به جای چگونه از چرا های انقلاب بگوییم

مولفان و نویسندگان کتاب های رسمی و آموزشی مدارس باید در کنار افزایش کیفیت آموزشی, دانش آموزان را با فرهنگ و تاریخ درست کشور خود آشنا کنند که اگر این کار را ما به عنوان متولیان تعلیم و تربیت انجام ندهیم دیگران آن را وارونه منتقل می کنند

آن‌قدر کتاب را ورق زده که دیگر جای جای آن را از حفظ است. اما باز هم کلمات و سطرها را به دقت جستجو می‌کند تا واژه مورد نظرش را بیابد. موفق می‌شود. به کلمه انقلاب که می‌رسد، دقیق‌تر می‌شود. این کلمه را بارها از زبان بزرگ‌ترها شنیده و یا در تصاویر تلویزیونی دیده است؛

اما این بار دلش می‌خواهد بیشتر بداند. بداند که چرا سه دهه پیش هموطنانشان از جان خود گذشتند تا به امروز برسند؛ اینکه چطور شد تمام ایران یک‌صدا شدند. اما هر چه بیشتر می‌خواند کمتر می‌فهمد. چرا که نویسندگان کتاب تنها به کلمه انقلاب بسنده کرده‌اند و هیچ توضیحی در مورد معیارها و ارزش‌هایی که آنها را به مبارزه دعوت کردند ندارد.

کتابش را می‌بندد و می‌داند که پاسخ اکثر سوال‌هایش در کتاب‌های درسی نیست و باید سراغ منبع دیگری برود، اما اگر وقت کند!

آموزش و پرورش به عنوان یکی از نهادهای بنیادین و اساسی در امر آگاهی دانش آموزان عمل می‌کند. اما این مسئله که چقدر توانسته است به وسیله آموزه های کتاب های درسی آن را به دانش آموزان تفهیم کند، خود جای بحث دارد.

انقلاب در هر کشوری به عنوان یک تحول عظیم مطرح می‌شود که از همان سال اول بعد از پیروزی مولفان آن را با وسواسی خاص وارد کتاب های درسی می کنند، ضمن اینکه نقش معلم‌ها را نیز در این زمینه نمی توان بی تاثیر دانست.

اما این مسئله در کتاب‌های درسی دانش آموزان کشورمان کمتر به چشم می‌خورد و تقریبا آن ها نسبت به دلایل انقلاب کاملا بی‌اطلاعند.

در کتاب‌های رسمی آموزشی، کمتر از معیار های وجودی انقلاب صحبت شده است و تمام دانسته‌های دانش آموزان از انقلاب به جشن‌ها و سخنرانی های ایام دهه فجر محدود می‌شود که معمولا به دلیل تقارن این دهه با ایام امتحانات بسیار سطحی و گذرا است.

سه دهه از پیروزی انقلاب اسلامی گذشته است و این در حالی است که نسل جدید دانش آموزان تقریبا از آموزه‌های انقلاب چیزی نمی‌دانند و برنامه های دهه فجر را بدون علم به آن‌چه برایش جشن می‌گیرند، برپا می کنند. نباید به آن‌ها خرده گرفت چون قصور از نظام آموزشی است که نتوانسته معیارهای اولیه و مهمی را ده‌ها تن زن و مرد به خاطرش جان خود را از دست دادند به نسل جدید منتقل کند.

قریشی مشاور دفتر برنامه‌ریزی و تالیف کتاب‌های درسی در گفت‌وگو با برنا می گوید: تیراژ کتاب قبل از انقلاب به ۵۵ میلیون جلد کتاب می‌رسید که امروزه با حدود ۱۵۰ میلیون رشد سه برابری را نشان می‌دهد.

وی تصریح کرد: پیش از انقلاب عنوان کتاب‌های درسی حدود ۵۰۰ عدد بوده که بعد از انقلاب با افزایش صد درصدی به بالای ۱۰۰۰ عنوان رسید.

قریشی با اشاره به این مطلب که کتاب‌های درسی از نظر محتوایی و کیفی تغییرات بسیاری کرده است، اظهار داشت: توجه به کیفیت کتاب های درسی بعد از انقلاب روندی صعودی را طی می‌کند؛ مثلا تفکیک کتاب فارسی دوره ابتدایی به دو کتاب بخوانیم و بنویسیم و خواندن و نوشتن برای یادگیری موثر دانش آموزان تدوین شده است.

وی درباره تالیف کتاب‌های درسی بعد از انقلاب تصریح کرد: بعد از گذشت سه دهه از پیروزی انقلاب، سعی شده است که در تالیف کتاب های درسی به محتوای آموزشی با توجه به نیازهای روز جامعه بیشتر توجه شود.

مشاور دفتر برنامه ریزی و تالیف کتاب‌های درسی ابراز داشت: ورود کتاب های آمادگی دفاعی و تدریس زبان های خارجی آلمانی و فرانسوی برای دانش آموزان علاقمند، اهمیت به دروس عربی و ارائه آن در هر سه پایه که در سال‌های قبل از انقلاب فقط یک سال تحصیلی را شامل می شد و ادغام رشته اقتصاد، فرهنگ و ادب به رشته ادبیات و علوم انسانی از دیگر کارهای اجرائی آموزش و پرورش در امر تعلیم و تربیت است.

مشاور دفتر برنامه ریزی و تالیف کتاب های درسی در مقاسیه ای نسبت به محتوای کتاب ها در دو دوره قبل و بعد از انقلاب گفت: محتوای کتاب ها در قبل از پیروزی انقلاب به رواج فرهنگ غرب و شاهنشاهی می پرداختند و آموزش‌ها در مسیر وابستگی به بیگانه بود. اما آموزه ها بعد از انقلاب هویت ملی و فرهنگ ایرانی اسلامی به صورت جدی دنبال شد و روحیه خود باوری، بیگانه ستیزی، جستجو گر، علم آموز و پژوهشگر در دانش آموزان رشد کرد.

مشاور دفتر برنامه ریزی و تالیف کتاب های درسی با بیان این مطلب که هنوز به وضع مطلوب نرسیده ایم خاطرنشان کرد: در مقایسه با غرب تلاش های خوبی در زمینه تعلیم و تربیت صورت گرفته است. جوادی معلم پایه سوم دبیرستان اعتقاد دارد کتاب‌های درسی در بحث بررسی علل انقلاب و ریشه‌یابی آن بسیار ضعیف عمل می‌کنند و می‌گوید: در هیچ‌کدام از کتاب‌ها به درستی و وضوح به چرایی انقلاب اشاره نشده و همواره به گفتن چگونگی آن بسنده کرده‌ایم.

این معلم تاریخ اضافه می‌کند: انقلاب اسلامی با دلایلی مختلف و به خاطر ارزش‌ها و آرمان‌هایی خدایی شکل گرفت و بی‌شک اگر جوانانمان از کودکی و در مدارس با این دلایل آشنا شوند، قدر وضعیت حاضر و امنیت کشور خود را می‌دانند و هر گونه گزند غربی مصون خواهند ماند.

مولفان و نویسندگان کتاب های رسمی و آموزشی مدارس باید در کنار افزایش کیفیت آموزشی، دانش آموزان را با فرهنگ و تاریخ درست کشور خود آشنا کنند که اگر این کار را ما به عنوان متولیان تعلیم و تربیت انجام ندهیم دیگران آن را وارونه منتقل می کنند.