پرمویی از کجا می آید

همه جای بدن انسان به استثنای کف دست و پا دارای مو است

همه جای بدن انسان به استثنای کف دست و پا دارای مو است. در خانم‌ها صورت و بازو و بدن، موهای نازک و تقریبا غیرقابل رویتی دارند که عموما جلب توجه نمی‌کنند. اما بعضی اوقات این موها چنان زبر و ضخیم و یا تیره‌اند که کاملا قابل رویت می‌شوند...

عوامل ژنتیکی و خانوادگی در میزان رشد موی صورت و بدن افراد، دخالت دارند. مثلا نژاد سامی و مدیترانه‌ای پرموتر از نژاد آنگلوساکسون است و سفید‌پوستان از سیاه‌پوستان پرموترند. شرقی‌ها و بومیان آمریکایی بیشترین مو را دارند. این اختلاف به خصوص در خانم‌های مسن مشخص‌تر است.

اکثر خانم‌های نژاد مدیترانه‌ای در ۸۰ سالگی روی صورت خود موهای زبری درمی‌آورند. چون ازدواج بین گروه‌ها و نژادهای مختلف کاملا عادی شده است، این خصوصیات چنان درهم‌ آمیخته‌اند که حتی افراد یک خانواده ممکن است انواع منختلف رشد مو نشان دهند. اگر نگران غیرعادی بودن میزان موی صورت‌تان هستید با پزشک خود مشورت نمایید تا معلوم شود که آیا رشد موی شما واقعا عادی است یا زیادی.

● هورمون‌ها و پرمویی

اگر در خانم‌ها گرایش خانوادگی به پرمویی صورت وجود نداشته و افزایش مو نسبتا ناگهانی یا سریع باشد. ممکن است ناراحتی هورمونی در کار باشد. هورمون‌های مردانه و زنانه هر دو توسط مرد و زن تولید می‌شوند. میزان متوسط تولید هورمون مردانه توسط خانم‌ها حدود ۳/۲ تولید آن توسط مردهاست. ممکن است یک زن مبتلا به اختلالات غدد آدرنال یا تخمدان‌ها، هورمون مردانه بیشتری تولید کند و علایم مردی مثل موهای زبر و تیره در صورت او پدید آید.

رشد غیرطبیعی مو در صورت، قسمت پایین شکم و اندام‌ها نیز پیش می‌آید. یادآوری این نکته مهم است که اغلب زیادی مو در خانم‌ها با هیچ نوعی بیماری مشخص داخلی یا عدم تعادل هورمونی همراه نیست. اکثر خانم‌های مبتلا به پرمویی از نظر فیزیکی کاملا «زن» هستند و سیکل قاعدگی و بارداری آنها کاملا طبیعی است. تست‌های آزمایشگاهی، در اکثر موارد، ازدیاد هورمون مردانه را نشان نمی‌دهند.

● دارو و پرمویی

کورتون‌ها مثل پردنیزولون که در ناراحتی‌های التهابی مثل آرتریت روماتویید مصرف می‌شوند، ممکن است باعث افزایش مو گردند. داروهای دیگری مانند ماینوکسیدیل نیز این عارضه را به‌دنبال دارند. افزایش مو ممکن است در خانم‌هایی که به اندازه کافی از داروهایی با خواص هورمون مردانه استفاده می‌کنند نیز پیش آید. در برخی بیماری‌های ساده زنانه که عدم تعادل یا کمبود هورمونی ایجاد می‌کنند، مقدار دارو حایز اهمیت است.

مقادیر کم ‌هورمون مردانه را می‌توان بدون آنکه عوارض جانبی نامطلوب نشان دهد، تجویز نمود. ممکن است بیماری‌های شدیدتر مقادیر زیاد هورمون مردانه لازم داشته باشند که با ریسک بالای پرمویی صورت و سایر علایم مردی مثل کلفت شدن صدا و ریزش موی سر از نوع مردانه همراه خواهد بود. افزایش مو، ناشی از مصرف داروها معمولا با قطع مصرف دارو قابل برگشت است ولی ماه‌ها وقت لازم خواهد بود. اما در مورد شما، چون استفاده از داروها ممکن است تا مدت‌های نامعلوم ادامه یابد، شما باید یکی از روش‌های موقت از بین بردن مو را مورد توجه قرار دهید.

● پرمویی صورت پس از یائسگی

افزایش موی صورت، پس از یائسگی نسبتا شایع است، به خصوص در خانم‌های نژاد مدیترانه‌ای یا نسل سامی. موهای لب فوقانی و چانه و اطراف صورت، تیره‌تر، ضخیم‌تر، و زبرتر می‌گردند. علت دقیق این افزایش مو، که غیرطبیعی هم تلقی نمی‌شود، معلوم نیست. این افزایش مو ممکن است ادامه یابد ولی در اکثر خانم‌ها سقفی دارد و بعید است که به ریش درآوردن کامل منتهی گردد.

● پرمویی در بچه‌ها

بچه‌ها به‌طور طبیعی در بدن خود مقدار معینی مو دارند که معمولا تا دوران بلوغ دیده نمی‌شوند. تعداد مو از صفات ارثی است. اگر در خانواده‌‌ای گرایش به پرمویی وجود نداشته باشد (در بازوها، ساق پاها و پشت) و مقدار مو، غیرطبیعی به نظر برسد، مشاوره پزشکی لازم است. پ

یدایش زودرس مو در نواحی از بدن کودک که قاعدتا هنگام بلوغ مو درمی‌آوردند (عانه، صورت و زیر بغل) همیشه مایه نگرانی از این است که کودک، بلوغ زودرس خواهد داشت. وقتی افزایش مو خواه در دختر خواه در پسر در زمانی بچگی پدید آید، کودک باید به طور قاطع برای ناراحتی‌های فیزیکی، تحت آزمایشات مناسب قرار گیرد. اگر بیماری‌های غدد داخلی وجود داشته و با درمان‌های طبی یا جراحی معالجه شوند، در عرض چند ماه معمولا مو کمتر شده یا مقدار آن طبیعی می‌گردد، هر چند امکان دارد یک تا دوسال نیز طول بکشد. گاهی علیرغم درمان طبی، افزایش مو هنوز وجود دارد اما لااقل بیش از آن افزایش نمی‌یابد.

عباس منتظری