نقش مدیران سالم اندیش در رفع آسیب های حرفه ای

زمانی كه با ما از معنویت سخن می گویند ممكن است ذهن و اندیشه ما به سوی یكی از ادیان و مكاتب و فلسفه های مختلف گرایش پیدا كند شاید به فكر افرادی متعصب بیافتیم یا این كه نقش معنویت را در نظام مدیریتی بعنوان نقشی بی طرف و بدور از سیستم مدیریتی تصور كنیم

بدون شك ایفای نقش مدیریت یكی از مهمترین وظایفی است كه بر عهده انسان می باشد. زیرا تصمیم گیری های یك مدیر می تواند سبب رشد و تعالی یا نابودی و فنای گروه تحت امر او گردد. به منظور كامیابی در این راه لازم است كه یك مدی رروشن بین و لایق بتواند با دو نیمكره راست و چپ مغزش كار كند تا بتواند از دو راه استدلال و كشف و شهود و شاهد و ناظر پیشرفت و كامیابی های فوق العاده در زندگی شخصی محیط كاری اش گردد. به منظور ایجاد بلوغ فكری در لایه ای پیشرفته (در حد مدیریت) كه در پی آن ژرف نگری و بزرگ اندیشی خواهد بود لوازم و راهكارهایی وجود دارد كه موفق ترین مدیران جهان از آنها بهره مند شده و استفاده می كنند.

● ایجادتغییر در سیستم مدیریت

زمانی كه با ما از معنویت سخن می گویند ممكن است ذهن و اندیشه ما به سوی یكی از ادیان و مكاتب و فلسفه های مختلف گرایش پیدا كند. شاید به فكر افرادی متعصب بیافتیم یا این كه نقش معنویت را در نظام مدیریتی بعنوان نقشی بی طرف و بدور از سیستم مدیریتی تصور كنیم.

تصور این است كه مغز ما عادت دارد برای یادگیری آنچه در لحظه حال می شنود یا می بیند موردی مشابه را از قبل پیدا كرده و مورد جدید را به آن متصل سازد.

در خصوص معنویت مسئله این گونه مطرح می شود كه فرد سالم اندیش بر پایه بنیاد معنوی خود (بر اساس فطرت پاك و روح الهی كه در او دمیده شده) اعتقاد بر مثبت و مفید بودن همه آن چیزهایی دارد كه خداوند رحمان در كل كائنات آفریده است.

بنابراین اصل اندیشه اش به صورتی ویژه محدود به گروه و دسته خاصی نیست بلكه تمركز او بر كل سیستم بوده و به دنبال خصوصیات متفاوت و گاه متضاد افراد است تا با هوش احساسی خود هر یك از آنها را در جایگاه خاص خودش قرار داده و از مكمل بودن متفاوتها و متضادها استفاده كند.

● درك وجود متضادها و ایجاد وحدت بین آنها

خداوند رحمان در كتاب آسمانی خود نازل فرموده است كه:

زمین را بگسترد یزدان چنین

چه نیكوی مهدیست حقا زمین

بلی هر چه را كردگار آفرید

نر و ماده ز آغاز كردی پدید

امید است حق را به یاد آورید

بدین حكمت كار او پی برید

سوره الذاریات(۵۱)-آیه ۴۸ و ۴۹

اگر در سطحی وسیع و به نوعی ژرف به مسئله نگاه كنیم در كل كائنات از درون وجود خودمان گرفته تا محیط بیرون كه شامل كل جهان می شود عوامل متضاد زیادی را می بینیم.

فشار پایین و فشار بالای خون گرم مزاجی و سرد مزاجی جذب و دفع و مواردی از این قبیل كه مربوط به جسم ما می باشد و یا عناوینی مثل روز و شب تاریكی و روشنایی نرم و سخت زمستان و تابستان گرم و سرد و مواردی از این قبیل كه در جهان بیرون ما مشاهده می گردد همگی بیانگر تفاوت و تضاد ، در موارد ذكر شده فوق دارد.

انسانها به نسبت میزان هوش و ادراكشان مطالب مذكور را به طور عمیق و ژرف درك می كنند. هر كس متناسب با خوی و سرشتش به یكی از این دو جنبه گرایش پیدا می كند و یك مدیر لایق به منظور كنترل سیستم مورد نظرش در درجه اول هر دو را و در درجه بعد حد تعادل می پذیرد.

یك مدیر سالم اندیش متضادها را می پذیرد و از هر كدام از آنها در جا و زمان مناسب خود استفاده می كند.

● نهادینه كردن حس وحدت الهی

این احساس پاك و روحانی كه سبب ایجاد سلامت و بهداشت روانی بین اعضاء سازمان می شود در درجه اول لازم است كه در وجود خود مدیر به صورت بنیادی جای گیرد.

بنظر می رسد اجرای برنامه های آموزشی و تمرینات ذهنی و جسمی در این زمینه برای مدیران كاملاً ضروری باشد زیرا در لایه معنویت تظاهر به دانستن یا امری مثبت در پی نخواهد داشت و یا اینكه كاملاً سطحی و گذرا اثر خواهد كرد. آنچه ارزشمند است عملكرد بر اساس اندیشه ای پاك و ماندگار است.

این تمرینات با الهام گیری از طبیعت و ایجاد حس كشف و شهود انجام شدنی است تا در پی آن یك مدیر لایق قادر به درك قوانینی شود كه خداوند برای كنترل جهان از آنها استفاده می كند تا در پی آن خودش نیز بتواند با توكل به روح الهی درونی اش و با حفظ آرامش به انتخاب عاقلانه ترین و بهترین راه ها اقدام نماید .

برای رسیدن به این حس پاك و روحانی ایجاد انگیزه شادابی و نشاط در درون و در پی آن محیط بیرونی نیاز به مراقبت از ذهن و جسم احساس می شود. دعا ، مراقبه و نیایش كه در هر قوم و نژاد با فلسفه خاصی به صورتی خاص انجام می گیرد همه رو به خداوند رحمان و رحیم است كه نقشی بنیادی در رفع آسیب های حرفه ای دارد.

● مراقبه چیست؟

در گلستان سعدی آمده است:

یكی از صاحب دلان سر به جیب مراقبت فرو برده و در بحر مكاشفت مستغرق شده بود. حالی كه از این معامله باز آمد یكی از دوستان گفت: در این بوستان كه بودی ما چه تحفه كرامت كردی؟ گفت در نظر داشتم چون به درخت گل رسم دامنی پر كنم هدیه اصحاب را چون به درخت گل رسیدم بوی گلم چنان مست كرد كه دامنم از دست برفت.

● این مراقبت یا مراقبه چیست؟

مراقبه تمرینی زیبا آرامش بخش و لذت بخش است كه كنترل افكار در آن ایجاد می شود و با این كنترل فكر بهترین تقویت ذهنی انجام گرفته و یك مدیر لایق بر پایه آن بهترین تصمیم را در كمترین زمان اتخاذ می كند.

این تمرینی است كه موفق ترین مدیران جهان آن را حداقل به مدت ۲۰ دقیقه در روز انجام می دهند.

در پی انجام مراقبه دامنه امواج مغزی یك مدیر به حالت آلفا رسیده و آنگاه قدرت ژرف نگری دوراندیشی و بزرگ اندیشی وی تقویت شده و به بهترین كار خود سرگرم می شود.

این تمرین درونی به صورت پویا و ناپویا بوده و سبب رسیدن فكر یك مدیر به حد آگاهی برتر می شود تا بتواند همانطور كه در طی روز عموم مطالب را به صورت استدلالی درك می كند به صورت كشف و شهودی نیز قدرت درك یابد و در پی آن بتواند با هماهنگی بیشتری با سایرین در ارتباط قرار گیرد.

مهندس منصور همایونی نژاد

فصلنامه احیاء / سال اول / شماره اول / پاییز ۱۳۸۱

---