هرگونه قدرت تاثیرگذاری بر اراده ایران است.

به عبارت دیگر هزینه حفظ اجماع همواره این بوده که قطعنامه از وضعیت موثر خارج شود و راهی هم وجود نداشته که بتوان میان این دو جمع کرد. ایران همانطور که باراک اوباما روز ۳۰ مارس ۲۰۱۰ در کنفرانس خبری مشترک با نیکلا سارکوزی رئیس جمهور فرانسه در پاریس گفت کشور بزرگی است و روابط تجاری وسیعی با بسیاری از کشورهای جهان دارد و این کشورها هم حاضر نیستند منافع خود را فدای تحلیل های ژئوپلیتیکی بی اساس آمریکا در مورد «خطرات منطقه ای و جهانی ایران هسته ای» بکنند چرا که اساسا این تحلیل ها را قبول ندارند. کل فرآیند تحریم در قالب این نتیجه گیری استراتژیک ساده قابل خلاصه سازی است: اولا به دلیل ضرورت حفظ اجماع و اختلافات استراتژیک آمریکایی ها قادر به اعمال هیچ تحریم شدیدی علیه ایران نیستند و ثانیا حتی اگر تحریم های شدیدی هم اعمال شود ایران را متوقف نخواهد کرد چرا که ایران سال هاست به پدیده تحریم ها خو گرفته و بهتر از هر کشور دیگری در جهان می تواند آن را مدیریت کند. کشورهای دیگر شاید علنا نگویند ولی همواره اینطور بوده که به موازات موافقت با تحریم ها راه هایی برای عمل نکردن به آنها هم پیدا می کرده اند.

آمریکا پس از صدور هر قطعنامه جدید فقط می تواند ادعا کند «کاری کرده است» اما خلسه ناشی از این دل خوش کنک دیری نخواهد پایید چرا که هم ایران به کار خود ادامه خواهد داد و هم دیگر کشورها. تحریم به عنوان یک اقدام مستقل از جانب آمریکا فقط می تواند برای حفظ آبرو صورت بگیرد و به هیچ وجه قادر به تعیین تکلیف مسئله ایران نخواهد بود. این موضوع آنقدر آشکار است که حتی اسراییل هم به آن توجه کرده و هفته پیش در چند مورد گفته اند آمریکا باید یک مسیر مذاکراتی قوی را هم در کنار مسیر تحریم ها فعال کند.

در این شکی نیست که آمریکایی ها پس از پیمودن همه راه ها باز هم ناچارند در خانه ایران را بکوبند و از آن دعوت به مذاکره کنند منتها چیزی که اسراییلی ها به آن توجه نمی کنند این است که تحریم یا هر اقدام دیگری شبیه آن به جای اینکه مذاکرات را تقویت کند آن را به بن بست خواهد کشاند. تحریم، قدرت چانه زنی آمریکا پای میز مذاکره را افزایش نمی دهد بلکه تنها چیزی که با آن افزایش پیدا می کند اراده ایران برای سرسختی بیشتر در اتاق مذاکره است.

همه این مسائل نشان می دهد آمریکایی ها به این زودی ها قصد ندارند درست محاسبه کردن را یاد بگیرند و به همین دلیل احتمالا باید مدت های طولانی شاهد «بیغوله نوردی» آمریکایی ها باشیم. کل داستان دست و پا زدن آمریکا را برنارد شاو در یکی از آن جملات معروفش خوب خلاصه کرده است، شاو می گوید: «تنها نکته ای که می توان از تجربه یاد گرفت این است که ما از تجربه چیزی نمی آموزیم».

«طرح جمهوری اسلامی، تعبیر زنده ای است از هدف و شعار اسلامی که از درون جامعه ایرانی برمی خیزد و نتیجه طبیعی این جهاد و ضامن استقرار این ملت در راه نصرتی که خداوند وعده کرده است، می باشد .»

آیت اللّه شهید سیدمحمدباقر صدر که یک سال پس از استقرار جمهوری اسلامی ایران، به دست رژیم بعثی صدام به شهادت رسید، در پیامی جمهوری اسلامی را ناشی از ایمان به توانایی اسلامی دانست. امری که امروز این کشور را از دستیابی های علمی و تکنولوژیکی از جمله دستاوردهای هسته ای برخوردار کرده است .

در بند چهارم پیمان منع تکثیر سلاح های هسته ای حق همه کشورها در برخورداری از دانش و فن آوری هسته ای در جهت اهداف صلح آمیز به رسمیت شناخته شده و ساز و کارهایی برای کمک به کشورهای فاقد این دانش به منظور ارتقاء توانایی آنها در این مسیر پیش بینی شده است. اما این مقررات بین المللی موجب نمی شود که ایالات متحده و هم پیمانانش چنین حقی را برای کشور ما به رسمیت بشناسند .

حتی تلاش های ایران برای شفاف سازی فعالیت های اتمی خود و اعتماد سازی در مورد صلح آمیز بودن فعالیتهایش در عرصه علوم و فنون هسته ای نیز نتوانسته در این واقعیت تغییری بوجود آورد .

اما این دانش و دستیابی به فنون آن هنوز نتوانسته فعالیت های هسته ای ایران را در حضور دشمنانش توجیه کند .

پیشرفت های غرور انگیز اخیر کشور در این عرصه نشان می دهد که دانشوران و فن آوران ایرانی حداقل در یک حوزه خاص توانسته اند به این خصائص دست یابند و می تواند آثار پربرکتی برای ملت ایران داشته باشد .

چرا که دانایی محوری یکی از ارکان اساسی توسعه اقتصادی و تلاش برای خودکفایی است و دانش هسته ای هم فرآیند تحقق این اهداف را سرعت می بخشد .

● دانش هسته ای نقطه عطف اقتدار سیاسی

دانش هسته ای مرهون تلاش و همت دانشمندان ایرانی است که با اتکا به قدرت لایزال الهی بدان دست یافته اند .

اما تنها توکل بر خداوند قادر بدون تحمل دشواری ها نمی تواند نیل به هدف را ممکن سازد .

رمز دیگر پیروزی در دستیابی به دانش هسته ای را سید عماد حسینی نماینده قروه و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با گزارشگر کیهان اینطور توضیح می دهد: حادثه عظیم پیروزی انقلاب اسلامی ایران بدون اتکا به شرق و غرب بسیاری از تحلیلگران، سیاستمداران، تئوریسین ها، و صاحبان اندیشه را به بررسی و تحلیل پیرامون این رخداد مردمی واداشت و مسیر رهیافت ها و تحقیقات را تغییر داد .

وی اضافه می کند: به لحاظ تکوین و رشد انقلاب در شرایطی استثنایی و بهره گیری از تأییدات غیبی و اعتماد دو جانبه آن براندیشه معنوی و عرفانی امام همچنین باور های عمیق مذهبی مردم از سوی دیگر، تحلیل گران سیاسی و سازمان های جاسوسی قدرت های بیگانه از پیش بینی وقوع انقلاب اسلامی و شناخت ماهیت آن عاجز شدند .

البته سخن امام خمینی (ره ) که با مشاهده به خطا رفتن این پیش بینی ها و تحلیل ها فرمودند: «از اراده خدا بی خبر بودند! این کاری بود که خدا کرد. معجز ه ای بود که خدای تبارک و تعالی انجام داد» را می توان اثباتی بر این ادعا دانست .

این نماینده مجلس معتقد است: فناوری صلح آمیز هسته ای که با اتکا به نیروهای داخلی بدان دست یافته ایم نقطه عطف در تاریخ ایران و تکنولوژی هسته ای به شمار می رود که امروز به عنوان یک افتخار ملی در تاریخ این کشور ثبت و نهادینه شده است. در حالی که رسانه های جهانی بر بعد منفی دانش هسته ای ایران یعنی غنی سازی اورانیوم به منظور دستیابی به سلاح اتمی زوم کرده اند ایران توانست بدون کمک دانشمندان خارجی معادلات منطقه و جهانی را به هم بزند و قدرتش را در دانش هسته ای ارتقا دهد .

حسینی همچنین به افزایش توان چانه زنی ایران در تعاملات جهانی به همین علت اشاره دارد و اظهار می کند: اقتدار ایران در سطح جهان افزایش یافته است به طوری که حتی سران کشورهای بزرگ به این قدرت ما اعتراف می کنند. بنابراین امیدواریم در فنون و علوم دیگر هم گام های بلندتری برداریم .

عماد حسینی تنها وکیل مردمی نیست که دستیابی به دانش هسته ای را نشانه اقتدار ایران در صحنه جهان برمی شمارد.

دکتر محمد کرمی راد نماینده مردم کرمانشاه وعضو هیات رییسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه ایران اسلامی توانسته حقانیت خود را در استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای به اثبات برساند، طی گفت و گویی معتقد است: با وجود تمام مخالفت ها و کارشکنی هایی که در این خصوص علیه کشورمان صورت گرفته، اما بسیاری از کشورهای جهان خصوصا کشورهای عضو جنبش عدم تعهد پذیرفته اند که فعالیت های هسته ای ایران صلح آمیز بوده و هیچ خطری برای کشورهای منطقه به همراه نخواهد داشت.

وی با اعلام اینکه قرار است در روز جشن ملی هسته ای خبرهای خوش هسته ای از سوی رییس جمهور به مردم کشورمان اعلام شود، می گوید: امیدواریم که این اقدامات در روند تکامل و شکل گیری کار هسته ای کشور، خصوصا در مورد نوع جدیدی از غنی سازی که استفاده از برترین تکنولوژی در دنیاست به ما کمک کند.

● پتانسیل هایی که با تحریم فعال شدند

به اعتقاد کارشناسان نتیجه فشار و تحریم های تحمیل شده به جمهوری اسلامی ایران، این کشور را به خودکفایی و استقلال کامل از دیگر جوامع رسانده است.

چرا که توانسته ایم از ظرفیت و پتانسیل های دانشمندان جوان خود استفاده کرده و ضمن پیشرفت های چشم گیر به فناوری های خوبی نیز دست پیدا کنیم.

محمود احمدی نماینده مردم شازند و عضو کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم با این موضوع هم عقیده است و در همین زمینه به خبرنگار سرویس گزارش کیهان می گوید: فلسفه تحریم ها فشار بر ایران برای دست کشیدن از فعالیت های هسته ای بود اما این موضوع باعث رشد ایران شد.

احمدی اظهار می کند که تجربه ۳۱ ساله نظام جهوری اسلامی ایران ثابت کرده است نظام ما در سختی ها و فشارهایی که از سوی دول غربی وارد می شود با عزمی راسخ حرکت می کند تا جایی که حتی دنیا فکرش را نمی کرد ایران هسته ای متولد شود توانسته ایم این قدرت را به رخ جهان بکشیم و به توان دانشمندان ایرانی ببالیم.

این عضو کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس عقیده دارد: از سال های اولیه پیروزی انقلاب اسلامی ایران که هیچگونه علم و فناوری در کشور وجود نداشت با یک انقلاب نوپا همچنین درگیری با انواع مسایل سیاسی و اقتصادی و اجتماعی توانستیم ایستادگی کنیم تا جایی که امروز رده هفتم دانش هسته ای و رتبه هشتم فضایی را کسب کرده ایم. در واقع برکتی که تحریم ها داشت قابل پیش بینی نبود هر چند که سخن از تشدید تحریم ها علیه ایران است و مطمئن هستیم که دنیا با امپریالیسم غرب برای تحریم ایران هماهنگ و یکپارچه نخواهد شد.

● توان هسته ای در ابعاد اقتصادی و پزشکی

از جمله برکات دانش هسته ای را می توان توسعه در بخش های پزشکی، اقتصادی و کشاورزی به شمار آورد .

مهندس قاسم قربانی رستم معاونت دانشگاه و رییس آموزشکده فنی و حرفه ای سما اشاراتی به این نوع از اقتدار ایران اسلامی دارد.

وی در گفت و گو با خبرنگار سرویس گزارش روز کیهان می گوید: کاربرد روز افزون انرژی یکی از مظاهر مهم زندگی جدید است و روش های استفاده از انرژی هسته ای کاملا تکامل یافته اند.

قربانی رستم می گوید: بدون تردید تکامل بیشتر روش های تولید و کاربردهای انرژی هسته ای در نوع زندگی امروزی فرصت های بی سابقه جدیدی را در پیش روی دانش، فن وصنعت فراهم خواهد آورد.

رییس آموزشکده فنی و حرفه ای اسلامشهر آزادی این انرژی را قدرت بیکرانی در اختیار انسان می داند اما با این شرط که این انرژی در راه هدف های صلح آمیز به کار گرفته شود. اگر در گذشته بحران غذا و یا بحران آب حیات بشر را تهدید می کرد کارشناسان بر این اعتقادند که بحران آینده بحران انرژی است و تولید ضایعاتی که عموما رادیواکتیو و در نتیجه سمی است که باعث اثرات نسلی و شخصی در موجودات

می شود.

وی همچنین ادامه می دهد که پیشرفت دانش هسته ای ایران را در مقابل دیگر ملت ها به کشوری مقتدر در امور اقتصادی، صنعتی و پزشکی تبدیل کرده است. سلسله این تکنولوژی و ریشه گرفتن آن در کشور و بردن آن به میان مردم فقط بر مبنای دانش، خرد ورزی، خردمندی، تلا ش مداوم و استراتژی مبتنی بر واقعیات جهان داخل و خارج و حفظ منافع ملی ممکن و میسراست و حصول به تکنولوژی هسته ای به جز تعامل با تمامی

دانش پژوهان، دانشگاهیان و استفاده از تجارب کشورهائی که قبلا این راه را طی کرده اند ممکن نیست.

همانطور که دکتر محمد قنادی مراغه، رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای سازمان انرژی اتمی در گفت و گویی تبیین تأثیر فناوری هسته ای در زندگی مردم را ضروری عنوان و تصریح می کند: باید تلاش کنیم تا ابهامات بیهوده ای که نسبت به دانش هسته ای وجود دارد تا جایی که برخی این دانش را تنها منحصر در ساخت سلاح هسته ای تصور می کنند، از بین برود. استفاده بهینه از علوم هسته ای علاوه بر پیشرفت سایر صنایع و فنون وابسته موجب ارتقای تربیت و آموزش نیروی انسانی و به روز کردن تجهیزات مورد نیاز می شود.

دکتر قنادی در ادامه به پیشرفت های کشورمان در این بخش اشاره داشته و می گوید: امروز در تولید رادیوداروها تقریبا خودکفا شده ایم که این تولیدات به منظور بهره برداری سالانه ۸۵۰هزار نفر از بیماران خاص در اختیار ۱۲۰ مرکز درمانی در سراسر کشور قرار می گیرد.

● پزشکی هسته ای

پزشکی هسته ای و تشخیص و درمان در طب نیز دیگر محصول این انرژی است که توسط رادیوداروها و کیت های هورمونی صورت می گیرد .

اگرچه تا سال ها پیش از رادیوداروها جهت تشخیص برخی بیماری ها استفاده می شد اما هم اکنون نیز با ضریب اطمینان بسیار بالایی از پزشکی هسته ای که شامل «تشعشع، رادیودارو و کیت هورمونی رادیواکتیو» است در درمان، تشخیص و پیگیری روند درمان بیماری ها استفاده می شود .

تولید ابزارهای مقاوم به شوری و سرما، تولید میوه های بدون هسته، افزایش ماندگاری محصولات کشاورزی، کاربرد انرژی هسته ای در مبارزه با آفات محصولات کشاورزی، تولید گونه های پرمحصول و حفظ ذخایر ژنتیکی کشور، افزایش سرعت تحقیقات، ضرورت دستیابی به دانش و فناوری هسته ای از جمله فنونی است که ایران اسلامی در بحث انرژی صلح آمیز هسته ای بدان دست یافته است .

عدم اجماع سیاستمداران آمریکایی بر تشدید تحریم ها علیه ایران جالب ترین واقعیتی است که سیاست های جنگ طلبانه ایالات متحده را گرفتار بن بست کرده است.

اظهارات جان بولتن نماینده اسبق آمریکا در سازمان ملل متحد طی آخرین سخنرانی اش مبنی بر بی نتیجه بودن تحریم ها برای جلوگیری از پیشرفت های هسته ای ایران تاکیدی بود که وی دوباره اظهار کند که اوباما در این سیاست خود نیز بار دیگر طعم شکست را خواهد چشید!

این اعتراف که با افزایش توان هسته ای ایران موافقانی در بین غربیان یافته است گویای پیشرفت اقتدار ایران اسلامی در سطح جهان است.

همیشه بحث و سخن پیرامون موضوعی که مردم بیشتر روی آن حساس هستند اگرچه در قالب حدس و اما و اگر هم باشد توانسته آستانه تحریک افکار عمومی را بالا ببرد تا جایی که در موارد مثبت دلخوشی و گاهی هم با تغییر ماهیت جنبه منفی و ناامیدانه ای به خود بگیرد .

به عنوان مثال امنیت؛ یکی از مسایل حساس و دارای اهمیت است تا جایی که هر نوع حدس و گمان پیرامون آن واکنش مردم را برمی انگیزد.

حال تصور کنید این گمان ها استمرار یابد و اختلال در امنیت و رفاه سیاسی و اجتماعی برای عده ای تبدیل به باور شود، در چنین شرایطی است که رعب و وحشت جامعه را فرامی گیرد .

این موضوع همان چیزی است که رسانه های غربی با اتکا به نظریات کارشناسان و روانشناسان آمریکایی و اروپایی آگاهانه در پی وحشت و ایجاد هرج و مرج همچنین ترویج تصور وجود ناامنی در میان مردم سراسر دنیا هستند تا در خلال آن به برخی منافع خود در جوامع در حال توسعه برسند .

تبلیغات منفی همچون دستیابی ایران به بمب اتمی و انواع سلاح های هسته ای نمونه ای از این دست اقدامات دولت های غربی و رسانه های وابسته به آنهاست که در ابعاد وسیع در پی اقناع افکار عمومی جهان به ضرورت مهار ایران در دستیابی به فناوری صلح آمیز هسته ای هستند .

توفیق اجباری تحریم و تهدید

بدیهی و روشن است دانش هسته ای به عنوان توان و فنی ضروری میل تمامی ملت ها و دولت ها است و نیل به آن در واقع آرزوی دیرینه بسیاری از جوامع است.

اصغر کاملی مدیر گروه معارف دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی در همین باب در گفت و گو با خبرنگار سرویس گزارش کیهان معتقد است: برای هر فردی که در مسایل سیاسی و اجتماعی و علمی دقت نظر داشته باشد این واقعیت پذیرفتنی است که اگر کشوری به دنبال توسعه پایدار و حفظ عزت و اقتدار باشد دستیابی به دانش هسته ای برای آن ضرورتی اجتناب ناپذیر خواهد بود .

وی این موضوع را واقعیتی غیرقابل انکار در مسیر اقتدار کشور می داند و اظهار می کند: براساس همین برداشت تا زمانی که ایران به فعالیت های خود برای تجهیز به دانش هسته ای صلح آمیز ادامه دهد تهدیدات همواره ایران را دنبال خواهد کرد. اظهارات وزیر دفاع اسبق آمریکا مبنی بر اینکه ریشه ملت ایران خشکانده شده است! هنوز در یادها باقی است .

این عضو هیات علمی دانشگاه تهدیدات اخیر دولت ایالات متحده آمریکا را نشانه ضعف این دولت دانسته و ضمن تاکید بر استفاده موثر از فرصت های پیش آمده می گوید: این ها تهدیداتی است که همواره ادامه خواهد داشت. تاکید رهبری ما را به این واقعیت می رساند که دوستی با دولت آمریکا هزینه های زیادی دارد. هنگامی که اوباما مدعی شد دست دوستی به سمت ملت ایران دراز کرده است رهبر معظم انقلاب نسبت به این رفتار آمریکایی ها هشدار دادند که واقعیت آن امروزه به اثبات رسیده است .

به اعتقاد کارشناسان و صاحبنظران تحریم های کشورهای غربی علیه جمهوری اسلامی ایران هیچگونه تاثیری بر عزم و اراده ملی ایرانیان بر رسیدن به چرخه صلح آمیز سوخت هسته ای نخواهد داشت.

به عقیده اصغر کاملی، وظیفه ملی و نیاز به کسب قدرت و توانمندی، ملت و دولت ایران را مجبور می کند تا نسبت به تجهیز ایران به دانش هسته ای هزینه هایی بپردازند و به ازای آن از حقوق نسل امروز و آینده محافظت کنند .

مدیر گروه معارف دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نقش دولتمردان را در این راستا مهم دانسته و توضیح می دهد: دولت باید با دیپلماسی فعال از طریق سفرا و دیپلمات ها به همت و کار مضاعف بپردازد و سیاست های هسته ای ایران را به دنیا بشناساند. در داخل نیز باید حفظ وحدت میان مسئولان دولتی، مجلس و مردم تقویت شود تا فعالیت ها عملیاتی تر پیش برود. به ویژه اکنون که سیاست هدفمندی یارانه ها مطرح شده است می بایست با حفظ وحدت ملی حول محوریت رهبری به رفع آسیب ها و موانع پیشرفت پرداخت تا بستری برای امیدبخشی به جوانان در مسیر خودکفایی و پیشرفت فراهم شود .

پیشرفت کشور و بالندگی ابعاد اقتصادی، سیاسی و علمی مستلزم توجه به نخبگان و اندیشمندان است همچنین این عامل می تواند تهدیدات و مشکلات را بی اثر و محو کند در حالی که سیاست دشمنان ایران بر تهی کردن ایران از نخبگان و بی ثمر نشان دادن فعالیت های آنها است. به همین منظور این استاد دانشگاه نقش دولت را در همین زمینه موثر قلمداد کرده و تصریح می کند: باید بیش از گذشته به نخبگان و دانشمندان که گرفتار مشکلات مالی هستند توجه شود. به تحقیقات و پژوهش بودجه بیشتری اختصاص یابد تا با دلگرمی بیشتری کار کنند که با این سیاق قطعا شاهد پیشرفت خواهیم بود .

● بی اعتباری رسانه های غربی در افکار عمومی

به ادعای کارشناسان رسانه ای، حوادث پس از جنگ عراق ماهیت رسانه های غربی را هویدا ساخت. به طوری که انتشار خبرهایی مبنی بر وجود سلاح های اتمی در عراق و نیاز به اتحاد کشورهای غربی برای دفاع از حقوق بشر وابستگی این رسانه ها را به منافع نظام های غربی ثابت کرد.

چرا که غربی ها هر جا حضور داشته اند جز تفرقه افکنی و اختلاف قومیت و مذاهب و به یغما بردن ثروت مردم کار دیگری انجام نداده اند به همین دلیل افکار عمومی جهان دیگر به حرف آنان اعتماد نمی کنند .

دیگر ادعای موجود حوادث پس از انتخابات در ایران و ارایه تصویری متفاوت از اوضاع داخلی بود که هر فرد غیر ایرانی هنگامی که وارد کشور می شد وضعیت را با آنچه که رسانه های خارجی باز تابانده اند متفاوت می دید .

حمید رضا مقدم فر مدیرعامل خبرگزاری فارس در همین خصوص توجه مخاطبان را به دو نکته جلب می کند و در گفت و گو با گزارشگر کیهان تاکید می کند: غرب برنامه ها و سلطه خود را بر بخش عمده ای از رسانه ها متمرکز کرده ولی این حقیقت روشن است که سیاسی کاری می کنند چرا که خود رسانه ها در مقابل اظهارات و نظرات متضاد و متناقض غربی ها در خصوص فعالیت هسته ای ایران مانده اند اما به هر حال مجبورند اینطور استدلال کنند که فعالیت های ایران جنگ طلبانه است.

این کارشناس رسانه ادامه می دهد: رسانه ها در مورد اشغال عراق بیش از پیش تبلیغ کردند تا بستر افکار عمومی جهان را برای حمله نظامی به این کشور آماده کنند اما پس از حمله و با مشخص شدن زوایای پنهان این جنگ رسانه های دروغ پرداز غربی بیش از پیش بی اعتبار شدند. حال که متمرکز بر ایران شده اند افکار عمومی دنیا دیگر جار و جنجال های آنها را باور نمی کند و همبن موضوع تاثیر برنامه هایشان را سست کرده است .

وی می گوید: پیگیری بحث تحریم نشانه استیصال کشورهای غربی از روش های سخت و نرم جنگی است. غرب می داند که هیچ تهدید سختی موثر نیست، حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران هم ثابت کرد که تهدیدات نرم در ایران بی اثر است و از آن نتیجه ای عایدشان نشد، بنابراین به بحث سنتی و قدیمی تحریم روی آوردند و دوم اینکه فضای افکار عمومی جهان تحریم و اجماع جهانی را علیه ایران برنمی تابد .

به اعتقاد مقدم فر، وقتی سیا اعلام می کند شواهد و قرائنی بر جنبه هسته ای جنگی و نظامی در ایران پیدا نکرده است و اینکه ماموران آژانس این موضوع را واقعیتی غیرقابل انکار می دانند

نمی تواند علیه ایران به اجماع تبدیل شود. اکنون هم با علم به اینکه تحریم ها تنها جنبه عملیاتی و فشار دولتی دارد ناامیدانه به دنبال اجماع هستند و راه دیگری برایشان باقی نمانده است .

این کارشناس رسانه در ادامه توضیحاتش اینطور ادامه می دهد: موسسات افکار سنجی آنها اعلام کردند که افکار عمومی مردم ایران از تحریم ها نگران نیستند و به روال همیشگی ادامه می دهند البته باید تاکید کرد شرایط اقتصادی حال حاضر جهان این اجازه را به دولت آمریکا نمی دهد .

● مظهر خودباوری علمی و مباهات عمومی

امروز با این واقعیت انکار ناپذیر روبرو هستیم که فناوری هسته ای مظهر خودباوری علمی و مایه مباهات عموم ملت ایران است.

باید اذعان کرد که پروژه فناوری صلح آمیز هسته ای ایران، وحدت و غرور ملی را برای ایرانیان به ارمغان آورده است.

در ایران امروز غرور ملی به شکل فزاینده ای قوت یافته و نمود آن را می توان در تلاش جمعی بر دستیابی به رتبه های برتر علمی و تکنولوژیکی وملاحظه کرد .

جلال بروغنی استاد و عضو هیات علمی دانشگاه با بی اثرخواندن تحریم های جهانی علیه ایران به گزارشگر کیهان می گوید: علی رغم فشارهای غرب فناوری بومی هسته ای در ایران گام به گام به سوی صنعتی سازی پیش می رود و تحریم ها هیچ اثری بر عزم راسخ ملت نداشته است. مشهود است که حرکت نخبگان در مسیر تولید علم شتاب گرفته و جمهوری اسلامی با کمترین هزینه ممکن در مدیریت عوامل تاثیرگذار بر اقتدار ملی موفق بوده است .

به اعتقاد این استاد دانشگاه، در عصر حاضر با اتکا به عقلانیت سیاسی و غرور ملی می توان پیشرفت های چشمگیری رقم زد و منتظر پیروزی بیشتری هم بود . بنابر تجربه تاریخی اگر ملتی بخواهد به فناوری هسته ای دست یابد هیچ قدرت خارجی نمی تواند مانع شود. بنابراین در این قضیه اراده ملت ایران حرف آخر را زد و تعداد قلیل مخالفان هم حق این را ندارند که در مقابل اراده جمعی ملت ایران بایستند.

جلال بروغنی مخالفان پیشرفت دانش هسته ای ایران را در داخل و خارج از کشور وابستگان به غرب می خواند.

وی تصریح می کند: غافلان و مخالفانی هستند که چشم به دهان خارج از مرزها دوخته اند و تلاش می کنند همانطور که طی این سالها، فعالیت های هسته ای ایران را دچار لطمه کردند امروز هم مانع از تحقق خواسته های ملت شوند،این در حالی است که مواضع جمهوری اسلامی ایران روشن است، از طرفی هم آمریکا و متحدانش تمامی هم و غم خود را بر بحران زدایی توسط ایران گذاشته اند و تلاش می کنند این کشور را در نظر افکار عمومی، جویای جنگ و موافق با تروریسم معرفی کنند .

● مدعیان حقوق بشر چه می گویند؟

مرور تاریخ سلطه جویی های آمریکا گویای جنایات جنگی آنها از ویتنام تا عراق و افغانستان، تجاوز به خاک کشورهای اسلامی و قتل عام کودکان و زنان، شکنجه سربازان و اسرای عراقی در ابوغریب ها و گوانتاناموها است، اما همین قاتلین و تروریست های جهانی اینک و در کمال پررویی دم از حقوق بشر می زنند و امیدوارند شورای امنیت تحریم ها علیه ایران را جدی تر دنبال کند و افکار عمومی به راحتی فریب دروغ پردازی های آنان را بخورد.

وی با ابراز تاسف از واقع بینی شورای امنیت نسبت به سلطه جویی های ایالات متحده معتقد است: شورای امنیت فقط امنیت بخش فعالیت های دول استعماری است و با این سیاق خود چار مشکلات عدیده و بحران هایی در نظر عموم جهان خواهد شد .

آمریکا که خود بزرگترین دارنده زرادخانه های هسته ای در جهان است و تنها کشوری است که از بمب هسته ای علیه بشریت استفاده کرده است جالب است که مدعی حقوق بشر شده و قصد دارد ایران را به بهانه تهدید جامعه بشری تهدید کند.

جالبتر اینکه رژیم غاصب صهیونیسم تنها دارنده تسلیحات هسته ای در خاورمیانه به شمار می آید و این رژیم تاکنون از امضای پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای امتناع ورزیده و تحت هیچ کدام از پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار ندارد.

بروغنی در ادامه تاکید می کند که نباید اجازه داد برخی کشورهای مستکبر با اعمال نفوذ در سازمان های بین المللی حقوق مسلم ملت ایران را تضییع کنند و باید در مقابل اینگونه رفتارها مقابله به مثل کرد.

وی می گوید:کشورهای غربی باید این حقیقت را درک کنند که ایران اسلامی تحت هیچ شرایطی زیر بار حرف زور نخواهد رفت و همواره بر احقاق حقوق مسلم خود پافشاری می کند.

مهدی محمدی